SẢN XUẤT SẠCH TRONG NGÀNH DỆT MAY & DA GIÀY

SẢN XUẤT SẠCH TRONG NGÀNH DỆT MAY & DA GIÀY Ths. Nguyen Hong Long Điềuphốivùng DựánĐổimớiSảnphẩmBềnvững SPIN project

Nội dung: • Vịtrícủangànhdệt may thờitrangvớinềnkinhtếViệt Nam • Cácyếutốthiếubềnvữngtrongngànhdệt may thờitrang • Cáccơhộisảnxuấtsạchhơn, sảnxuấtbềnvữngtrongngànhdệt may thờitrang • Phươngphápđổimớisảnphẩmbềnvữngtrongngànhdệt may thờitrang

VỊ TRÍ CỦA NGÀNH DỆT MAY THỜI TRANG • Làmặthàngđứngđầuvịtríxuấtkhẩunăm 2010 • Sảnlượngxuấtkhẩu 11 tỷ USD, chiếm 15,6% tổngkimngạchxuấtkhẩu • Tạoviệclàmcho > 2 triệulaođộng • Vẫnchỉlàgiacôngnênchưacónhiềugiátrịgiatăng • Cầnchủđộngvềnguồnnguyênliệu (bông, nguyênvậtliệuphụtrợ…), xâydựngđượcthươnghiệuriêng.

VỊ TRÍ CỦA NGÀNH DỆT MAY THỜI TRANG • Thựctrạng: - Nguyênliệuhầunhưnhậpkhẩuhoàntoàn: • Nhậpkhẩubông 360,000 tấn (năm 2010) chiếm 95% nhucầutiêuthụtừMỹ, ẤnĐộ, Châu Phi • Nhậpkhẩuxơ, sợikhoảng 60,000 tấn (năm 2010) • Nguyênphụliệukhácnhậpkhẩugầntới 100% • Giánguyênliệutăng, khôngnắmthếchủđộng • Khókiểmsoátđượcchấtlượng • Chưatiếpcậntrựctiếpđượcvớicácnhàcungcấpnguyênliệuthô, phải qua trunggian

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG TRONG NGÀNH DỆT MAY THỜI TRANG • Địnhnghĩatínhbềnvững: - Pháttriểnbềnvững: làkháiniệmnhằm định nghĩa một sự phát triển về mọi mặt trong hiện tại mà vẫn phải bảo đảm sự tiếp tục phát triển trong tương lai xa. Đảmbảocósựpháttriểnkinhtếhiệuquả, xãhộicôngbằngvàmôitrườngđượcbảovệ, gìngiữ. (www.wikipedia.org) - Sảnphẩmbềnvững: làsảnphẩmđảmbảođượcsựpháttriểnbềnvữngcủabayếutốlợinhuận, con ngườivàtráiđất

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG TRONG NGÀNH DỆT MAY THỜI TRANG • Sảnphẩmbềnvữngđượcđánhgiátrêntoànbộvòngđờicủasảnphẩm (LCA – Life Cycle Assessment): khaithác, xửlý, cungcấpnguyênliệu, nănglượngsửdụngchosảnxuất, quátrìnhsảnxuất, phânphối, sửdụngsảnphẩmvàthảibỏ.

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG (tiếp) • Cácyếutốthiếubềnvữngđượcxemxéttrênbakhíacạnh: • Môitrường • Con người • Lợinhuận

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG (tiếp) • Môitrường: • Nguyênliệuhóathạch: xăng, dầu, than … sửdụngtrongquátrìnhsảnxuấtrasợi, nhuộmsợi, dệt, may, thuộcda … làmgiatăngcáckhínhàkính. Quátrìnhđốtnhiệnliệuhóathạchtạoraphátthải sulfuric vàcácchấtkhácgâyMưaAxit • TănglượngkhíthảilàmcạnkiệttầngOzontrêntầngbìnhlưu do phátthảicáckhí CFC • Quátrìnhnhuộm, tạomàuchovải, thuộcdasửdụngrấtnhiềunướcvàhóachấtgâyxảthảilớn ở nướcthải, khívàchấtrắn.

