ANALIZY STRUKTURALNE KATASTRÓW GRUNTOWYCH na przykładzie POWIATU BRZESKIEGO Elżbieta Wąs

1. STAROSTWO POWIATOWE W BRZESKUWYDZIAŁ GEODEZJI, KARTOGRAFII, KATASTRU I GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI ANALIZY STRUKTURALNE KATASTRÓW GRUNTOWYCH na przykładzie POWIATU BRZESKIEGO Elżbieta Wąs Brzesko, 4. 12. 2008 rok

2. ANALIZY STRUKTURALNE KATASTRÓW GRUNTOWYCH NA PRZYKŁADZIE POWIATU BRZESKIEGO Z istniejących dokumentów kartograficzno-prawnych wynika, że teren województwa małopolskiego aktualnie podzielony jest na trzy obszary katastralne.

4. Kryteria generacji austriackiego katastru gruntowego stanowiły następujące elementy kartograficzne i opisowe: • A. Część kartograficzną stanowiły: • mapa katastralna składająca się z arkuszy sekcji szczegółowych do prowadzenia ewidencji podatku gruntowego, • szkice indykacyjne określające zmiany na gruncie, • manualia pierwotnych szkiców polowych. • B. Część opisowa zawierała: • protokół parcelowy, • arkusze posiadłości gruntowych, • sumaryczne zestawienie ogólnych powierzchni poszczególnych arkuszy posiadłości gruntowych, • alfabetyczny spis posiadaczy, • wypisy hipoteczne.

5. B. Część opisowa zawierała: • protokół parcelowy, • arkusze posiadłości gruntowych, • sumaryczne zestawienie ogólnych powierzchni poszczególnych arkuszy posiadłości gruntowych, • alfabetyczny spis posiadaczy, • wypisy hipoteczne.

7. Rys. 2. Pomiary stolikowe

8. ANALIZY STRUKTURALNE KATASTRÓW GRUNTOWYCH NA PRZYKŁADZIE POWIATU BRZESKIEGO • Wydany kolejny dekret z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków ( Dz.U.Nr 6 poz.32), obejmował założenia, w których dane z rejestru były wyłączną podstawą do: • planowania wymiaru podatków i świadczeń, • skupu i dostaw obowiązkowych , • określenia strony fizycznej nieruchomości w księgach wieczystych.

9. Przykładowo operat ewidencyjny założony w oparciu o dekret z dnia 2 lutego 1955 r., w rozpatrywanym okresie, składał się z części kartograficznej i opisowo tabelarycznej. Podstawowym obiektem operatu ewidencji gruntów i budynków była działka, ogólnie zdefiniowana jako:” obszar gruntu ograniczony gruntami stanowiącymi przedmiot odrębnego władania”

10. Dekret z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków ( Dz. U.Nr 6 poz.32), obejmował założenia, w których dane z rejestru były wyłączną podstawą do: • planowania wymiaru podatków i świadczeń, • skupu i dostaw obowiązkowych , • określenia strony fizycznej nieruchomości w księgach wieczystych.

11. ANALIZY STRUKTURALNE KATASTRÓW GRUNTOWYCH NA PRZYKŁADZIE POWIATU BRZESKIEGO Preferowanie pojęcia ” władanie ” a nie ”własność ” i niechęć władz państwowych do instytucji ksiąg wieczystych, w sposób bezpośredni przyczyniła się do utraty powiązania instytucji ksiąg wieczystych z katastrem gruntowym.

12. Generacja wykazów synchronizacyjnych na potrzeby geodezyjno – kartograficzne „ Wykaz synchronizacyjny to dokument uzgadniający relacje pomiędzy danymi przestrzennymi porównywalnych obiektów katastralnych w zakresie ich oznaczeń, konfiguracji granic oraz powierzchni” [1] [1] Surówka A., Piasek Z.,Ocena kryteriów synchronizowania parcel katastralnych z działkami ewidencyjnymi. Sprawozdania z Posiedzeń Komisji Naukowych Polskiej Akademii Nauk 1998.

13. Kryteria sporządzania wykazów synchronizacyjnych. Wykazy synchronizacyjne przeważnie przyjmowały postać, wg formuły, np.: Działka ewidencyjna E1 powstała z parcel katastralnych (pgr) nr: pgr N1, pgr N2 pgr N3 objętych (liczba wykazu hipotecznego) lwh. 195, gminy katastralnej Roki lub Działka ewidencyjna E2 odpowiada parcelom katastralnym (pgr) nr: pgr N1, pgr N2, pgr N3, objętym księgą wieczystą nr.... (KW. Nr...).

14. Kryteria sporządzania wykazów synchronizacyjnych. Opracowania dotyczące równoważenia parcel katastralnych z działkami ewidencyjnymi: • nie były oparte na kryteriach dokładnościowych, przewidzianych dla pomiarów bezpośrednich, granic nieruchomości gruntowych, • w przeważającej większości nie były zgłaszane do ośrodków dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej w celu ich oceny a zatem i nie były włączane do zasobu (za wyjątkiem większych miast np. miasta Krakowa) co oznaczało, że opracowania te podlegały tylko i wyłącznie samoocenie ich wykonawców, • stanowiły zasoby prywatne wykonawców oraz ślad, który prowadził tylko i wyłącznie do zbiorów dokumentów ksiąg wieczystych,

15. PODSUMOWANIE: • Aktualne obowiązujące przepisy nie określają kryteriów dokładnościowych sporządzania wykazów synchronizacyjnych. Długo oczekiwana instrukcja G-5 nie nawiązała do uwarunkowań historycznych wynikających, z pokrycia Polski południowej byłym katastrem austriackim. • Skutki braku norm dokładnościowych znajdujących oparcie w przepisach prawnych są powodem skarg obywateli do organów administracji publicznej, ale również i powodem licznych procesów cywilnych. • Należy postawić pytanie skoro jest brak w obowiązujących przepisach norm techniczno- prawnych, dotyczących sporządzania wykazów synchronizacyjnych, to w jaki sposób dokonywać ich ocen technicznych. • Propozycja autora niniejszego referatu zmierza do rozważenia konieczności ustalenia normy techniczno-prawnej na potrzeby sporządzania wykazów synchronizacyjnych dla terenów byłego zaboru austriackiego

16. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