ÖZEL YAKLAŞIM GEREKTİREN ÇOCUKLAR Emine YILDIRIM Psikolojik Danışman

1. ÖZEL YAKLAŞIM GEREKTİREN ÇOCUKLAR Emine YILDIRIM Psikolojik Danışman

2. ZEKA SORUNLARI • Zeka geriliği, çeşitli nedenlere bağlı olarak zihin yeteneklerinin yavaş gelişmesiyle ortaya çıkan durumdur Nedenleri : • Kalıtımsal Nedenler • Beynin hatalı işleyişi –Organik Nedenler- • Bio-kimyasal Nedenler • Çevresel Etmenler

3. ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ Çocuğun zeka düzeyi yaşına uygun olmasına rağmen başka bir psikiyatrik ve organik neden olmadan; algılama, dili anlama, matematik becerileri, okuma ve yazma alanlarında görülür.

4. Okuma Bozukluğu: Belirtileri Yanlış sözcük kullanma Sözcük atlama, ekleme, çarpıtma okumada yavaşlık anlama hataları Cümleleri tersinden okur. Matematik Bozukluğu Belirtileri Matematik terimlerini, işlemlerini kavrayamaz toplama ve çıkarmada soldan başlar Sayı kavramı geç yerleşir Doğru kopyalayamaz. (örnek +”yı X algılar)

5. Yazılı Anlatım Bozukluğu • Belirtileri • Okur ama yazamaz • Harf atlar,harf ekleme yapar,kelimeleri böler • Belli harfleri ters yazar (ayna görüntüsü) • Gramer hataları vardır • Bozuk yazı • Dikte ve kopyalama hataları görülür.

6. A-Dikkat Eksikliğinin olduğu Dikkatini uzun süre toplayamaz Başladıkları işin sonunu getirmekte güçlük çekerler Dikkat gerektiren işlerden kaçınırlar,çok hata yapar Eşyalarını sık sık kaybeder Unutkandırlar İşlerini düzensiz ve dağınık yaparlar Karşısındakini dinleyemez Çalışmaları plansızdır. Emir almakta güçlük çekerler B-Hiperaktivitenin olduğu Yerinde duramaz Elleri ve ayakları kıpır kıpırdır Sınıfta ve oturması gereken yerden kalkar Uygunsuz durumlarda koşuşturur dururlar Çoğu zaman konuşur. Ellerinde sürekli bir şeylerle oynarlar. Sonuçlarını düşünmeden tehlikeli işlere girerler. C- Karışık tip (A +B) HİPERAKTİF ÇOCUKLAR

7. KEKEME BOZUKLUĞU • Ses ve heceleri yeniler • Sözcükleri parçalar • Sesleri uzatır • Dolambaçlı yoldan konuşur • Tek heceli kelimeleri tekrarlar (Örn : be-be-be-ben gibi)

8. Tekrar eden hareketleri vardır İnsanlara karşı ilgisizdir Göz kontağı kurmazlar Nesnelere karşı aşırı ilgi Saatlerce aynı hareketi yapar Dönen cisimlere ilgi Sallanma Beslenmede düzensizlik Yaşıtlarına karşı ilgisizdir Ağrıya karşı dayanıklıdır Parmak ucunda yürür Kendi etrafında döner Yaşına uygun konuşma gelişmez OTİSTİK BOZUKLUK

9. ARTİKÜLASYON BOZUKLUĞU • Bazı harflerin ve kelimelerin telaffuz edilmesinde problem yaşanmasıdır. • Yapısal nedenler :Konuşma organların Bozukluk • Görevsel nedenler : Öğrenme ve alışkanlıklarla ilgilidir. • Psikolojik Nedenler : Dört Şekilde görülür: • Atlamalar : Örn: saat- sat, araba – arba, gibi • Yerine Koyma: Örn: arı – ayı, kitap – kipat • Eklemeler: Örn: saat – sahat, atmış – altmış • Çarpıtma : Örn: ekmek–emme, karagöz–kaxgöz.

10. DEPRESYONLAR 1 • Belirtileri • İçe çekilme • Üzgün bakış • Ara sıra ağlama • Ara sıra ölüm düşünceleri • Aşırı hareketlilik • Kendine güvensizlik • Kendini suçlama

11. DEPRESYONLAR 2 • Uyum güçlükleri • Aşırı sinirlilik, çabuk sinirlenme • Daha önce zevk aldığı uğraşlardan zevk almama • Kazanılmış işlevlerde geriye dönüş • Okul ve ailede problemler yaşama

12. YEME PROBLEMLERİ • Pika : Yenilebilir olmayan maddelerin çocuk tarafından yenilmesi ile karakterizedir.(örnek saç, boya, kıl, elbise kumaşı, kalem, vb.) • Ruminasyon Bozukluğu : Yiyeceklerin yenildikten sonra aynı yiyeceği mideden tekrar ağıza getirerek çiğnenmelidir. • Beslenme Bozukluğu : Belirgin kilo alma alamama yada kilo aldıktan sonra aşırı kilo kaybı ile görülen rahatsızlıktır. • Anoreksiya : Beden imajı kaygısıyla yemek yemeyi reddetme ve belirgin kilo kaybı ile gözlenen bir hastalıktır.

