MAPA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH Badania Organizacji Pozarządowych

1. MAPA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH Badania Organizacji Pozarządowych

2. Celem badania organizacji pozarządowych jest • uporządkowanie i usystematyzowanie wiedzy nt. organizacji pozarządowych na terenie oddziaływania jednostki samorządu terytorialnego, • przeprowadzenie diagnozy kondycji organizacji, oceny ich konkurencyjności na rynku sług oferowanych przez organizacje pozarządowe, wpływu na kreowanie lokalnego rozwoju, potrzeb oraz planów rozwojowych.

3. Stworzenie „Mapy Aktywności” czyli kompletnej listy organizacji pozarządowych działających na terenie gminy, powiatu czy też województwa, pozwala zarówno urzędowi, jak i całej społeczności lokalnej oraz samym organizacjom na zorientowanie się, jakie organizacje działająca naszym terenie i czym się zajmują, jakie zadania gminne realizują lub mogą realizować, wzbogacając tym samym ofertę działań np. w zakresie oświaty, sportu, rekreacji, pomocy społecznej itp.

4. Schemat procesu budowania „Mapy aktywności organizacji pozarządowych inwentaryzacja diagnozowanie kondycji oraz identyfikacji potrzeb mapa aktywności organizacji pozarządowych

5. Etap I inwentaryzacja organizacji pozarządowych na terenie jednostki samorządu terytorialnego Etap II diagnozowanie kondycji oraz identyfikacji potrzeb organizacji pozarządowych na terenie jst. Moduł badań jakościowych - indywidualne wywiady pogłębione - badanie pełne - dobór celowy - konsultacje strategicznych wskaźników rozwoju lokalnego Moduł badań ilościowych Badanie – sytuacji NGO na terenie JST - dobór losowy Zdefiniowane obszary priorytetowe dla rozwoju lokalnego wynikające z Strategii Rozwoju lub Planu Rozwoju Lokalnego Moduł badań ilościowych - dobór kwotowy mapa aktywności organizacji pozarządowych

6. Wymiary oceny kondycji NGO: • Informacje ogólne • kapitał ludzki • kapitał rzeczowy • kapitał społeczny • potencjał organizacyjny

7. Informacje ogólne • Forma prawna • Obszar działalności • Zasięg działalności

8. Kapitał ludzki • Liczba członków • Liczba i wiek pracowników • Formy zatrudnienia • Wiedza i doświadczenie pracowników • wolontariat

9. Odbiorcy usług • Określenie grup współpracy • Ocena potrzeb odbiorców

10. Finansowanie organizacji • Potencjał finansowy • Źródła finansowania

11. Potrzeby organizacji • źródła informacji • Określenie problemów funkcjonowania • Formy pomocy • Potrzeby infrastrukturalne

12. Ocena działalności • Finanse • Infrastruktura • Zasoby kadrowe • Ocena współpracy z innymi podmiotami • Wpływ na sprawy w gminie

13. Źródła poszukiwań • Zasoby własne • portal www.ngo.pl • portal www.rownacszanse.pl • portal www.zumi.pl • portal www.ekonomiaspoleczna.pl • strony internetowe wojewódzkich organizacji pozarządowych • listy rankingowe projektów w komponentach regionalnych PO KL • publikacje agend samorządowych (m.in. katalogi organizacji działających na terenie JST)

14. WYBRANE WYNIKI Z PRZEPROWADZONYCH BADAŃ

21. W Polsce w rejestrze REGON w roku 2010 zarejestrowanych było: • 71 000 stowarzyszeń oraz • 12 000 fundacji • Ponadto do tej grupy należałoby dołaczyć: • 16 000 Ochotniczych Straż Pożarnych, • ok. 4000 organizacji społecznych (komitety rodzicielskie, koła łowieckie, komitety społeczne), • 19 500 związków zawodowych, • 15 500 jednostek Kościoła katolickiego, innych kościołów i związków zawodowych, • 5600 organizacji samorządu gospodarczego i zawodowego, • mniej liczne grupy związków pracodawców i partii politycznych.

22. Liczba nowopowstających organizacji pozostaje od lat stabilna. Co roku przybywa średnio nieco ponad 4 tysięcy stowarzyszeń i ok. 500 fundacji.

