Dane INFORMACYJNE

2. Dane INFORMACYJNE • Nazwa szkoły: • Liceum Ogólnokształcące nr 1. im. Noblistów Polskich w Pyrzycach • ID grupy: • 97/30_P_g1 • Kompetencja: • Wiedza o społeczeństwie i przedsiębiorczość. • Temat projektowy: • Etyczna firma – etyczne i nieetyczne zachowania w biznesie • Semestr/rok szkolny: • Rok szkolny 2011/12 semestr I

3. Etyka • Etyka– dział filozofii, zajmujący się badaniem moralności i tworzeniem systemów myślowych, z których można wyprowadzać zasady moralne. Etyka bywa też nazywana filozofią moralną.

4. Cel etyki • Głównym zadaniem etyki wydaje się podniesienie poziomu moralności całego społeczeństwa, a tym samym dążenie do usunięcia z niego wszelkich ujemnych zjawisk. Zjawiska, które należy wykorzenić, to między innymi: brak poszanowania innych ludzi, fałsz, zakłamanie, brak życzliwości, znieczulica społeczna, zobojętnienie na wartości moralne, brak dbania o dobro społeczne, egoizm.

5. Dziedziny rozważań • Opisowo – wyjaśniająca ; celem dociekań jest udzielenie odpowiedzi na pytania: co to jest moralność, jaka jest jej historia, ci i dlaczego ludzie w danych warunkach i epokach uważają za moralne i niemoralne, jakie są mechanizmy jej rozwoju, • Wartościująco – normatywna ; celem jest udzielenie odpowiedzi na pytanie co naprawdę jest moralne i niemoralne, co ludzie powinni uznawać za dobro, a co za zło, jak powinni postępować. • Metaetyka ; celem jest logiczno – semantyczne wyjaśnienie charakteru wartościująco – normatywnych sądów etycznych

6. Moralność • Moralność jest jednym ze społecznych systemów normatywnych (systemów norm społecznych, zasad). Zwykle jednocześnie istnieje kilka konkurencyjnych (i po części zgodnych, po części różnych) systemów normatywnych, funkcjonujących w obrębie kultury.

7. Przykłady norm • normy postępowania -dopuszczone przez prawo. • normy moralne - normy nakładane przez dany system filozoficzny, religijny. • normy konkretnej społeczności, którym jednostka podporządkowuje się w procesie socjalizacji (tzw. prawo obyczajowe, niepisane).

8. Funkcjemoralności Daje ludziom respektującym wartości i zasady moralne poczucie satysfakcji, własnej wartości, człowieczeństwa, ludzkiej godności; Ułatwia współżycie ludzi, czyni je harmonijnym; Umożliwia osiąganie celów praktycznych, współpracę i współdziałanie, integruje zbiorowość – pełni funkcje pragmatyczne

9. Komponenty moralności Oceny moralne, wyrażające emocjonalny stosunek człowieka do zjawisk i ludzkich czynów, polegający na akceptacji bądź dezaprobacie; Sankcje moralne, każda forma społecznej regulacji i kontroli dysponuje własnymi sankcjami zapewniającymi skuteczność swych norm; Normy moralne, odnoszące się do postępowania ludzi, określające ich powinności z reguły względem innych ludzi i są wyrażane w postaci nakazów; Motywacja moralna, intencje czynów moralnych; Wzory osobowe, synteza cech i wartości moralnych, upostaciowienie ich.

10. Etyka biznesu

11. Biznes – to ogólna działalność gospodarcza, w której mieszczą się wytwarzanie i wymiana, i z którą są związane kwestie własności i zysku, zatrudniania , zarządzania, konkurencji, reklamy itp. Istotą działania biznesu jest osiąganie korzyści, zysku, sukcesu i efektywności czyli bogactwa. Etyka biznesu (etyka gospodarcza) to dziedzina zajmująca się etycznym wymiarem działalności gospodarczej. Etyka w biznesie to całokształt kwestii dotyczącej rzeczywistej etyczności biznesu, inaczej etosu ludzi biznesu,.