13. ALT ISLATMA VE ALT KİRLETME • Altını ıslatma : 5 yaşından sonra hala tuvalet kontrolü sağlanamamışsa bu problemden bahsedilebilir.Gece ve gündüz olabilmektedir. • Altını Kirletme : 4 yaşından sonra tuvalet kontrolü sağlanmamışsa bu problemden bahsedilebilir. Gece ve gündüz olabilir.

14. AYRILMA KAYGISI PROBLEMİ • Çocuğun bağlandığı kişilerden veya evden ayrıldığında aşırı kaygı ve endişe duymasıdır. Bu çocuklarda şu özellikler görülür. • Aşırı kaygılı ve sıkıntılı gözükürler. • Aileleriyle irtibat kurmak isterler.(Ayrılınca) • Sürekli ağlamaklı haldedirler • Anne-babadan ayrı bir sosyal ortamda bulunmak istemezler

15. SOSYAL VE ÖZGÜL FOBİ • Özgül Fobi : Çocuğun herhangi bir şeyden aşırı korkması (Örn:Hayvan ) • Sosyal Fobi: Belli bir yaştan sonra çocuğun sosyal ortamlarda kaygı belirtileri göstermesi ile karakterizedir.

16. SEÇİCİ KONUŞMAMAZLIK PROBLEMİ • Normal olarak konuşan çocuk, sosyal ortamlarda konuşmaz. Bu çocuklar sosyal ortamlarda : • Utangaçtırlar • Sessiz ve sakindirler. • İletişime girmezler • Ders başarıları düşüktür.

17. UYUM BOZUKLUKLARI • Genelde zorlanılan bir yaşam olayından sonra çocuğun işlevselliğinin ve ruh sağlığının etkilenmesiyle görülür. Bu çocuklarda şu özellikler görülür Uyku • İştah problemleri • Dikkat ve koordinasyonda bozulma • Tedirginlik • Aşırı sinirlilik • İçe kapanma • İlişkilerde bozulma (arkadaş-aile) • Okulda uyumsuzluk artması • Kendi halinde olma • Sıkıntılı,üzgün görünme

18. OKUL İLE İLGİLİ SORUNLAR Okulda olan herhangi bir problem çocuğun genel olarak ruh sağlığını ve psikososyal gelişimini doğrudan etkiler Okul ile ilgili sorunlar şunlardan kaynaklanabilir: • Çocukların zeka seviyeleri • Kişilik yapıları • Ailenin sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel durumu • Okulun fiziksel ve psikolojik ortamı • Öğretmenlerin tutumu • Arkadaşlarının özellikleri Zeka seviyesi normal olmasına rağmen, okulda sorun yaşayan çocukların özellikleri: • Ders başarısı düşer • Ders çalışmak istemez • Okula gitmek istemez • Okul arkadaşlarından uzaklaşır. • Bedensel yakınmalar artar

19. DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI • İnsanlara zarar verme • Hayvanlara zarar verme • Hırsızlık • Yalan söyleme • Başkalarını tehdit etme • Kabadayılık etme • Kavga-dövüş başlatır. • Birini cinsel etkinlikte bulunmaya zorlar. • İsteyerek yangın çıkarır • Başkalarının mülküne zarar. • Ailenin yasaklarına karşı gelir. • Toplum kurallarına karşı gelir

20. SONUÇ OLARAK; • ÖĞRENCİLERİMİZ VE HATTA ÇEVREMİZDE YAŞAYAN HERKES ÇOK FARKLI ALANLARDA SORUNLAR YAŞAYABİLİRLER…

21. Önemli Problemi Olan Kişileri Tanımada Dikkat Edilecek Özellikler • Dalgınlık • Kılık Kıyafet • Yüz ifadesi • Gözler • Eller • Tikler ve anormal hareketler • Yürüyüş • Kilo kaybı 1) Fiziki görünümünde dikkat çeken özellikler

22. 2) Davranışlarında dikkat çeken özellikler • Arkadaş ilişkileri • Sosyal faaliyetler katılmama • Sağlık problemleri • Konuşma ve emosyonel bozukluklar • Uyku bozuklukları • Saplantılar • Kuşkuculuk • Alışkanlıkların değişmesi • İntihar eğilimi

23. TEŞEKKÜRLER Emine YILDIRIM Psikolojik Danışman