Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Zakład Funkcjonowania Gospodarki

1. Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Zakład Funkcjonowania Gospodarki KREDYT w banku 20 12 2008 Prof. dr hab. Marian Żukowski wykład kursowy 2007/2008

2. BANK - DEFINICJA Źródło: Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe Dz. U. 1997 Nr 140 poz. 939

3. CZYNNOŚCI BANKOWEw tym kredyty Źródło: Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe Dz. U. 1997 Nr 140 poz. 939

4. Źródło: Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe Dz. U. 1997 Nr 140 poz. 939

5. Kredyt • Aspekty makroekonomiczne • Jest istotnym czynnikiem rozwoju produkcji i konsumpcji w gospodarce rynkowej, • Nadmierna ekspansja kredytowa jest czynnikiem zwiększającym inflację, • Aspekty mikroekonomiczne • Jest podstawowym źródłem zysku banków • Jest to formą stosunku ekonomicznego pomiędzy bankiem a kredytobiorcą, w którym bank przekazuje do dyspozycji kredytobiorcy określoną sumę środków pieniężnych, zaś kredytobiorca zobowiązuje się zwrócić tę kwotę wraz z odsetkami w określonym terminie w przyszłości, • Jest alternatywą pozyskania kapitału obcego, • Wywołuje poważne zagrożenie interesów banku w sytuacji niewypłacalności kredytobiorców

6. Akcja kredytowa • Kredyty we wrześniu 2007 roku – 452,9 mld zł

7. KRYTERIUM METODY UDZIELENIA KREDYTU

8. Ryzyko kredytowe • Ryzyko związane z działalnością kredytową powoduje, że w działalności kredytowej istnieje potrzeba ścisłego opracowania i przestrzegania procedur kredytowych, • Procedura kredytowania opisana jest w instrukcjach kredytowych, które mają postać grubej książki, • Z uwagi na rozmiary ryzyka, istotne jest przestrzeganie procedur przy kredytowaniu przedsiębiorstw,

9. Złożenie wniosku kredytowego Uzupełnienie wniosku załącznikami (różnymi w zależności od rodzaju kredytu), Weryfikacja dokumentacji kredytowej, Inspekcja (przedsiębiorstwa i proponowanych zabezpieczeń), Analiza sytuacji przedsiębiorstwa (badanie zdolności kredytowej, credit scoring zakończona decyzja kredytową), Ocena dokumentacji kredytowej Opracowanie szczegółowych warunków i podpisanie umowy kredytowej Stały kontakt z klientem po udzieleniu kredytu. Kredytobiorca Kredytobiorca Inspektor kredytowy Inspektor kredytowy Inspektor kredytowy Komitet kredytowy banku Bank Inspektor kredytowy Etapy procedury kredytowej i osoby odpowiedzialne:

10. Procedura kredytowa • Procedury kredytowe opisane są w instrukcjach i regulaminach kredytowania. • Instrukcja zawiera tryb rozpatrywania wniosku kredytowego, kompetencje, obieg dokumentów, procedury operacyjne związane z ewidencją, kontrolą, składaniem dokumentów, monitorowaniem i sprawozdawczością. • Regulamin określa prawa i obowiązki banku i kredytobiorcy w procesie kredytowania. • Generalnie cała procedura kredytowa ma jeden cel - zapewnić, że klient zaciągający kredyt w terminie i z należnymi odsetkami go spłacił. • Procedura kredytowa zależy od wielu czynników. • rodzaju kredytu, • kwoty kredytu • Rodzaju klienta – kredytobiorcy • osoba fizyczna • osoba prawna • rodzaju zabezpieczenia. • Procedura opiera się o dokumentację kredytową. Jest to: • Wniosek kredytowy wraz z dodatkowymi dokumentami • Umowa kredytowa • Umowy zabezpieczeń

11. Warunki udzielania kredytu. Wymaga się spełnienia przez kredytobiorcę warunków: • złożenie wniosku kredytowego, • posiadanie przez kredytobiorcę zdolności kredytowej, • zawarcie między bankiem a kredytobiorcą umowy kredytowej w formie pisemnej (stosunek cywilnoprawny) • ustanowienie prawnych zabezpieczeń spłaty kredytu. Ogólne zasady udzielania kredytów • Oparte są na prawie bankowym, • Pracownik banku udzielając kredytów opiera się na instrukcji kredytowej, w której opisane są hipotetyczne sytuacje związane z procedurą kredytową, • Umowa kredytowa funkcjonuje najczęściej łącznie z regulaminem (dla klienta), • Regulamin taki wiąże kredytobiorcę jeśli został mu wręczony najpóźniej w dniu podpisania umowy kredytowej.