12. Etyka biznesu Odwołuje się do sumienia – do godności i honoru, poczucia własnej wartości i satysfakcji moralnej a także do dobra innych ludzi i całego społeczeństwa, do zasad życzliwości, szacunku dla człowieka, sprawiedliwości i solidarności. Przeciwstawia się ona instrumentalnemu traktowaniu człowieka – pracownika, klienta jako jedynie środka do osiągania własnego celu, sukcesu, zysku. Odwołuje się ona do zarówno do interesu własnego, do korzyści jakie przynosi np. uczciwość, a także do interesu społecznego, do potrzeb rozwoju kraju, jako także czynnika powodzenia w biznesie. Warunkiem pozyskania niezbędnego zaufania partnerów oraz klientów jest elementarna przyzwoitość, solidność i rzetelność

13. Trzy poziomy globalnej etyki biznesu Poziom mikro – poziom zachowań ludzi zaangażowanych w działalność gospodarczą; Poziom pośredni – poziom działalności organizacji, firm czy przedsiębiorstw; Pozom makro – poziom ustroju gospodarczego kraju lub związku krajów np. Unii Europejskiej

14. Etos biznesu Etos współcześnie oznacza nie tylko „obyczaje” ale całą koncepcję życia i zachowań określonej grupy – jej ideały i cele życiowe, system wartości, wzorce zachowań, pewien styl życia. Etos biznesu określają: Wartości, zasady, motywacje i zachowania ściśle moralne. Wartości intelektualne. Kultura osobista.

15. Postawy firm dotyczące etyki i odpowiedzialności Postawa reaktywna – firma reaguje na zagadnienie społeczne wtedy, kiedy zaczyna ono utrudniać realizację jej celów. Postawa obronna – firma działa tak aby usunąć zagrożenie. Postawa dostosowawcza – firma dostosowuje się do nakazów państwa i opinii publicznej. Postawa pro aktywna - firma uprzedza żądania, których jej jeszcze nie postawiono.

16. Cele etyki biznesu Zysk społeczny Zdobycie wiedzy Tworzenie systemów zarządzania Zapewnienie maksymalnej efektywności Odnalezienie wspólnych reguł dla stron konfliktów Etyczna analiza zobowiązań zawodowych Poszerzenie zakresu racjonalności Odsłania szerszą perspektywę kalkulacji zysków i strat Spełnia rolę integracyjną i porządkującą

17. Programy etyczne Określenie standardów etycznych i zawodowych Opracowanie kodeksu etycznego Opracowanie podręcznika standardów zawodowych Opracowanie programu kształcenia etycznego Utworzenie stanowiska ds. etyki Promowanie zachowania etycznego Stałe monitorowanie przestrzegania norm etycznych i standardów zawodowych Utworzenie etycznej infolinii Systematyczne przeprowadzanie audytu etycznego Okresowe korekty kodeksu etycznego i zawodowego

18. Kodeks etyki w działalności gospodarczej kładzie nacisk na: Profesjonalizm ich uczestników Równość uczestników obrotu gospodarczego Terminowość i punktualność Przestrzeganie zasad uczciwej konkurencji Dbałość o interes społeczny i dobro wspólne Dobrowolność podejmowanych zobowiązań Jawność prowadzonej działalności Ochrona dobrego imienia własnego firmy Zakaz unikania działalności pozornej Zakaz stosowania środków nacisku Zakaz manipulowania reklamą i informacją

19. Etyka zawodowa System norm moralnych związany z podziałem pracy i sposobem jej wykonywania. Ojej strukturze, hierarchiczności, brzmieniu jej poszczególnych zasad decyduje wiele czynników: Tradycja danego zawodu Warunki zewnętrzne funkcjonowania danego zawodu Uprawnienia danego zawodu

20. Problemy etyczne Zdobywanie informacji o konkurencji Definiowanie rynku docelowego Niepełna prawda lub fałsz w reklamie Do takich działań należą: Reklamy produktów spożywczych zawierających niewłaściwe składniki Wykorzystywanie w reklamach ukochanych przez dzieci bohaterów kreskówek Polecanie biednym niezdrowego żywienia np. McDonalds Wprowadzającej w błąd prezentacji towarów Wyciąganiu fałszywych wniosków z faktów Tendencyjne prezentowanie informacji

21. Podawanie niepełnej prawdy czyli: • Wygląd produktów w reklamie odbiega od rzeczywistości • Przemilczanie istotnych szczegółów • Podpieranie się autorytetami • Używanie wieloznacznych pojęć

22. Konkurencja • Za czyn nieuczciwej konkurencji uznaje się działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. • Za przejawy takiej konkurencji uznano: • Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa • Fałszywe oznaczenie pochodzenia towarów lub usług także ich cech i jakości • Naruszenie tajemnicy konkurencyjnego przedsiębiorstwa

