Ocenianie na lekcjach religii

1. Ocenianie na lekcjach religii

2. Oceny szkolne mogą długo ważyć na poczucie własnej wartości i własnych możliwości człowieka(R. I. Arends)

3. Ocenianie • Ocenianie jest to proces gromadzenia danych o zachowaniu i osiągnięciach edukacyjnych ucznia; to proces sprawdzania i orzekania, jak się ma faktyczny rozwój dziecka do rozwoju zakładanego (podstawa programowa, program nauczania) • Ocenić ucznia, to dać jak najpełniejszą informację o jego aktywności, postępach, trudnościach, specjalnych uzdolnieniach, zainteresowaniach.

4. Podstawy prawne oceniania z religii • Dyrektorium Kościoła katolickiego w Polsce z20 VI 2001 roku oraz Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z  30 IV 2007 roku w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562, Dz. U. Nr 130, poz. 906, z 2008 r. Nr 3 poz. 9)

5. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia z religii polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela religii poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z Podstawy programowej katechezy Kościoła katolickiego w Polsce oraz realizowanego przez nauczyciela programu nauczania, uwzględniającego tę Podstawę.

6. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów z religii odbywa się w ramach oceniania wewnątrzszkolnego. • W przypadku religii ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje:  1) formułowanie przez nauczycieli religii wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen śródrocznych i rocznych z tych zajęć;  2) ocenianie bieżące i ustalanie ocen śródrocznych, według skali i w formach przyjętych w danej szkole;  3) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych; 4) ustalanie ocen rocznych; 5) ustalanie warunków i trybu uzyskania oceny rocznej wyższej niż przewidywana;   6) ustalanie warunków i sposobu przekazywania rodzicom (prawnym opiekunom) informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce, zgodnie ze szczegółowymi warunkami i sposobem oceniania wewnątrzszkolnego, określonymi w statucie szkoły.

7. Ocenianie wiadomości i umiejętności ucznia z religii ma na celu: •    systematyczne informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz o postępach w tym zakresie; •    udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu jego rozwoju; •    motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce; •    dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz o specjalnych uzdolnieniach ucznia; •    umożliwienie nauczycielom religii doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

8. Nauczyciele religii na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz ich rodziców (prawnych opiekunów) o:   1) wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych ocen śródrocznych i rocznych z religii, wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania;   2) sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów;   3) warunkach i trybie uzyskania z religii oceny rocznej wyższej niż przewidywana.

9. Oceny śródroczne i roczne z religii ustalają nauczyciele religii. •  Ocena roczna z religii nie ma wpływu na promocję do klasy programowo wyższej ani na ukończenie szkoły. •  W szkołach (oddziałach) integracyjnych ocenę śródroczną i roczną z religii dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ustala nauczyciel religii, po zasięgnięciu opinii nauczyciela współorganizującego kształcenie integracyjne, o którym mowa w odrębnych przepisach.

10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lipca 2007 r., zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2007 r. nr 130, poz. 906), spowodowało, iż praca naszych uczniów na lekcjach religii jest nie tylko oceniana, ale i doceniana poprzez to, iż ocena z religii jest wliczana do średniej. Fakt ten zobowiązuje nas do większej wrażliwości, aby ocenianie było pod każdym względem wiarygodne.

11. Podstawą wystawiania oceny szkolnej w nauczaniu religii jest wiedza ucznia, jego umiejętności, a także aktywność, pilność i sumienność.

12. Tak należy formować szczegółowe wymagania edukacyjne, aby pogłębiając wiedzę religijną, jak to powiedział we Włocławku Ojciec Święty Jan Paweł II, „budzić entuzjazm dla świata wartości”, tym samym pomagając wierzącym uczniom w zjednoczeniu z Chrystusem, (co jest celem katechizacji), poszukującym Jego poznanie, (co jest celem ewangelizacji), a niewierzącym towarzyszenie we wzrastaniu w człowieczeństwie (co jest podstawową służbą człowiekowi).