12. Wniosek kredytowy • Podstawą udzielenia kredytu lub pożyczki przez bank jest wniosek o udzielenie kredytu, • Z punktu widzenia prawa cywilnego wniosek o udzielenie kredytu jest ofertą, • Banki opracowują wzory wniosków kredytowych, • Wniosek o udzielenie kredytu, ze względu na swą wagę, powinien być podpisany przez osoby (przedstawicieli kredytobiorcy) uprawnione do zaciągania kredytów, • Rozpoczynając starania o kredyt • Należy pamiętać, że duże znaczenie mają pierwsze kontakty banku z klientem, muszą stworzyć klimat wzajemnego zaufania, • Sukces starań o kredyt zależy także od: 1)właściwego przygotowania wniosku kredytowego, 2) postawy prowadzących pierwszą rozmowę w kwestii kredytu. • Źle przygotowany wniosek kredytowy niekorzystnie świadczy o ubiegającym się o kredyt i wywiera zły wpływ na cały proces negocjacyjny.

13. Wniosek kredytowy W zależności od rodzaju kredytu oraz charakteru podmiotu gospodarczego występującego z wnioskiem banki określająjakie dokumenty i informacje powinny być dołączone do wniosku bądź przedłożone w banku do wglądu. Elementy wniosku kredytowego • Dokumenty stwierdzające status prawny lub zaświadczenie o wysokości zatrudnienia, • dane charakteryzujące działalność gospodarczą kredytobiorcy, źródła zaopatrzenia, rynek zbytu, główni konkurenci, • kwota kredytu, • przeznaczenie kredytu, • proponowane terminy spłaty • proponowane zabezpieczenie • może zawierać inne elementy w zależności od rodzaju kredytu (obrotowy, inwestycyjny). • okres kredytowania, • okres karencji.

14. Wniosek kredytowy powinien zawierać: • informacje ogólne, które dotyczą wnioskodawcy, w tym między innymi: oznaczenie wnioskodawcy, siedzibę lub miejsce zamieszkania, miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, REGON, NIP/ PESEL, rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej, • informacje dotyczące wnioskowanego kredytu czyli kwotę i walutę kredytu, przeznaczenie kredytu (czyli cel, na jaki kredyt zostanie wykorzystany), okres kredytowania, termin postawienia do dyspozycji kredytobiorcy kwoty kredytu w całości lub w transzach, termin spłaty kredytu, w całości lub w ratach, termin spłaty odsetek, źródła spłaty kredytu, zabezpieczenie spłaty kredytu wraz z odsetkami; • oświadczenie wnioskodawcy o: posiadaniu (numer rachunku i nazwa banku) lub nieposiadaniu rachunku bankowego w innym banku, korzystaniu z kredytu, pożyczki, gwarancji, poręczenia lub awalu w innym banku bądź nie korzystaniu z finansowania w innym banku, wysokości zobowiązań z tytułu udzielonych poręczeń, awali, gwarancji, posiadaniu wymagalnych zobowiązań bądź ich nieposiadaniu • zestawienie załączników do wniosku; • Z kolei wniosek kredytowy nie zawiera: propozycji oprocentowania kredytu i warunków jego zmiany, wysokości prowizji pobieranych przez bank, określenia uprawnień banku.

15. Ocena wniosku kredytowego Ocena formalna polega na sprawdzeniu, czy: • wnioskodawca przedłożył w banku wszystkie załączniki wymienione w zestawieniu załączników i czy są one wystarczające do rozpatrzenia wniosku przez bank, • wniosek kredytowy podpisany został przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych wnioskodawcy, • przeznaczenie kredytu jest zgodne z rodzajem prowadzonej działalności, • wnioskowana kwota kredytu nie przekracza określonego przez prawo bankowe poziomu procentowego funduszu własnych banku, tzw. współczynnika koncentracji, • wnioskowana kwota kredytu nie przekracza kompetencji osób upoważnionych do składania oświadczeń w zakresie zobowiązań majątkowych, • wnioskowany okres kredytowania nie przekracza dopuszczalnego okresu wyznaczonego w regulaminie kredytowym banku, • proponowane formy zabezpieczenia spłaty kredytu są akceptowane przez bank.

