1 / 87

Hoofdstuk 16: Het BBP doorheen tijd en ruimte

Economie, een Inleiding. Hoofdstuk 16: Het BBP doorheen tijd en ruimte. Het BBP doorheen tijd en ruimte. Vorig hoofdstuk: nationale rekeningen Niveau van macro-economische grootheden Dit hoofdstuk: evolutie van economische activiteit Reëel BBP (versus waarde en nominaal BBP)

phila
Télécharger la présentation

Hoofdstuk 16: Het BBP doorheen tijd en ruimte

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Economie, een Inleiding Hoofdstuk 16:Het BBP doorheen tijd en ruimte

  2. Het BBP doorheen tijd en ruimte • Vorig hoofdstuk: nationale rekeningen • Niveau van macro-economische grootheden • Dit hoofdstuk: evolutie van economische activiteit • Reëel BBP (versus waarde en nominaal BBP) • Verandering, groei • In euro’s • Procentueel • Met indexcijfer

  3. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  4. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  5. 1. Nominaal en reëel BBP • Aandacht voor evolutie van kwantiteiten, welvaart • Prijswijzigingen buiten beschouwing • Reëel BBP

  6. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP 1. Het BBP aan lopende en aan constante prijzen 2. Kettingindices 3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  7. 1.1. Het BBP aan lopende en aan constante prijzen • BBP tegen lopende prijzen, algemeen: • BBP tegen lopende prijzen, Tabel 16.1. (2009): • BBP tegen lopende prijzen = nominaal BBP

  8. 1.1. Het BBP aan lopende en aan constante prijzen • Nominaal BBP • Vraag: Veranderingen BBP afkomstig van: • Veranderingen in hoeveelheden? • Veranderingen in prijzen? • Veranderingen in beide factoren? • Reëel BBP • Focus op veranderingen in hoeveelheden • Vergelijking doorheen tijd

  9. 1.1. Het BBP aan lopende en aan constante prijzen • BBP tegen prijzen basisjaar (reëel BBP), algemeen: • BBP tegen prijzen basisjaar, Tabel 16.1. (2011): • Vergelijk met nominaal BBP (2011):

  10. 1.1. Het BBP aan lopende en aan constante prijzen • Tabel 16.2.: lopende en constante prijzen: • Jaar 2000: nominaal BBP = reëel BBP • Toename nominaal BBP mede door prijsstijgingen • Jaar 2009: • Reëel BBP gedaald = recessie • Maar ook nominaal BBP gedaald

  11. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP 1. Het BBP aan lopende en aan constante prijzen 2. Kettingindices 3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  12. 1.2. Kettingindices • Wegfilteren prijsveranderingen kan euvel worden over langere periode, omwille van • Kwaliteitsverbetering doorheen tijd • Reële toegevoegde waarde • Nood aan wegingscoëfficiënten • Relatieve waarde van economische activiteit • Marktprijzen: bereidheid tot betalen

  13. 1.2. Kettingindices • Preciezer beeld schetsen van (groei van) binnenlandse productie: • Techniek van ‘kettingprijzen’ • ‘spreidstand’ tussen basisjaar en jaar waarvoor men reëel BBP berekent vermijden • Keuze van constante prijzen voor elk jaar t: prijzen van het jaar voordien • Voorbeeld: reëel BBP van 2009 in kettingprijzen, referentiejaar 2000

  14. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP 1. Het BBP aan lopende en aan constante prijzen 2. Kettingindices 3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  15. 1.3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • Vergelijking doorheen ruimte: • Hoge prijsverschillen • BBP vergelijkbaar maken • Geproduceerde goederen en diensten in verschillende landen uitdrukken in gemeenschappelijke prijzen • Voorbeeld: Chinese yuan (‘CNY’) en Amerikaanse dollar • Of omgekeerd,

  16. 1.3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • Vergelijkbaar BBP: • Chinees BBP in eigen prijzen in Chinese yuan: • Chinees BBP in eigen prijzen in Amerikaanse dollar (of, wegens koopkrachtpariteit, in Amerikaanse prijzen):

  17. 1.3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • Koopkrachtpariteit: • Purchasing Power Parity • (Theoretische) wisselkoers die ervoor zorgt dat aan onderstaande gelijkheid wordt voldaan: • Nominale wisselkoersen geven immers niet noodzakelijk gelijkheid: • Voorbeeld: flesje parfum goedkoper in China dan in V.S.

  18. 1.3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • In dergelijke gevallen • PPP-dollarwisselkoers < nominale dollarwisselkoers • Bijgevolg: BBP China in PPP-dollars> BBP China in dollars via nominale wisselkoers:

  19. 1.3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • Arme landen • Koopkracht dollar vaak groter dan nominale wisselkoers laat vermoeden • BBP met nominale wisselkoersen vaak onderschat

  20. 1.3. Internationale prijsverschillen en koopkrachtpariteiten • Tabel 16.3.: • Internationale vergelijking BBP’s per capita in 2008 • Zonder en met correctie koopkrachtverschillen • Zonder PPP-correctie: • Welvaartsniveau China 7% van dat van V.S. • Met PPP-correctie: • Welvaartsniveau China 13% van dat van V.S.