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG (tiếp) • Môitrường : + Nướcthảicótỷlệ BOD:COD thấp khảnăngphânhủysinhhọcthấp. + Phátthảikhí: cáchạtlơlửng, NOx, SO2 , cácthànhphầnhữucơ bay hơi (VOCs), cácphátthảiđộchại … từlòhơi, lònhiệtcaođộ, thùngchứahànghóavàhóachất, cácbểvàthiếtbịxửlý. + Chấtthảirắn: xơsợithải, vậtliệuđónggóithừa, vảivụn, cácloạitrốngbằngkimloại, bùnthải … (Thamkhảo: Tàiliệuhướngdẫn SXSH ngànhdệtnhuôm – VNCPC)

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG (tiếp) • Môitrường: • Gâycạnkiệtnguồntàinguyên: + Nhiênliệuhóathạch: dầumỏ, khíđốt, than – tốcđộtiêuthụnhanhgấpngànlầntốcđộtáitạo. + Nướcsạch: ngành may sửdụngnguồnnướcngầmvànướcbềmặtđểxửlýsợi, vải - chuyểnhóanước sang dạngkhôngthểphụchồiđược • Cácsảnphẩmngànhdệt may sẽđượcđónggóivàphânphốiđếnngườitiêudùng. Phầnvỏbọcsẽđượcvứtbỏ, trongquátrìnhsửdụngsảnphẩmsẽtiêuthụnguồnnguyênliệunhưnước, điệnđểgiặtlà. • Khisảnphẩmkhôngcònhữudụngsẽbịthảibỏtrongmôitrường. Vớisảnphẩmvải, cầntừ 25-40 nămđểđượcphânhủyhoàntoàntrongtưnhiên.

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG (tiếp) • Con người: • Ngànhdệt may cóđặcthùsửdụngtới 70% laođộngnữtrongđộtuổitrẻ 18-35. • Lao độngnữsaukhinghỉviệctừngànhdệt may thườngcósứckhỏeyếu, khótìmđượccôngviệcmới. • Thườngmắccácbệnhvềphổi do bịphơinhiễmvớibụivải, sợi hay cácbệnhvềmắt, xươngsống … • Khóđượcđàotạothêmnghềvìđặcthùcôngviệcphảilàm ca, kíp • Lao độngthờivụkhôngđượchưởngcácchếđộvề BHXH, đãingộcủacôngty

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG (tiếp) • Con người: • Vìsửdụnglaođộngnữ,độtuổitrẻvàsốngtậptrung, xagiađình, phátsinhnhữngvấnđềxãhộinhưquanhệtrướchônnhân, tỷlệnạopháthaicaogâynhữngảnhhưởngtiêucựcvớingườilaođộngcũngnhưtạogánhnặngxãhội. • Khảnăngmấtviệccaokhisảnphẩmdệt may mangtínhmùavụ. • Thu nhậpthấp • Chưatạođượcnhữngbiếnđổitíchcựcrõrệt ở từngvùngkinhtế • Bịgiớichủđánhđập, xửphạt

CÁC YẾU TỐ THIẾU BỀN VỮNG (tiếp) • Lợinhuận: • Thấpvìchỉthựchiệnphầngiacông. • Năngsuấtsảnxuấtthấpvìdâychuyềnkỹthuậtcũ, lạchậu; độingũquảnlý, vậnhànhtrìnhđộthấp. • Tínhphụthuộccao: nguyênliệunhậpkhẩu (bông, sợi, phụliệu…), đơnhàng qua khâutrunggiantừnướcngoài • Ràocảnvềchốngphágiácủacácnướcnhậpkhẩu • Chínhsáchtrongnướcchưathuậnlợi, gâycảntrởcácnhàsảnxuấttrongnước • Khảnăngthươngthuyếtyếunênbịépgiátrongquátrìnhđàmphán

CÁC CƠ HỘI SẢN XUẤT SẠCH HƠN – SẢN XUẤT BỀN VỮNG • Môitrường:giảmthiểucáctácđộngđếnmôitrường. • Hạnchếsửdụngnguyênliệuhóathạch, thaycácchấtđốttừnhiênliệuhóathạch sang cácchấtdễtáitạonhưcủi, trấu… cácvậtliệusinhkhốikhác. Sửdụngcôngnghệđốtgiảmphátthảikhí CO. • Cảitiến, nângcấpthiếtbịdâychuyềnsảnxuấtđểgiảmthiểutổnhao ở cáckhâusảnxuấtnhưthấtthoáthơi, nhiệt, nước, nănglượngchiếusáng, rác (sợi, vảivụn, vỏhộp …) • Tăngcườngnhậnthứccủangườivậnhànhtrongvấnđềgiảmthảiphátthải