16. Ocena merytoryczna Po ocenie formalnej stwierdzającej, iż wniosek kredytowy jest zgodny z regulaminem kredytowym banku, a przedłożone dokumenty są wystarczające do przeprowadzenia analizy merytorycznej wniosku, bank dokonuje oceny: • prawnej, • sytuacji ekonomiczno- finansowej wnioskodawcy, • zdolności kredytowej, • wysokości potrzeb kredytowych, • jakości zabezpieczeń spłaty kredytu.

17. Ocena wniosku kredytowego Ocena jakościowa wnioskodawcy.Ocena jakościowa wnioskodawcy jest bardzo trudnym, bo niemierzalnym elementem oceny zdolności kredytowej, a jednocześnie istotnym do podjęcia odpowiedniej decyzji kredytowej oraz do pomiaru skali ryzyka kredytowego. Do zakresu tej oceny powinny wchodzić następujące informacje o wnioskodawcy: • reputacja, • umiejętności i zdolności, • znajomość sytuacji w branży, • znajomość występujących szans i zagrożeń, w zakresie: konkurencji, zmian technologicznych, stosunków z dostawcami, stosunków z odbiorcami, zmian społecznych, zmian w przepisach, zmian politycznych. Ocena jakościowa powinna wskazać, czy wniosek kredytowy powinien być przedmiotem dalszych badań i ocen banku, czy też na tym etapie bank podejmuje decyzję na NIE. Jeśli oferta wnioskodawcy po tym etapie badań jest dla banku interesująca, wówczas bank przechodzi do oceny sytuacji ekonomiczno- finansowej.

18. Badanie wniosku kredytowego Badanie wniosku kredytowego przeprowadza się w oparciu o instrukcję kredytowania zgodnie z przyjętą w banku metodologię i polega to na: Ocenie zdolności kredytowej a dodatkowo w przypadku przedsiębiorstwa Analizowaniu branży, w której podmiot działa, Ocenie projektu inwestycyjnego, Ocenie efektywności przedsięwzięcia, Ocenie proponowanych zabezpieczeń, Sprawdzenie kredytobiorcy w Biurze Informacji Kredytowej Od złożonego wniosku bank pobiera opłatę czyli wynagrodzenie za rozpatrzenie wniosku, zbadanie sytuacji klienta i ocenę zaproponowanych prawnych zabezpieczeń. Banki wymagają, by opłata ta była złożona z wnioskiem, a najpóźniej przed rozpatrzeniem wniosku przez bank. Przy czym opłata nie podlega zwrotowi, nawet w przypadku, gdy decyzja banku będzie negatywna lub klient nie podpisze umowy. Należy także podkreślić, iż klient nie może w żadnym wypadku żądać od banku udzielenia mu kredytu.

19. UDZIELENIE KREDYTU

20. Pojęcie zdolności kredytowej Zdolność kredytowa jest to zdolność firmy do spłaty zaciągniętych kredytów wraz z odsetkami w terminach i na zasadach ustalonych w umowie kredytowej. Zdolność kredytową mają te podmioty gospodarcze, których obecne i przewidywane wyniki finansowe oraz stan zasobów majątkowych pozwalają na wypłacalność wobec banku-kredytodawcy.

21. Ocena zdolności kredytowej Przed udzieleniem kredytu bank musi stwierdzić, czy klient występujący o kredyt: • posiada zdolność kredytową w chwili obecnej, • nie utraci zdolności kredytowej po uzyskaniu kredytu. Umożliwia to zbadanie wniosku kredytowego i dokumentacji towarzyszącej Przy ocenie zdolności kredytowej, pracownik kredytów powinien bronić się przed pierwszym wrażeniem i oceniać: a) kierownictwo firmy, metody kierowania i organizacji przedsiębiorstwa, b) aktualną sytuację finansowa i przyszłą na skutek zaciągniętego kredytu, c) ocenić ryzyko związane z udzieleniem kredytu. Badanie zdolności kredytowej opiera się na: Opiera się na badaniu obecnej sytuacji finansowej kredytobiorcy, ale także i przede wszystkim na stwierdzeniu czy kredytobiorca będzie w stanie zwrócić zaciągnięty kredyt wraz z odsetkami i dodatkowo zapłacić bankowi prowizję za udzielenie kredytu. Inaczej mówiąc badanie zdolności kredytowej ma na celu określenie poziomu ryzyka na jakie narażony jest bank przy udzielaniu tego kredytu. Często do badania zdolności kredytowej stosuje się METODĘ CREDIT SCORING