23. W Polsce w rejestrze REGON w roku 2010 zarejestrowanych było: • 71 000 stowarzyszeń oraz • 12 000 fundacji • Ponadto do tej grupy należałoby dołaczyć: • 16 000 Ochotniczych Straż Pożarnych, • ok. 4000 organizacji społecznych (komitety rodzicielskie, koła łowieckie, komitety społeczne), • 19 500 związków zawodowych, • 15 500 jednostek Kościoła katolickiego, innych kościołów i związków zawodowych, • 5600 organizacji samorządu gospodarczego i zawodowego, • mniej liczne grupy związków pracodawców i partii politycznych.

24. W Szczecinie na dzień 17 października 2011 roku zarejestrowanych było 2261 organizacji pozarządowych, z czego około 800 czynnie działa a około 400 rokrocznie korzysta z dotacji z budżetu miasta. • Ok. 100 to OPP

26. PROBLEMY ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH • Brak finansowania • Brak wkładu własnego • Brak zdolności kredytowej • Brak zdolności do pozyskiwania źródeł finansowania

27. Organizacje pozarządowe Źródła finansowania sektora pozarządowego • Składki członkowskie, • 1% (tylko OPP), • Dotacje (administracja publiczna), • Dotacje ze źródeł pozabudżetowych, • Ofiarność publiczna (zbiórki, licytacje, aukcje etc.), • Działalność gospodarcza (nieliczne organizacje), • Współpraca z biznesem

28. Organizacje pozarządowe Dotacje (administracja publiczna) Zlecanie zadań na podstawie przepisów Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (oraz innych wybranych ustaw). Art. 5 ust. 4 „Zlecanie realizacji zadań publicznych odbywa się poprzez: • powierzanie, • wspieranie.

29. Organizacje pozarządowe Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Program wkładów własnych – dlaczego? Organizacje nie są w stanie aplikować, ponieważ nie mają środków własnych wymaganych do projektów realizowanych ze źródeł pozabudżetowych.

30. Organizacje pozarządowe Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Program wkładów własnych (od 2008 roku realizowany w Szczecinie), co roku 500.000 zł na wsparcie działań realizowanych przez ngo’sy. Przykład: Stowarzyszenie TWIKS na projekt E-personel otrzymało z budżetu Szczecina 44.520 zł/całkowita kwota projektu 800.000 zł (rok 2011).

31. Organizacje pozarządowe Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Program wkładów własnych Przykład: Stowarzyszenie ZAFOS na projekt „Przedsiębiorczość społeczna i upowszechnianie idei partnerstwa trójsektorowego. I Ty możesz zostać Liderem Ekonomii Społecznej” otrzymało z budżetu Szczecina 11.500 zł/całkowita kwota projektu 113.512 zł (rok 2012).

32. Organizacje pozarządowe Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Program wkładów własnych Przykład: Stowarzyszenie Media Dizajn na projekt „Jesteśmy razem” otrzymało z budżetu Szczecina 22.430 zł/całkowita kwota projektu 187.343 zł (2012 rok).

33. Organizacje pozarządowe Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? W 2010 w Szczecinie przy akceptacji i silnym wsparciu Miasta Szczecin powołano do życia partnerstwo 5 organizacji pozarządowych, które prowadzą od października 2010 roku Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych SEKTOR3. Roczna dotacja to kwota ok. 100.000 zł, w 2011 partnerzy z SEKTORA3 pozyskali 3 mln zł środków pozabudżetowych na prowadzenie Inkubatora (do 2014 roku).

34. Organizacje pozarządowe Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Wkłady własne – podsumowanie Więcej środków „zaoszczędzonych” w budżecie, kupno usług lub towarów u lokalnych przedsiębiorców, nowe miejsca pracy (nawet tymczasowe), infrastrukturalne wzmocnienie organizacji.

35. Organizacje pozarządowe Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Doradztwo – dlaczego? Wiele organizacji, nawet tych o długim stażu rynkowym, nie potrafi tworzyć aplikacji o fundusze zewnętrzne, dla wielu organizacji może być to jednorazowa pomoc, która pomoże im „rozwinąć skrzydła”. Animator

36. Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Doradztwo dla ngo’sów przy pisaniu projektów (od prostej formy – doradztwo jak wypełnić wniosek do najbardziej zaawansowanej – od projektu do rozliczenia). Winna być to tymczasowa forma usługi do momentu, gdy organizacja osiągnie samodzielność w prowadzeniu projektów, doradztwo winno być kierowane do coraz to nowych podmiotów.

37. Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Doradztwo – podsumowanie Nawet najmniej doświadczone podmioty mogą aplikować o dotacje ze źródeł pozabudżetowych, pomoc na etapie wstępnym winna prowadzić do usamodzielnienia, to także niestety skuteczne narzędzie do eliminacji podmiotów nierokujących pozytywnie na przyszłość, stworzenie etatu np. w gminie, który realnie pozyskuje środki pozabudżetowe.

38. Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Fundusz pożyczkowy dla organizacji – dlaczego? Wiele organizacji (sprawnych, doświadczonych) nie może aplikować o środki zewnętrzne, ponieważ nie posiadają środków na ich realizację (prefinansowanie lub refinansowanie). Pożyczek takich udziela wyłącznie PAFPIO (Polsko Amerykański Fundusz Pożyczkowy Inicjatyw Obywatelskich), banki nie są zainteresowane, ponieważ ngo’sy nie mają czym poręczyć pożyczki.

39. Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Fundusz pożyczkowy dla organizacji Utworzenie funduszu – na start projektów, które wymagają prefinansowania lub są refinansowane (np. INTERREG). Pożyczki mogą być udzielane na podstawie art. 5 ust. 8 Ustawy o dział ppiow bezpośrednio z budżetu albo z instytucji publicznej. Powinien być stworzony co najmniej regulamin funduszu, wniosek pożyczkowy, formularz oceny wiarygodności podmiotu, umowa ramowa o udzielenie pożyczki.

40. Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Fundusz pożyczkowy dla ngo’sów cd. Pożyczki powinny być oprocentowane (wg wskazań RIO po pierwszych kontrolach) przynajmniej na poziomie oprocentowania kredytu udzielanego dla gminy (ok. 6 %).

41. Jak skutecznie zwiększyć dopływ środków pozabudżetowych do naszej jst? Fundusz pożyczkowy dla ngo’sów – podsumowanie Otwiera szanse na sięganie po środki niedostępne dla organizacji, kolejna ścieżka dostępu do środków pozabudżetowych.

42. Zlecanie zadań publicznych organizacjom Odbywa się głównie poprzez procedurę Otwartego Konkursu Ofert, rokrocznie Gmina Miasto Szczecin ogłasza około 70 konkursów, średnio około 500 ofert rocznie, około 350 - 400 umów rocznie. Budżet dla organizacji pozarządowych: 2007 2009 2011 11 mln PLN ok. 15 mln PLN ok. 19 mln PLN

43. Program wsparcia pozyskiwania funduszy zewnętrznych Gmina Miasto Szczecin wspiera organizacje pozarządowe w pozyskiwaniu zewnętrznych środków 2008 rok – 200.000 zł 2009 rok – 500.000 zł 2010 rok – 500.000 zł

45. Program wsparcia dla instytucji i obywateli w prowadzenia działalności w formie organizacji pozarządowej (Otwarty Konkurs Ofert) Sektor3 – prowadzone przez koalicję 5 podmiotów pozarządowych 2010 – 100.000 zł 2011 – 110.000 zł

46. Program wsparcia dla instytucji i obywateli w prowadzenia działalności w formie organizacji pozarządowej (Otwarty Konkurs Ofert) Inkubator kultury 2011 - 140.000 zł – Stowarzyszenie Media Dizajn

47. Program wsparcia dla instytucji i obywateli w zakresie wolontariatu (Otwarty Konkurs Ofert) Gmina Miasto Szczecin wspiera organizacje pozarządowe w prowadzeniu Centrum Wolontariatu 2007 rok – 28.000 zł Stowarzyszenie Polites 2008 rok – 60.000 zł Stowarzyszenie Polites (54.000 zł) i Caritas (6.000 zł) 2009 rok – 60.000 zł Stowarzyszenie Polites 2010 rok – 60.000 zł Stowarzyszenie Polites 2011 rok – 40.000 zł Stowarzyszenie Polites

48. Instrumenty wsparcia: Szkolenia dla organizacji pozarządowych - organizowane przez BOP szkolenia dla liderów organizacji przy zachowaniu zasady bezpłatności lub symbolicznej odpłatności ze strony organizacji, tematyka to np. Ustawa Prawo o stowarzyszeniach, Ustawa o fundacjach, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, księgowość w organizacjach pozarządowych, Public Relations – do chwili obecnej przeszkolono kilka tysięcy osób z organizacji.

49. Instrumenty wsparcia: Baza oraz informator o organizacjach pozarządowych zarejestrowanych w Szczecinie -baza, która została stworzona w 1996 roku i do dnia dzisiejszego jest na bieżąco aktualizowana, zawiera ponad 2200 rekordów dot. szczecińskich organizacji, pięciokrotnie opublikowana w formie książkowej, dostępna na www.szczecin.pl/bop