350 likes | 524 Vues
Kogo rozpoznasz i co o nim wiesz?. KSZTAŁCENIE I WYCHOWANIE FIZYCZNE JAKO DZIAŁANIE STYMULUJACE ROZWÓJ POZNAWCZY, EMOCJONALNY I PSYCHOMOTORYCZNY UCZNIA. doc. dr Marek Lewandowski Zakład Teorii Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego Katedra Dydaktyki Wychowania Fizycznego AWF we Wrocławiu.
E N D
KSZTAŁCENIE I WYCHOWANIE FIZYCZNE JAKO DZIAŁANIE STYMULUJACE ROZWÓJ POZNAWCZY, EMOCJONALNY I PSYCHOMOTORYCZNY UCZNIA doc. dr Marek Lewandowski Zakład Teorii Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego Katedra Dydaktyki Wychowania Fizycznego AWF we Wrocławiu
EDUKACJA SŁUŻY(Lipiec 1997) Celom gatunkowym – jako forma zorganizowanego przekazu depozytu rozwojowego; Celom społecznym – jako sposób na zdrową adaptację nowych członków do istniejącej i zmierzającej do przyszłości struktury zbiorowej; Celom jednostkowym – przygotowując poszczególnych ludzi do określonego zapełnienia posiadanych dyspozycji odpowiednią treścią indywidualnych programów (samo)realizacji ponadindywidualnego bytu kulturowego.
Dobra edukacja • to taka, która w sposób zintegrowanystymuluje przeobrażanie się człowieka (doskonalenie) w zakresieumysłowym, emocjonalnym, psychomotorycznym, fizycznym, moralnym i duchowym. • (Lewandowski 2001)
Symboliczne powody zmiany ludzkiego ciała • agonistyczne; • perfekcjonistyczne; • estetyczno-artstyczne
Społeczne powody zmiany ludzkiego ciała • obyczajowe; • estetyczne i inne
Egzystencjalne powody zmiany ludzkiego ciała • witalne • utylitarne
Według Blooma (za Arends 1995) w celach nauczania można wyróżnić trzy dziedziny: • DZIEDZINA POZNAWCZA • wiadomości, rozumienie, zastosowanie, analiza, synteza, ocena. • DZIEDZINA EMOCJONALNA • odbieranie bodźców, reagowanie, wartościowanie, systematyzacja wartości, uwewnętrznienie systemu wartości. • DZIEDZINA PSYCHOMOTORYCZNA • odruchy, ruchy podstawowe, zdolności percepcyjne, zdolności fizyczne, ruchy wyćwiczone, ruchowe środki wyrazu.
PRAWA WPOMAGANIA WYCHOWANKA (wg. Majewskiej-Opiełko 1997) • PRAWO POTENCJAŁU • PRAWO STOPNIOWEGO ROZWOJU • PRAWO SWEJ WIZJI KOŃCOWEJ • PRAWO WYBORU • PRAWO INWESTYCJI • PRAWO KONSEKWENCJI DZIAŁAŃ I DOKONAŃ
Nowa podstawa programowa: wychowanie fizyczne i edukacja zdrowotna III ETAP IV ETAP II ETAP I ETAP 2 GODZ.LEKCYJNE 4 GODZ. LEKCYJNE 2 GODZ.LEKCYJNE 18 lat 6 lat 1 GODZ. LEKC. 2 GODZ. FAKULT. 2 GODZ.FAKULT. 2 GODZ. FAKULT. sportowy sportowy sportowy rekreacyjny rekreacyjny rekreacyjno-zdrowotny taneczny taneczny taneczny turystyczny turystyczny turystyczny edukacja zdrowotna edukacja zdrowotna Moduł edukacja zdrowotna jest realizowany w wymiarze 30 godzin (jeden semestr) w III i IV etapie edukacji. Dyrektor szkoły podejmuje decyzję o tym, w którym semestrze moduł ten będzie realizowany.