22. Zastosowanie metody credit scoring Cecha 1 Zasady punktacji dla cechy 1 Punktacja cechy 1 kredytobiorcy Łączna punktacja przyznana kredytobiorcy Cecha 2 Zasady punktacji dla cechy 2 Punktacja cechy 2 kredytobiorcy Cecha 3 Zasady punktacji dla cechy 3 Punktacja cechy 3 kredytobiorcy Cecha 4 Zasady punktacji dla cechy 4 Punktacja cechy 4 kredytobiorcy

23. Badanie zdolności kredytowej przedsiębiorców 1. Źródła informacji (wewnętrzne i zewnętrzne) 2. Definicja i rodzaje zdolności kredytowej (precyzuje to art. 70 PB) • Zdolność formalnoprawna (wiarygodność prawna kredytobiorcy) • Zdolność merytoryczna (aspekt personalny i ekonomiczny) 3. Zakres i metody badania zdolności kredytowej • Analiza SWOT (Strenghts, Weakness, Opportunities, Threats) • Analiza wskaźnikowa • Metoda punktowa (ang credit scoring) • Metoda dyskryminacyjna (ang. discriminant analysis) • Wewnętrzne ratingi kredytowe (ang internal credit ratings)

24. Metoda dyskryminacyjna Na podstawie szeregu wskaźników charakteryzujących kredytobiorców dzieli ich na trzy grupy: • bankrut, zagrożony upadłością, • szara strefa, trudno jednoznacznie ocenić, • niebankrut, nie zagrożony upadłością. Kredyt przyznaje się kredytobiorcy zaliczonemu do grupy nie zagrożonej upadłością.

25. Wewnętrzne ratingi ryzyka Dane i informacje o kondycji kredytobiorcy Zestaw kryteriów odnoszących się do czynników mierzalnych i niemierzalnych wsparty wiedzą ekspercką Rating odzwierciedlający poziom ryzyka kredytowego Ö Ö

26. Analiza wskaźnikowa Przy zastosowaniu wskaźników można przeprowadzić : • analizę płynności finansowej firmy, • analizę obrotowości - szybkość obrotu pieniądza i należności w firmie, • analizę wspomagania finansowego /współczynniki zadłużenia i udziału kapitału własnego w finansowaniu majątku własnego/, • analizę zyskowności Wskaźniki mogą być one liczone w różnych odmianach i postaciach. Powinny być porównywalne: • Dla różnych okresów sprawozdawczych ocenianego przedsiębiorstwa • Do wielkości standardowych • Dla średnich wielkości w branży

27. Oceny zdolności zdolności kredytowej przedsiębiorcy Dokonuje się w dwóch płaszczyznach: • ocena bieżącej zdolności kredytowe • ocena przyszłej zdolności kredytowej

28. Ocena bieżącej zdolności kredytowej 1. Na podstawie biznes planu 2. Na podstawie sprawozdań finansowych, a/ ocena jego efektywności finansowej /na podstawie rachunku zysków i strat/, b/ ocena stanu majątkowego i zmian w tym majątku /bilans i rachunek przepływów strumieni finansowych/, c/ ocena sytuacji finansowej za pomocą współczynników /tzw. analiza wskaźnikowa/,