23. Nakłanianie kontrahentów konkurencyjnego przedsiębiorstwa do rozwiązywania i niewykonywania umów lub wykonywania ich w sposób nienależyty • Naśladownictwo produktów • Utrudnianie konkurentom dostępu do rynku • Nieuczciwa lub zakazana reklama własnych produktów

24. Praktyki korupcyjne • Korupcja – to tyle co przekupstwo stosowane przez jednych i sprzedajność jako cecha innych. • W odniesieniu do biznesu zjawisko to polega na dążeniu do osiągnięcia korzyści drogą przekupstwa określonych decydentów, urzędników lub polityków, czy pracowników konkurencyjnych firm.

25. Etyka reklamy • Istnieje cały syndrom możliwych, celowo stosowanych form kłamstwa w reklamie, często subtelnych i trudnych do wychwycenia. • Można do nich zaliczyć wprowadzającą w błąd prezentację dóbr, mylące wykorzystanie danych i metod naukowych, wysnuwanie fałszywych wniosków z prawdziwych danych i faktów, tendencyjne redagowanie informacji, polegające na odwróceniu uwagi, unikanie szczegółów istotnie zmieniających sens oferty itd. • W reklamie stosowane są półprawdy, zafałszowania i retusze, zwodnicze fotografie

26. Wykorzystywane bywają bezwartościowe – rzekome – świadectwa naukowe, propagowane fałszywe przyczyny określonych skutków, rozbudzane są nadmierne oczekiwania klientów (np. środki odchudzające), stosowane wieloznaczne pojęcia ( np. zdrowa żywność) • Dyskusyjna jest reklama oddziaływująca na podświadomość odbiorców, podobnie reklama przesadzona, drapieżna, szokująca • Problemem istotnym jest reklama kierowana do dzieci

27. Przykład etycznego zachowania firmy wobec pracowników • Danone Sp. z o.o. Firma przyjazna rodzicom wprowadzenie udogodnień dla kobiet w ciąży i młodych matek, Danone powołał grupę roboczą złożoną z pracowników różnych obszarów organizacji, która dokonała analizy potrzeb pracowniczych . W jej wyniku okazało się, że oczekiwane są ułatwienia dla pracowników będących rodzicami − nie tylko kobiet, ale również i mężczyzn .Udogodnienia pogrupowano w 4 obszary • - pozytywne nastawienie i bezpieczeństwo, • - równowaga między życiem prywatnym a zawodowym • - elastyczność oraz wsparcie. • W ich ramach kobiety mają m .in . możliwość skorzystania z porodu rodzinnego (w 2009 zdecydowało się na to 17 kobiet), a młode mamy z miesiąca dodatkowego urlopu macierzyńskiego (16 kobiet) . Po jego zakończeniu powrót do pracy ułatwia tzw . ścieżka powrotu oraz sześciomiesięczny okres ochronny; przez pierwsze 2 miesiące można również skorzystać z sześciogodzinnego dnia pracy (3 kobiety). Firma daje także prezent noworodkom w postaci wyprawki, zaś ich ojcom, pracownikom Danone’a, w postaci dodatkowego dnia urlopu okolicznościowego z tytułu urodzenia dziecka.

28. Mega Avans wprowadza klientów w błąd • Komisji Etyki Reklamy uznała, że gazetka internetowa promująca ofertę Mega Avans wprowadza odbiorców w błąd. Autor skargi na ten przekaz zauważył, że hasłu „Wszystko za - 50 proc. ceny” towarzyszy napis małą czcionką „Druga połowa płatna za pół roku”. Autor protestu przeciwko gazetce internetowej promującej ofertę Mega Awans zauważył, że skoro w tym przekazie hasło główne „Wszystko za -50 proc. ceny” jest uzupełnione o wiele mniejszym napisem „Druga połowa płatna za pół roku”, to nie jest to obniżka ceny o połowę, tylko sprzedaż ratalna. Na podstawie skargi reklamie postawiono zarzuty wprowadzania odbiorców w błąd i możliwego wpływania przez to na ich decyzje zakupowe. Przekaz oskarżono również o to, że narusza regułę komunikacji reklamowej nakazującą przedstawianie sprzedaży ratalnej, na kredyt lub innych form kredytu konsumenckiego w taki sposób, by nie było wątpliwości co do rzeczywistej ceny końcowej i innych warunków kupna

