HBO Toegepaste psychologie Contactdag Arbeid & Organisatie

1. HBO Toegepaste psychologieContactdag Arbeid & Organisatie Drs. Yèrma van Egeraat Registerpsycholoog NIP

2. Programma • Kennismaking • Werkveld A&O • Psychologisch onderzoek • Gespreksmodellen • Intakegesprek oefenen • Betekenis persoonlijke scores ‘Big Five’-test

3. Werkveld A&O psychologie • Arbeid & Organisatie adviesbureau • Particuliere praktijk • Arbo-dienst • UWV • Sociale Dienst • Re-integratiepraktijk • Schuld-hulp-saneringsinstelling

4. Psychologisch onderzoek A&O Toepassingsgebied • Werving & Selectie • Arbo & Verzuim • Re-integratie, Outplacement & Loopbaanadvies

5. Psychologisch onderzoek A&O Samenstel van activiteiten die vaak een hele dag omvatten • Intelligentietests • Persoonlijkheidstests • Interviews • Arbeidsproeven • Gesprek met psycholoog

6. Psychologische test Hulpmiddel om meer duidelijkheid te krijgen over het huidig of toekomstig functioneren van personen Meten van: • Intelligentie • Persoonlijkheid

7. Intelligentietests Zicht krijgen op iemands vermogen tot abstract denken en redeneren • verbale kwaliteiten: analogieën, synoniemen • non-verbale kwaliteiten: hanteren getallen, symbolisch redeneren

8. Intelligentietests

9. Persoonlijkheidstests Big Five theorie alle menselijke karaktereigenschappen zijn terug te voeren op een vijftal basisfactoren/domeinen

10. Persoonlijkheidstests Big Five • berust op termen uit het woorden boek • vijf karakter dimensies → de OCEAN: Openheid Consciëntieusheid Extraversie Aangenaamheid Neuroticisme

11. Persoonlijkheidstests

12. Testen Betrouwbaarheid • de mate waarin bij verschillende afnamen hetzelfde resultaat tot stand komt Validiteit • de mate waarin een test aan zijn doel beantwoordt De test probeert gedrag buiten de testsituatie te voorspellen!

13. Gespreksmodellen • informatievergarend gesprek (interview) • adviesgesprek (dilemmacounseling) • slecht-nieuwsgesprek • functionerings- en beoordelingsgesprek • disciplinegesprek

14. Slecht-nieuwsgesprek

15. Slecht-nieuwsgesprek Hoe zou jij slecht nieuws brengen?

16. Slecht-nieuwsgesprek Fasen • Voorbereidingsfase • Fase 1: het brengen van het slechte nieuws. • Fase 2: omgaan met de reacties van de ontvanger • Fase 3: zoeken naar een oplossing

17. Slecht-nieuwsgesprek Voorbereidingsfase • Voorbereiden: nadenken over goede argumenten en formulering • Neem de rust en de tijd voor het brengen van het slechte nieuws in rustige ruimte

18. Slecht-nieuwsgesprek Vermijdingsgedrag van de brenger • opzien tegen heftige emoties • gesprek uitstellen • ‘hang yourself’-aanpak • druppelmethode • verpakken slechte nieuws • onpersoonlijke media kiezen

19. Slecht-nieuwsgesprek Valkuilen • In discussie gaan • Advies geven • Je laten overrulen • Ook boos worden • Beloftes doen • Sussen https://www.youtube.com/watch?v=VtQ9NFL03Fk

20. Slecht-nieuwsgesprek Fase 1: brengen van het slechte nieuws • korte aankondiging: ‘Ik vrees dat ik niet zo’n prettige mededeling voor je heb’ • nieuws zo snel mogelijk meedelen

21. Slecht-nieuwsgesprek Fase 1: het brengen van het slechte nieuws • begrip uitstralen voor situatie van de ander • duidelijke, concrete bewoordingen gebruiken • korte toelichting of motivering Bij heftige emotie → boodschap herhalen

22. Slecht-nieuwsgesprek Fase 2: reacties van ontvanger • Ontkenning • Shock • Onderhandelen • Boos • Hulpeloos • Verdriet https://www.youtube.com/watch?v=9hjL6EjQtqw

23. Slecht-nieuwsgesprek Fase 2: omgaan met reactie van ontvanger • parafraseren • reflecteren van gevoel: het verwoorden van de reactie of het gevoel van de ander over de situatie • informatie geven: nadere toelichting om frustratie te verminderen → niet te snel.