29. Umowa kredytu bankowego

30. Cechy charakterystyczne umowy kredytu bankowego jest umową konsensualną- czyli dochodzi do skutku w momencie jej zawarcia. Przy czym oddanie do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych nie jest konieczną  przesłanką jej zawarcia, ale elementem wykonania zawartej umowy (dotyczy to także przypadku, gdy postawienie środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy następuje w dniu zawarcia umowy),jest umową dwustronnie zobowiązującą, bowiem: bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z tej kwoty na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami banku w oznaczonych terminach spłaty;jest umową odpłatną, gdyż kredytobiorca zobowiązany jest do zapłaty odsetek od wykorzystanego kredytu, odsetek za zwłokę od kredytu nie spłaconego w terminie, prowizji określonych w umowie,jest umową terminową- bowiem musi być w niej oznaczony termin, na jaki została zawarta,jest umową celową- zawsze wskazującą cel, na jaki mają być przeznaczone przez kredytobiorcę oddane mu do dyspozycji środki pieniężne,jest zobowiązaniem pieniężnym- bowiem przez umowę o udzielenie kredytu bank może się zobowiązać tylko do oddania do dyspozycji kredytobiorcy oznaczonej ilości środków pieniężnych, a kredytobiorca jest zobowiązany do jej zwrotu na określonych warunkach,jest umową, która jest zastrzeżona do wyłącznej kompetencji banków, ponieważ działalnością kredytową mogą zajmować się jedynie banki.

31. Cel kredytu W umowie każdego kredytu musi być wskazany cel, na jaki zostaną przeznaczone przez kredytobiorcę środki pieniężne postawione przez bank do jego dyspozycji. Jedynym ograniczeniem jakie stawiane jest bankom w tym zakresie tj. zakaz udzielania kredytów na kupno papierów wartościowych emitowanych przez siebie. Ponadto w trakcie kredytowania bank ma obowiązek kontrolowania wykorzystania kredytu. Kontrola ta powinna obejmować także stwierdzenie, czy środki pieniężne zostały faktycznie  przeznaczone na cel jaki został określony w umowie. Kredytobiorca z kolei obowiązany jest umożliwić podejmowanie przez bank czynności związanych z tą kontrolą.

32. Sposób zabezpieczenia spłaty kredytu Prawne zabezpieczenie ma na celu zapewnienie bankowi zwrotu udzielonego kredytu wraz z odsetkami i prowizją, w razie gdy kredytobiorca nie ureguluje tychże płatności w terminach ustalonych w umowie kredytowej. Dlatego tez przyjęte przez bank zabezpieczenia spłaty kredytu powinny być określone w umowie kredytu bardzo precyzyjnie, by nie było wątpliwości, iż dotyczą tegoż kredytu przez: • oznaczenie formy zabezpieczeń, • wskazanie osoby ustanawiającej zabezpieczenie, • oznaczenie przedmiotu zabezpieczenia przy zabezpieczeniach rzeczowych.

34. Zabezpieczenia spłaty kredytu Prawne zabezpieczenia kredytów dzielą się na osobiste i rzeczowe. Zabezpieczenia osobiste charakteryzują się odpowiedzialnością osobistą osoby dającej zabezpieczenie, czyli całym jej majątkiem. wśród zabezpieczeń osobistych należy wyróżnić: • weksel własny in blanco, • poręczenie wekslowe, • poręczenie, • gwarancję bankową, • przelew wierzytelności na zabezpieczenie, • przystąpienie do długu kredytowego, • pełnomocnictwo, • ubezpieczenie kredytu.

35. Zabezpieczenia rzeczowe ograniczają odpowiedzialność osoby dającej zabezpieczenie do poszczególnych składników jej majątku. Do tej grupy zabezpieczeń zalicza się: • zastaw rejestrowy, • zastaw ogólny, • zastaw na prawach wg Kodeksu cywilnego, • przewłaszczenie na zabezpieczenie, • kaucja, • przelew określonej kwoty na rachunek banku, • blokada środków na rachunku bankowym, • hipoteka, • roszczenie o ustanowienie hipoteki, • przelew kwoty na rachunek banku. Bank może zastosować jedną lub kilka form zabezpieczenia jednocześnie.

36. Regulaminy kredytowania • Integralną częścią umowy kredytowej jest regulamin kredytowania, jest zbiorem wszystkich ustaleń dla ogółu kredytów. • Regulamin to uzupełnienie i uszczegółowienie postanowień umowy kredytowej. • Wiąże on kredytobiorcę, pod warunkiem wręczenia mu regulaminu przed podpisaniem umowy kredytowej. • Regulaminy kredytowania różnych banków w zasadniczych kwestiach nie różnią się znacznie od siebie, jednakże pewne zagadnienia mogą być określone odmiennie.