CÁC CƠ HỘI SẢN XUẤT SẠCH HƠN – SẢN XUẤT BỀN VỮNG • Môitrường • Sửdụngnhữngcôngnghệmới, dạngsảnphẩmmớiđểhạnchếkhâudệtnhuộmđồnggiảmthiểucácphátthảinước, khôngkhí, chấtthảirắn. Vídụ: loạivảikhôngdệt, vảitre • Xâydựnghệthốngphânphốihiệuquảnhằmtốiưuquátrìnhvậnchuyểnđồngnghĩagiảmviệcsửdụngnănglượng • Giảmthiểutácđộngcủangườisửdụngsảnphẩmđếnmôitrườngnhưgiảmviệcsửdụngđiện, nướctrongquátrìnhsửdụng

CÁC CƠ HỘI SẢN XUẤT SẠCH HƠN – SẢN XUẤT BỀN VỮNG • Môitrường • Sảnphẩmđượcthiếtkếsửdụngnhữngchấtliệuthânthiệnvớimôitrường, khôngtốnnhiềunhiênliệutrongquátrìnhxửlýcũngnhưgiảmảnhhưởngtớimôitrườngkhithảibỏ.  Nhưvậy, khâuthiếtkếsảnphẩmsẽquyếtđịnhlớnđếnviệctácđộngđếnmôitrường (từsửdụngvậtliệu, quátrìnhsảnxuất, sửdụngvàthảibỏ)

CÁC CƠ HỘI SẢN XUẤT SẠCH HƠN – SẢN XUẤT BỀN VỮNG • Con người: • Cảithiệnđiềukiệnlaođộng: đảmbảođủánhsáng, thôngkhí, thônggió, kiểmsoátlượngbụitrongnhàmáytheocáctiêuchuẩnquốcgia, quốctế… sẽhạnchếđượcnhữngảnhhưởngđộchạitớingườilaođộng • Tăngcườngcácvănbảnphápluậtđểbảovệngườilaođộngkhỏiviệcđánhđập, khôngđượchưởngchếđộ BHXH, xathảikhôngchínhđáng … • Tạođiềukiệnhọcthêmnghềchongườilaođộng • Cảithiệnchếđộđãingộ, lươngbổng • Nângcaonhậnthứcchocôngnhânnhằmgiảmthiểutỷlệcóthaingoài ý muốn

CÁC CƠ HỘI SẢN XUẤT SẠCH HƠN – SẢN XUẤT BỀN VỮNG • Lợinhuận: • Nângcaolợinhuậnbằngviệcchuyểntừgiacôngđơnthuần sang cóthươnghiệuvàsảnphẩmriêng: • Cóđộingũthiếtkếriêng, chuyênnghiệp ở ngànhdệt, nhuộm, may • Nhàthiếtkếphảicókinhnghiệmthịtrường • Nângcaonănglựcnhânviên ở cáclĩnhvựcthiếtkế, thịtrường, vậnhành, quảnlýnhàmáy. • Làmviệctrựctiếpvớikháchhàngmàkhông qua trunggiantừkhâumuanguyênvậtliệuđếnbánthànhphẩm. • Nângcaonăngsuấtsảnxuất: nângcấpdâychuyền, thiếtbị, nănglựcnhânviênvậnhành, giảmthiểutổnhao.

CÁC CƠ HỘI SẢN XUẤT SẠCH HƠN – SẢN XUẤT BỀN VỮNG • Lợinhuận: • Tăngtínhchủđộngvềnguyênliệu: tăngdiệntíchtrồngbông, pháttriểnngànhcôngnghiệpphụtrợ • Nângcaokhảnăngthươngthuyếttrongđàmphán • Tạonhữngchínhsáchthuậnlợitrongnướcđểpháttriểnngànhdệt may

PHƯƠNG PHÁP ĐỔI MỚI SẢN PHẨM BỀN VỮNG – D4S

SẢN XUẤT SẠCH TRONG NGÀNH DỆT MAY & DA GIÀY