24. Slecht-nieuwsgesprek Fase 3: zoeken naar een oplossing • moment wordt bepaald door de ander • signalen: ‘Wat moet ik doen?’ of ‘Hoe moet ik verder?’ • na eerste verwerking → initiatief stimuleren en helpen gedachten te ordenen • ontvanger moet zelf initiatief nemen om gevoelens te verwerken

25. Slecht-nieuwsgesprek Hoe moet het wel? • Ruimte voor emoties • Ruimte voor uitleg • Hoe verder? https://www.youtube.com/watch?v=CaXdzwUDFkw https://www.youtube.com/watch?v=CaXdzwUDFkw

26. Het interview Drie soorten: • gestandaardiseerd interview • half- gestandaardiseerd interview • open interview

27. Interview Gestandaardiseerd interview: • enquête • vragen en antwoorden in een vaste volgorde • voordeel: antwoorden van geïnterviewden zijn eenvoudig vergelijkbaar • nadeel: men komt niet achter de werkelijke mening/ideeën van de geïnterviewden

28. Interview Half- gestandaardiseerd interview: • selectie- en exitinterview • vooraf een aantal aandachtspunten op papier • geïnterviewde is niet vrij in de keuze van de onderwerpen, maar wel in zijn antwoorden • Naast zekere diepgang ook breedte en volledigheid nastreven.

29. Interview Open interview: • alleen het onderwerp (gesprekskader) en de beginvraag staan vast • geïnterviewde is na de beginvraag vrij zijn eigen gedachtegang te volgen • interviewer stuurt door dóór te vragen op onduidelijke punten, te parafraseren, samen te vatten. • diepgang nastreven!

30. Open interview Doel onderzoeken van gedachtewereld van de geïnterviewde rond bepaald onderwerp

31. Open interview Inleidende deel Opening gesprek → informatie geven over • doel gesprek • beschikbare tijd • gespreksthema’s Openingsvraag zo open mogelijk!

32. Open interview Middengedeelte • Geïnterviewde bepaalt verloop van gesprek • Onduidelijke informatie? → Doorvragen • Gesprek op gang houden? → Parafraseren en aandachtgevend gedrag • Waarderingen en vooronderstellingen vermijden!

33. Open interview Afronding • Is gesprekspunt voldoende behandeld? • Afronden → samenvatting geven

34. Open interview

35. Wat gaan we doen? Rollenspel • Hulpverlener • Cliënt • Observator • Rapporteur

36. Hoe? Observator heeft de leiding! • verdeelt de rollen • bewaakt de tijd (gesprek max. 15 min.) Na het rollenspel: • ‘hulpverlener’ blaast eerst stoom af! • ‘cliënt’: hoe heb je het gesprek ervaren? • ‘observator’: wat heb je gezien?

37. Hoe geef je feedback? TOPS: wat doe je goed! TIPS: wat kun je nog verbeteren?

38. Hulpverlener • de leiding nemen en houden in het gesprek • cliënt op gemak stellen • aandachtige houding • goede afwisseling van vragen • verschillende gesprekstechnieken kunnen toepassen

39. Observator • objectieve termen hanteren • subjectief oordeel vermijden • gedragskenmerken beschrijven • interacties beschrijven • verbaal en non-verbaal gedrag beschrijven • samenvatten • conclusies trekken

40. Rapporteur • vlot en helder verslag schrijven • goed leesbare schrijfstijl • objectieve waarnemingen noteren • subjectieve waarnemingen vermijden • relevante en irrelevante punten kunnen onderscheiden • correct taalgebruik (spelling, zinsbouw)

41. Scores Big Five test Wat is de betekenis van je persoonlijke scores?

42. Afsluiting Vragen?

43. Evaluatie Invullen evaluatieformulier!

44. En nu… Dank voor jullie aandacht!