37. Spłata kredytu • Warunki spłaty mogą być ustalone w rozmaity sposób (raty równe, nierówne, rosnące, malejące) • Spłata następuje zgodnie z harmonogramem ustalonym w umowie kredytowej • Bank, na uzasadniony wniosek klienta, może wydłużyć terminy spłaty kredytu

39. Administrowanie kredytem (monitorowanie) • W okresie spłaty kredytu bank monitoruje sytuację ekonomiczno-finansową kredytobiorcy (na podstawie sprawozdawczości i ruchu środków na rachunkach) • Przeprowadza inspekcje w siedzibie przedsiębiorcy, sprawdza aktualność zabezpieczeń, • Przynajmniej raz na kwartał bank dokonuje klasyfikacji ryzyka związanego z kredytem, • Bank może żądać przedłożenia programu naprawczego lub zażądać przedterminowej spłaty kredytu, gdy sytuacja kredytobiorcy się pogorszy. • Konieczność dokonywania monitoringu kredytowego wynika z: • zewnętrznych regulacji ustawowych, • regulacji wewnętrznych, przyjętych w danym banku.

40. Monitoring kredytowy 1. Ustawowe regulacje są związane z normami dotyczącymi kształtowania się na poziomie całego banku: • współczynnika wypłacalności banku, • obligatoryjnych rezerw celowych na wierzytelności bankowe obciążone ryzykiem, • koncentracji zaangażowania kredytowego, • poziomu zadłużenia większych kredytobiorców. 2. Wewnętrzne procedury to stosowane przez bank zasady monitoringu, uruchamiane na poziomie oddziałów i centrali, które dotyczą: • bieżącej oceny zdolności kredytowej wg własnych kryteriów, • badania terminowości obsługi zadłużenia przez poszczególnych kredytobiorców, • badania i aktualizacji realnej wartości przyjętych zabezpieczeń, • badania stopnia koncentracji kredytów w oddziale i w całym banku. Tak więc procedury monitoringowe dotyczą zarówno: • poszczególnych kredytów, • jak i całego portfela kredytowego. W ten sposób realizowane są dwie funkcje monitoringu: • informacyjna • zabezpieczeniowa.

41. Funkcja informacyjna • Może odnosić się do obserwacji całego portfela kredytowego jak i do pojedynczych umów kredytowych. • Monitoring całego portfela kredytowego: • umożliwia okresowe dostarczanie informacji jednostkom zarządzającym portfelem o: • elementach składowych portfela (podział kredytów według: rodzajów, wartości poszczególnych kredytów, branż, regionów, sektorów własnościowych, klas ryzyka itp.); • rozwoju działalności kredytowej w okresie porównawczym (zmiany w klasach ryzyka, rodzajach itp.). • Monitoring poszczególnych umów kredytowych pozwala z kolei na dostarczenie informacji o niekorzystnych odchyleniach faktycznego przebiegu procesu kredytowania, co daje podstawy do jakościowej poprawy decyzji kredytowych.

42. Funkcja zabezpieczająca • sprowadza się do działań zapobiegawczych oraz eliminowania następstw aktywnego ryzyka kredytowego. Potencjalnym stratom zapobiega bowiem możliwie wczesne rozpoznawania przyczyn i istoty odchyleń w przebiegu procesu kredytowania. Służy ono zastosowaniu środków zapobiegawczych mających skorygować owe niekorzystne odchylenia. • Obszar monitoringu obejmuje wszystkie kredyty. • Dotyczy systematycznej obserwacji rozwoju lub zmian w czterech zakresach: • Zarządzających przedsiębiorstwem (personalna zdolność kredytowa), • Sytuacji finansowej przedsiębiorstwa (ekonomiczna zdolność kredytowa), • Warunków kredytowania, • Ustanowionych zabezpieczeń

43. Cena kredytu to: • Odsetki (cena pieniądza) • Prowizja (wynagrodzenie za ocenę wniosku kredytowego, udzielenie kredytu, jego obsługa i administracja) • Koszty pośrednie (wycena zabezpieczeń, ubezpieczenie, koszty opracowania biznes planu), Wysokość ceny kredytu zależy od: • Okresu kredytowania • Oceny indywidualnej klienta • Jakości zabezpieczeń • Polityki kredytowej banku

44. Uwaga ! • Proszę by studenci znaleźli w internecie WNIOSEK KREDYTOWY wybranego banku i zapoznali się z jego treścią - do 10 stycznia 2008 roku • Zamierzam rozmawiać na temat treści wniosku kredytowego