13. Nie ma ocen opisowych z religii • Rozporządzenia MEN z 14 kwietnia 1992r. (Dz. U. z 1992r. Nr 36, poz. 155, zm. Dz. U. z 1993r. Nr 83, poz. 39), w § 9 postanawia: „Ocena z religii lub etyki umieszczona jest na świadectwie szkolnym bezpośrednio po ocenie ze sprawowania. W celu wyeliminowania ewentualnych przejawów nietolerancji nie należy zamieszczać danych, z których wynikałoby, na jakie zajęcia, z jakiej religii (bądź etyki) uczeń uczęszczał”. Wobec powyższego, ponieważ nie można dokonać oceny opisowej z religii nie ujawniając, czy uczeń uczęszczał na religię czy etykę należy pozostać przy dotychczasowym sposobie oceniania, również w klasach I - III szkoły podstawowej.

14. Ocena z religii a średnia ocen • W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. nr 83, poz. 562) wprowadza się następujące zmiany: Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne lub religię albo etykę, do średniej ocen, o której mowa w ust. 4, wlicza się także roczne oceny uzyskane z tych zajęć

15. Czy wszystko, czego w szkole uczymy i przekazujemy powinniśmy oceniać? • Co (ewentualnie) nie powinno być oceniane? • Czego można nie oceniać? • Kto powinien oceniać? • Jak powinien oceniać? • Jakimi sposobami?

16. Ocenianiu nie podlegają praktyki religijne. • Należy przyjąć zasadę, obecną też w katechezie parafialnej przed 1990 rokiem, że życie religijne jest przedmiotem osądu sumienia dokonywanego wobec Boga • W świetle tych słów, nie może pojawiać się w wymaganiach zapis, iż uczeń otrzymuje lepszy lub gorszy stopień w zależności od udziału w niedzielnej Eucharystii, nabożeństwach w ciągu roku liturgicznego, czy od gorliwości w przystępowaniu do pierwszopiątkowej spowiedzi, słowem w zależności od pobożności, czyli tzw. praktykowania.

17. Nie może więc ktoś otrzymać szóstki dlatego, że odprawił pierwsze piątki miesiąca, albo ani razu nie opuścił nabożeństwa różańcowego czy majowego. Choć jest rzeczą oczywistą, że katecheza dąży do nawrócenia i prowadzi do Eucharystii - to jednak stopień szkolny odnosi się tylko do szkoły. Zatem: oceniamy wiadomości, gorliwość w zdobywaniu wiedzy, aktywne uczestnictwo w katechezie, prowadzenie zeszytu, odrabianie pracy domowej.

18. Ocena z religii musi mieć swój odrębny cel, podporządkowany celowi katechezy. Jest nim przybliżenie do Chrystusa. Musi być sprawiedliwa, a jednocześnie pełna prawdziwej, dążącej do dobra uczniów, miłości. Biorąc to wszystko pod uwagę, należy na katechezie unikać ocen niedostatecznych, zwłaszcza na koniec semestru czy roku.

19. Słuszne wydaje się stwierdzenie, że ostatecznej oceny katechezy dokona Bóg. Wtedy rozumiemy, że ocena ta obejmuje w jakimś znaczeniu przede wszystkim katechetę, rodziców - a może na dalszym dopiero miejscu - katechizowanych. Uczniów, rodziców i nas oceni przede wszystkim Bóg. Rodziców i nas za to, jak wyglądało nasze przekazywanie - słowem i życiem, a uczniów, jak przyjmowali to, co Bóg do nich mówił. Należy stale kształtować sumienie uczniów, by dokonywali samooceny swojego postępowania.

20. Ocena semestralna, ocena na koniec roku to owoc wspólnej pracy katechety i uczniów. Ona jakoś mówi także o tym, ile wysiłku włożyliśmy w formację tych, którzy są nam zadani, na ile potrafiliśmy zachęcić uczniów do podjęcia wysiłku. Nie możemy uważać, że każdy zły czyn ucznia to nasza porażka. Trzeba jednak pamiętać, że stopnie mówią nie tylko o uczniu, ale - w pewien sposób także o nauczycielu.

21. O czym należy pamiętać ? 1. Ocena nie może spełniać funkcji represyjnej, powinna być wspierająca dla ucznia. 2. Nauczyciel jest obowiązany do przestrzegania zasady jawności w wystawianiu ocen. 3. Wystawianie ocen z odpowiedzi ustnej oraz odczytywanie ocen z prac pisemnych nie może być komentowane przez nauczyciela na forum klasy w sposób drażliwy dla ucznia. 4. Jedyną postawą do wystawiania oceny śródrocznej i końcowej są kontrole uczniów prowadzone systematycznie i rozłożone równomiernie na cały okres nauki.