320 likes | 442 Vues
Over zoekmachines en meer…. Nico van Eijk Vereniging voor Mededingingsrecht Amsterdam, 1 juli 2009. Onderwerpen. Feiten en data over zoekmachines Het business model (revisited) Relevante markten Belangen Interventie via regelgeving. Feiten (1).
E N D
Over zoekmachines en meer… Nico van Eijk Vereniging voor Mededingingsrecht Amsterdam, 1 juli 2009
Onderwerpen • Feiten en data over zoekmachines • Het business model (revisited) • Relevante markten • Belangen • Interventie via regelgeving
Feiten (1) • 84%-98% gebruikt zoekmachines om informatie te vinden op het internet • 81% denkt dat zoekmachines de beste manier zijn om informatie te vinden • 68% beschouwt zoekmachines als een betrouwbare informatiebron (19% vertrouwt zoekmachines niet)
Feiten (2) • 40%-60% gebruikt het Internet als een bron om problemen op te lossen/antwoord te vinden op vragen (top 3 positie) • Om gezondheidsinfo te vinden gebruikt 66% een zoekmachine (slechts 27% gaat rechtstreeks naar een site) • 15% checkt zoekresultaten met betrekking tot gezondheidsinformatie
‘Internet searchers are confident, satisfied and trusting – but they are also unaware and naïve’ Feiten (3)
Top VS zoek-sites Source: comScore qSearch, March 2008
Top Europese zoek-sites Source: comScore qSearch, March 2008
Tijdsbesteding (Nederland) Source: Multiscope, March 2008 8.54 p/m, 17 min, tv 186 min
Marktaandeel VS Source: Hitwise
Marktaandeel Europa Sources: www.webhits.de, www.xitimonitor.com, www. hitwise.com (data 2008)
Marktaandelen Nederland Checkit Nationale Search Engine Monitor
Business Model • Wat is het onderliggende business model voor zoekmachines? • In huidige situatie slechts één inkomstenbron: advertentie-inkomsten (adword, adsense, banners, etc) • Abonnementsinkomsten of andere gebruikers gerelateerde inkomsten: virtueel nul
Online Advertising: Groeimarkt • Ongeveer 8-9% van de totale advertentiemarkt met verwachte groei naar 15,4% in 2012 • ‘Search’ vertegenwoordigt 40% van de online advertentiemarkt Data 2007/2008
Verdere ontwikkeling Google • Uitbreiding positie in online advertising (o.a. overname DoubleClick) • Uitbreiding internet-advertentiemodel naar andere markten (o.a. radio, television) op basis van data profiling/toevoeging locatiedata • Verticale integratie (acquisitie of ontwikkeling van content, applicaties (mede om meer persoonlijke informatie te verkrijgen • Google Earth, You Tube, Google books, Google scholar, Picasa, Gmail, Google-apps
Wat is/zijn de relevante markten • Advertentie-exploitatie versus ‘zoek’-markt • De ‘zoek-markt’ is geen onafhankelijke markt maar gericht op het genereren van ‘eyeballs’ ten behoeve van advertentie-exploitatie • Overeenkomsten met andere (tweezijdige) markten: • Internet in het algemeen • Omroepsector • Echter, de zoekmarkt is een relevante markt voor informatie-aanbieders en gebruikers
Conflicterende belangen • Zoekmachines: optimalisering van advertentie-inkomsten • Informatiediensten aanbieders: optimalisering van zoekresultaten • Gebruikers: beste resultaat op basis van beoogde zoekopdracht
Dubbele bottleneck • Zoekmachines hebben een dubbel bottleneck dilemma. • Controleren de toegang van informatie-aanbieders tot de gebruiker • Controleren de toegang van de gebruiker tot de informatie-aanbieder
Manipulatie • Manipulatie door: • zoekmachines • Informatie-aanbieders • Vormen van manipulatie: • Zoekresultaten tegen betaling • Interactie met overige bedrijfsactiviteiten • ‘Search Engine Optimization’ (SEO). Spamdexing, cloacking, linkfarming, doorway pages, pagejacking, etc.
Algemeen belang • Zoekmachines spelen een dominante rol bij het toegankelijk maken van informatie • Tenminste twee fundamentele/grondrechten in het geding: • Vrijheid van meningsuiting • Privacy • Introna & Nissenbaum: public good
Regulatoire interventie • Vraagt het business model om interventie? • Structuur van de bestaande market • Advertentiemarkt vs. zoekmarkt • Vraagt het algemeen belang interventie? • Belang van zoekmachines voor de informatiesamenleving • Vrijheid van meningsuiting • Privacy
Algemene regelgeving • Is generieke regelgeving voldoende? • Mededingingsrecht • Toetsing aan grondrechten • Algemene regelgeving heeft beperkingen • Voornamelijk ex post (risico’s) • Moeilijk toe te passen op ‘niet markt’-issues (pluriformiteit/vrijheid van meningsuiting, privacy)
Sectorspecifieke regulering • Bestaande sectorspecifieke regelgeving is niet van toepassing op zoekmachines ((AVMS-directive, Telco-kader, E-commerce richtijn (behalve article 6)) • of vergt verdere aanpassing (privacy) • Sommige bestaande concepten zouden toepasbaar kunnen zijn
Pluriformiteit • Pluriformiteit • Onderzoek mbt redactiestatuten: redactiestatuut beschermt niet tegen overnames • Tijdelijke wet mediaconcentraties: breed en beperkt instrument • Mediamonitor Commissariaat voor de Media • EU: ‘Independent Study on Indicators for Media Pluralism in the Member States – Towards a Risk-Based Approach (Media Pluralism Monitor, MPM)
Privacy • Privacy niet verwarren met exploiteren databases • Geen marktwerking met betrekking tot privacy (privacy geen relevant issue bij overnames) • Marktwerking is ongewenst • Privacy-inbreuk is niet te herstellen; ex ante waarborgen essentieel
Een convergerend regelgevend model • Aanmerkelijk marktmacht (advertentie/zoek-markt) • Toegang (informatiediensten aanbieders, verbod uitsluiting, non-discriminatie) • Minimun kwaliteitscriteria (QOS) (afhandelijk zoekopdrachten, presentatie zoekresultaten) • Transparantie • Consumer empowerment (zelf-controle niveau)
Een convergerend regelgevend model • Inhoud: • Een waardeketen geörienteerde aansprakelijkheid • Advertentieregulering • Privacy: • Aanbevelingen artikel 29 workgroup • Herziening algemene/bijzondere privacyrichtlijn?
Auditing/good governance • Auditing van: • Bedrijfsprocessen (bv zoeksysteem) • Data bewerking/opslag/gebruik • Good governance • Risico analyse • Maatschappelijke verantwoordelijkheid
Conclusies • Online business model wordt gedomineerd door advertentiemodel • Conflicterende belangen • Regulatoire intervention lijkt onvermijdelijk • Convergerend reguleringsmodel • Auditing/Good Governance
Prof. dr. N.A.N.M. van Eijk Institute for Information Law (IViR) University of Amsterdam email: vaneijk@ivir.nl www.ivir.nl