  21. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  22. 2. De link tussen nominaal en reëel BBP • Nominaal BBP: • Reëel BBP:

  23. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP 1.De BBP-deflator 2. De Laspeyres-prijsindex 3. De hoeveelheidindex van het BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  24. 2.1. De BBP-deflator • BBP-deflator definiëren: • Factor waar we volume-indicator Qt (reëel BBP) mee moeten vermenigvuldigen om tot Yt (nominaal BBP) te komen: • BBP-deflator kan berekend worden als:

  25. 2.1. De BBP-deflator • BBP-deflator is prijsindex • Gewogen gemiddelde van prijsveranderingen van alle individuele goederen • Paasche-index • Gewichten: aandelen van goederen in BBP van lopend jaar

  26. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP 1. De BBP-deflator 2. De Laspeyres-prijsindex 3. De hoeveelheidindex van het BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  27. 2.2. De Laspeyres-prijsindex • Alternatieve prijsindex • Gewogen gemiddelde van prijsveranderingen van alle individuele goederen • Laspeyres-index • Gewichten: aandelen van goederen in BBP van basisjaar

  28. 2.2. De Laspeyres-prijsindex • Toepassing: consumptieprijsindex (CPI) • Voorgedefinieerde lijst van hoeveelheden (korf van goederen) • Meting van maandelijkse veranderingen in kosten van levensonderhoud • Aan hand van kostprijs vastgelegde korf goederen en diensten • Belangrijk om realistisch beeld te krijgen: • Samenstelling getuigenkorf regelmatig bijstellen

  29. 2.2. De Laspeyres-prijsindex • Tabel 16.5.: • CPI voor 2004 (basisjaar), 2007 en 2010 • Jaarlijkse cijfers: • Gemiddelde van maandelijkse indexcijfers • Gezondheidsindex: geen schadelijke goederen zoals alcohol, tabak, autobrandstoffen, …

  30. 2.2. De Laspeyres-prijsindex • Prijsindex van consumptie geregeld onderwerp van discussie (in België basis voor aanpassing van lonen en salarissen aan prijsevolutie); kritiek; • Consumptiekorf slechts om twee jaar aangepast • Systematische overschatting inflatie • Consumptieprijsindex meet ook prijsstijgingen ten gevolge van kwaliteitsverbetering • Eigenbelang regeringen

  31. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP 1. De BBP-deflator 2. De Laspeyres-prijsindex 3. De hoeveelheidindex van het BBP • Van niveaus naar groeivoeten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  32. 2.3. De hoeveelheidindex van het BBP • Nominaal BBP in indexvorm: • Product van Paasche-prijsindex en Laspeyres-volume-index Qt:

  33. 2.3. De hoeveelheidindex van het BBP • Hoeveelheidindex Qt is Laspeyres-index:

  34. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten 1. Absolute en relatieve toename 2. Groeivoet en indexcijfers met basis 100 3. De gemiddelde jaarlijkse groeivoet 4. Waarom logaritmes zo handig zijn bij groei 5. Bijdrage aan de groei van verschillende componenten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  35. 3.1. Absolute en relatieve toename • Tabel 16.6.: • Absolute toename (kolommen 2 en 6): • Voorbeeld: absolute verandering reëel BBP • Jaarlijks groeicijfer (kolommen 3 en 7): • Voorbeeld: procentuele groei reëel BBP • Voorbeeld: procentuele groei nominaal BBP

  36. 3.1. Absolute en relatieve toename • Jaarlijks groeicijfer • In procent: vermenigvuldiging met 100 • Peruun: zonder vermenigvuldiging

  37. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten 1. Absolute en relatieve toename 2. Groeivoet en indexcijfers met basis 100 3. De gemiddelde jaarlijkse groeivoet 4. Waarom logaritmes zo handig zijn bij groei 5. Bijdrage aan de groei van verschillende componenten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  38. 3.2. Groeivoet en indexcijfers met basis 100 • Groeivoeten ook anders te schrijven: • Bijgevolg:

  39. 3.2. Groeivoet en indexcijfers met basis 100 • Indexcijfer: Qt/Qt-1 x 100 • 100, bij groeivoet in procent • Vertrekjaar/basisjaar gelijkgesteld aan 100 • 1, bij groeivoet in peruun • Toepassing: over meerdere jaren: • Voorbeeld: indexcijfer met basis 1998=100 • Observatie: over 12 jaar is BBP op wereldvlak dus met 40,3% toegenomen

  40. Het BBP doorheen tijd en ruimte - Inhoudstafel • Nominaal en reëel BBP • De link tussen nominaal en reëel BBP • Van niveaus naar groeivoeten 1. Absolute en relatieve toename 2. Groeivoet en indexcijfers met basis 100 3. De gemiddelde jaarlijkse groeivoet 4. Waarom logaritmes zo handig zijn bij groei 5. Bijdrage aan de groei van verschillende componenten • Conjunctuur verloop 1960-2010 • Groei van het BBP en welvaart

  41. 3.3. De gemiddelde jaarlijkse groeivoet • Groei: • Niet-lineair proces • BBP jaar na jaar, met groeivoet in peruun: • Vertrekkend van 1998:

  42. 3.3. De gemiddelde jaarlijkse groeivoet • Relatie tussen Q1998 en Q2000: • Voor kleine groeipercentages en weinig periodesis productterm erg klein • Groei tussen 1998 en 2000 wordt dan (relatief precies) benaderd door som van jaarlijkse groeivoeten

  43. 3.3. De gemiddelde jaarlijkse groeivoet • Algemeen: gemiddelde jaarlijkse groeivoet • Vergelijking steeds één jaar achteruit herschrijven tot in vertrekjaar:

  44. 3.3. De gemiddelde jaarlijkse groeivoet • Algemeen: gemiddelde jaarlijkse groeivoet • Introductie van denkbeeldige groeivoet g, laatste lijn van vorige vergelijking wordt: • Bijgevolg: gemiddelde jaarlijkse groeivoet te berekenen als: • Ook toegepast om groei over kortere periodes (dan één jaar) te herrekenen alsof deze zich een jaar lang zou voordoen

More Related