29. Kodeks postępowaniapracownika Grupy Kapitałowej LOTOS • „Kodeks postępowania pracownika Grupy Kapitałowej LOTOS” stosują wszyscy pracownicy Grupy Kapitałowej LOTOS. Stosuje się go również wobec niezależnych osób trzecich wynajętych przez Grupę Kapitałową LOTOS lub działających w jej imieniu wtedy, gdy Grupa Kapitałowa LOTOS odpowiada za ich postępowanie. • „Kodeks postępowania pracownika Grupy Kapitałowej LOTOS” ma być pomocny w zachowaniu najwyższych standardów etyki zawodowej i osobistej. • W szczególności kodeks odnosi się do następujących zagadnień: • 1. Uczciwość i etyka zawodowa oraz dbałość o interesy Grupy Kapitałowej LOTOS • 2. Postawa pracownika wobec wykonywanych zadań • 3. Relacje między współpracownikami • 4. Rzetelność i przejrzystość sposobu postępowania w relacjach z klientami i partnerami handlowymi

30. 1. Uczciwość i etyka zawodowa oraz dbałość o interesy Grupy Kapitałowej LOTOS • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS w trakcie wykonywania powierzonych mu obowiązków działa w dobrej wierze w sposób rzetelny, uczciwy i etyczny. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS dba o majątek firmy, racjonalnie nim gospodaruje i jest gotów do rozliczenia swoich działań w tym zakresie. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS podczas pracy wypełnia wyłącznie obowiązki służbowe. Załatwianie spraw prywatnych jest możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS wszelkie informacje uzyskane w trakcie pełnienia obowiązków służbowych traktuje jako poufne. Ujawnienie takich informacji jest możliwe wyłącznie na podstawie odpowiedniego upoważnienia lub na podstawie odpowiednich przepisów prawa. Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS nie wykorzystuje informacji poufnych uzyskanych w trakcie wykonywania obowiązków służbowych dla osiągnięcia korzyści osobistych.

31. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS zobowiązuje się do nierozpowszechniania informacji, które mogłyby naruszyć interes lub dobre imię Grupy Kapitałowej LOTOS. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS promuje produkty Grupy Kapitałowej LOTOS, między innymi poprzez ich zakup i wykorzystanie na własne potrzeby. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS nie prowadzi działalności politycznej i w trakcie wykonywania obowiązków służbowych nie kieruje się względami politycznymi. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS zobowiązany jest powstrzymać się od współpracy z firmami prowadzącymi działalność konkurencyjną wobec Grupy Kapitałowej LOTOS i nie prowadzić samodzielnie takiej działalności bez pisemnej zgody Zarządu Grupy Kapitałowej LOTOS. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS nie wykorzystuje zajmowanego stanowiska do uzyskania korzyści osobistych. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS dba o to, aby wszelka dokumentacja firmy była prowadzona rzetelnie. W szczególności informacje udostępniane publicznie powinny być kompletne, aktualne i zrozumiałe, tak aby nie wprowadzały w błąd swoich odbiorców, w tym akcjonariuszy. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS przestrzega wszelkich przepisów prawa obowiązujących w Polsce oraz krajach, w których przebywa, reprezentując interesy Grupy Kapitałowej LOTOS.

32. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS jest kreatywny – poszukuje nowych rozwiązań wpływających pozytywnie na efektywność jego pracy oraz interesy Grupy Kapitałowej LOTOS, jej klientów i innych pracowników. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS stara się dostrzegać okoliczności wpływające na cel i efekty jego pracy, potrafi je zanalizować i podjąć konieczne działania. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS nie unika podejmowania decyzji i poniesienia związanej z nimi odpowiedzialności. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS umie się dostosować do wymagań zadania realizowanego w zespole. • Pracownik jest mobilny – cechuje go zdolność i gotowość do zmiany funkcji w ramach Grupy Kapitałowej LOTOS. 2. Postawa pracownika Grupy Kapitałowej LOTOS wobec wykonywanych obowiązków • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS interesuje się celami strategicznymi Grupy Kapitałowej LOTOS i rozumie swoją rolę w ich osiąganiu. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS dba o jakość wykonywanej przez siebie pracy, mając na uwadze wartość, jaką stanowi ona dla klienta lub innych pracowników Grupy Kapitałowej LOTOS. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS terminowo i punktualnie realizuje zadania i dostarcza wyniki pracy. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS wykonuje swoje zadania rozważnie, precyzyjnie i dokładnie. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS jest rzetelny – postępuje zgodnie z przyjętymi normami, swoje obowiązki wypełnia uczciwie i solidnie.

