Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti

1. Azərbaycan Dövlət Aqrar Universiteti Azərbaycan Tarixi fəlsəfə və hüquq kafedrası B.\M.-Abdullayev M.Z Azərbaycan Tarixi fənni üzrə interaktiv Mühazirələr... (Bakalavrlar üçün) Gəncə 2009

2. Azərbaycan erkən orta əsrlərdə Alban feodal dövləti III-V əsrlərdə Alban vilayətləri (Cola, Şəki, Lipina, Girdiman, Uti, Paytakaran,Arsax) Dövlətdə hakim rəhbər dairələr (Hökmdar, Hakimlər, Azatlar, Ruhanilər, Vergi verən əhali) Vergi verən əhali (Kəndlilər,sənətkarlar) Dövlətin paytaxtı(V əsrədək Qəbələ,V əsrdən Bərdə)

3. Azərbaycanda feodal torpaq sahibliyinin iki əsas forması var idi. • Dastakert (irsi torpaq mülkü, onun sahibi iri feodal patrik) • Xostak (şərti torpaq sahibliyi, onun sahibi orta və xırda feodallar –azadlar)

4. Kəndli istismarının əsas forması vergi və mükələfiyyətlər idi. • Vergilər (torpaq vergisi-Xaraq (xərac), Qezit-can vergisi) Vergi verənlər üç qrupa bölünürdü. • Kifayyət qədər əmlakı olanlar • Yoxsullar • Əkini, üzümlüyü olmayan kəndllilər Feodal münasibətlərinin hüquq normaları Aquen yığıncağında təsbit edilmişdir. • Dünyəvi və ruhani feodalları və ruhaniləri kilsə torpaq1larında yaşayan kəndlilər üçün mükələfiyyət müəyyən edən qanun qəbul etmişdilər.

5. Feodal istehsal üsüluna keçmək nəticəsində bir-birinə zidd olan siniflər. 1.Feodallar 2.Feodal asılı kəndlilər 1.1 Dünyəvi; İri və Xırda feodallar:İri feodallar-patriklər,xırdalar-azadlar 1.2 Ruhani; Atropatenada zərdüşt kahinləri. Albaniyada isə əvvələr Bütpərəstlik dini kahinləri, sonralar isə xristian kilsəsi xadimləri

6. Albaniyada torpaq sahibləri Əyyanlar ; • Hakimlər • Sərkərdələr • Əyan feodallar • Vilayət hakimləri • Möhtərəm kişilər • Adlı sanlı kişilər

7. Atropatena və Albaniyada hakimiyyət Şahların yaxın qohumu olan canişinlər- mərzbanlar idarə edirdilər. • İnzibati . • Hərbi . • Məhkəmə.