PODSTAWA PROGRAMOWA Wychowania Fizycznegoobszary edukacji w ramach systemu klasowo – lekcyjnego
KONCEPCJE WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I ICH GŁÓWNE CELE SPORTOWA podnoszenie wydolności i usprawnianie. BIOMEDYCZNA sterowanie procesami rozwoju. TERAPIA PRZEZ RUCH wyrównywanie braków aktywności ruchowej i oddziaływanie lecznicze na ustrój. PARAPEDAGOGICZNA zmiana stosunku do własnego ciała. PEDAGOGICZNA wprowadzenie w świat wartości i kultury ludzkiego ciała
CZTERY WARSTWY BYTU W STRUKTURZE WYCHOWANIA • ŻYCIE BIOLOGICZNE – psychofizyczny rozwój człowieka (pedagogika naturalizmu – pajdocentryzm); • BYT SPOŁECZNY– uspołecznianie jednostki, „włączanie” jej poprzez wychowanie do grupy społecznej (pedagogika socjologiczna); • KULTURA DUCHOWA – wychowanie staje się „kształceniem”, czyli włączaniem jednostki w nurt kultury. Ostatecznym celem jest uformowanie osobowości ludzkiej (pedagogika personalistyczna – kultury, humanistyczna); • DOSKONAŁA WSPÓLNOTA MORALNA – ostateczny cel wychowania moralnego – pełne wyzwolenie duchowe człowieka (zdolność do transcendencji – gotowość na przyjęcie „życia wiecznego”). (Hessen S. 1997)
CZTERY KĄTY KOSMOSU WNĘTRZE POWIERZCHNIA INTENCJONALNA BEHAWIORALNA INDYWIDUALNA KULTUROWA (ŚRODOWISKO) SPOŁECZNA (SYSTEM) WSÓLNA LUB ZBIOROWA K. Wilber 2007, s. 93
Warunkiem prawidłowego dialogu między światem wewnętrznym i zewnętrznym człowieka jest integracja poznawcza, emocjonalna i psychomotoryczna
dialog świata wewnętrznego i zewnętrznego WNĘTRZE POWIERZCHNIA INTENCJONALNA BEHAWIORALNA Umiejętności ruchowe Uczenie się KSZTAŁCENIE Emocje Sprawność fizyczna KULTUROWA (ŚRODOWISKO) SPOŁECZNA (SYSTEM) System wartości Współpraca WYCHOWANIE Wzory zachowań Rywalizacja
Sytuacja dydaktyczna otwarta na doświadczenia zmysłowe (uczenie się) powstaje w czasie komunikowania się (dialogu) wychowanka: • z własnym ciałem, • z przestrzenią przy współdziałaniu zmysłów (słuch, wzrok, czucie – dotyk, zapach), • ze środowiskiem materialnym i społecznym, • z realiami kulturowymi.(Bannmüller, Röthing 1990)
DZIAŁANIE RUCHOWE JAKO FORMA ZBIERANIA DOŚWIADCZEŃ (uczenia się) wielkość, masa, sprężystość odkrywanie jej właściwości poznawanie praw jej zachowania PIŁKA toczenie, odbijanie, lot wypróbowywanie i ujawnianie własnych umiejętności (zdolności) rzucanie, chwytanie, podawanie, uderzanie (Seybold 1990)
Schemat relacji człowieka ze środowiskiem KULTURA Społeczeństwo, normy, wzory i styl życia ONI TY JA SOCJOSFERA CYWILIZACJA UCZENIE SIĘ POZNAWCZE MOTORYCZNE Środowisko tworzone przez człowieka BIOSFERA
Wychowanie fizyczne to społeczny proces kształtowania kompetencji kulturowych wychowanka z zamiarem przygotowania go do uczestniczenia w działalności zdrowotnej, rekreacyjnej, sportowej oraz pielęgnacji ciała ze względów estetyczno–obyczajowych i estetyczno–artystycznych. (Pawłucki 1996)
(wg. H. Grabowskiego 1997) EDUKACJA FIZYCZNA FIZYCZNE KSZTAŁCENIE FIZYCZNE WYCHOWANIE Usprawnianie ciała Nauczanie ruchu Kształtowanie postaw prospołecznych Kształtowanie postaw prosomatycznych WYCHOWANIE ZDROWOTNE WYCHOWANIE REKREACYJNE WYCHOWANIE SPORTOWE WYCHOWANIE TANECZNE KOMPETENCJE KULTUROWE (OSOBOWOŚĆ WYCHOWANKA – A-K-T-R) TRENING ZDROWOTNY REKREACJA RUCHOWA SPORT ESTETYKA ZACHOWAŃ RUCHOWYCH EGZYSTENCJONALNE I SYMBOLICZNE PRZEJAWY PRAKTYCZNEJ UPRAWY CIAŁA
Wychowanie fizyczne i jego funkcje • SPECYFICZNE • Hedonistyczno-zdrowotna -REKREACJA • Kompensacyjno-korekcyjna - ZDROWIE • Stymulująco-treningowa - SPORT • ekspresjyjno-kreatywna - ESTETYKA ZACHOWAŃ RUCHOWYCH
Wychowanie fizyczne i jego funkcje • NIESPECYFICZNA: • POMOCNICZA - wspomagająca rozwój poznawczy, emocjonalny i ruchowy (mała motoryka) ucznia
Nauczanie i uczenie się muszą być zajęciem ciekawym dla ucznia
GIMNAZJUM – pomaga odkrywać i rozwijać zainteresowania EDUKACJA PRZEDSZKOLNA – daje wsparcie na starcie LICEUM – solidnie przygotowuje do dalszej nauki SZKOŁY ZAWODOWE – dają dobrą podbudowę kształcenia ogólnego SZKOŁA PODSTAWOWA – opiekuje się i jest bezpieczna 6 5 12 15 18 Schemat systemu edukacji