33. pracownika Grupy Kapitałowej LOTOS oraz stosowali je w trakcie wypełniania codziennych obowiązków. • Przełożony dba o to, aby podlegli mu pracownicy znali swoje obowiązki służbowe oraz kryteria oceny wykonywanych przez nich zadań i mieli dostęp do wszelkich innych informacji koniecznych do prawidłowego wykonania powierzonych im prac. • Przełożony aktywnie wspiera rozwój zawodowy pracowników oraz ich współpracę. Stara się by atmosfera w pracy sprzyjała realizacji planów Grupy Kapitałowej LOTOS oraz indywidualnemu rozwojowi i satysfakcji pracowników. 3. Relacje między współpracownikami • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS stara się być asertywny, wyrażać wobec innych osób własne uczucia, opinie, pragnienia w sposób odpowiedni, otwarty i pozbawiony lęku, a zarazem respektujący uczucia, postawy i pragnienia innych. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS zachowuje bezstronność – jest obiektywny, rzeczowy i nie ma uprzedzeń. Zachowuje realizm w oglądzie sytuacji. Cechuje go sprawiedliwość. • Pracownik stara się być komunikatywny – zrozumiale przekazuje i skutecznie pozyskuje informacje, aktywnie słucha. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS od nosi się z szacunkiem do współpracowników, podwładnych i przełożonych. • Przełożony dba o to, aby podlegli mu pracownicy znali zasady postępowania

34. • W przypadku uzyskania informacji o naruszeniu przez partnera handlowego zasad etyki lub o innych działaniach negatywnie wpływających na wiarygodność partnera, pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS powinien o tym powiadomić przełożonych i rozważyć możliwość zawieszenie relacji handlowych z tym partnerem. 4. Rzetelność i przejrzystość sposobu postępowania w relacjach z klientami i partnerami handlowymi • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS w trakcie wykonywania obowiązków służbowych przestrzega obowiązujące prawa oraz regulaminy i procedury Grupy Kapitałowej LOTOS. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS przy wyborze dostawców kieruje się zasadami uczciwej konkurencji. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS nie przyjmuje prywatnych korzyści lub prezentów. • Pracownik Grupy Kapitałowej LOTOS nie oferuje nikomu prywatnych korzyści lub prezentów w ramach relacji handlowych, chyba że stanowią one element polityki marketingu i są przekazywane przy wiedzy przełożonych i za ich zgodą.

35. Misja Grupy Kapitałowej LOTOS Misja firmy to odpowiedź na pytanie: po co istnieje firma i jak zamierza osiągnąć swoje cele? Grupa Kapitałowa LOTOS odpowiada na to pytanie w sposób następujący: pomnażamy majątek swoich akcjonariuszy dostarczając na rynek produkty pochodzące z przerobu ropy naftowej. Grupa Kapitałowa LOTOS rozwija się uwzględniając: • zrozumienie i zaspakajanie potrzeb klientów, gdyż to ich zadowolenie jest źródłem powodzenia Grupy Kapitałowej LOTOS, • spełnienie wymagań akcjonariuszy, bo to oni jako właściciele decydują o tym, czy wypracowane przez firmę środki zostaną przeznaczone na inwestycje w jej dalszy rozwój, • innowacyjność i poszukiwanie efektywniejszych sposobów działania od tych, które stosuje konkurencja, • rozwój potencjału pracowników, gdyż to oni realizują zadania wynikające z misji i celów strategicznych i to dzięki ich pracy wspartej sprawnym systemem zarządzania firma uzyskuje przewagę nad konkurencją, • swoją rolę w rozwoju regionu, a w szczególności poprzez wspieranie nauki, oświaty, służby zdrowia i sportu, • spełnienie norm ochrony środowiska nie tylko jako społecznego zobowiązania, ale także warunku koniecznego do funkcjonowania na rynku.

36. Źródła • http://www.stosik.awf.wroc.pl/pdf/etyka.pdf • W. Gasparski, 2000, Wykłady z etyki biznesu • http://pl.wikipedia.org/wiki/Etyka • http://media2.pl/reklama-pr/45522-Zakazane-reklamy.html • http://www.tvn24.pl/0,1725380,0,1,dziecko-na-torach-reklama-zakazana,wiadomosc.html • Ekonomia stosowana, Podręcznik do podstaw przedsiębiorczości