Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Vergi ve Sosyal Güvenlik Uygulamaları

1. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Vergi ve Sosyal Güvenlik Uygulamaları Mehmet Çaltekin Yeminli Mali Müşavir PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com

2. Genel Bilgi Teknoloji Geliştirme Bölgeleri; yasal düzenlemesi 2001 yılında 4691 Sayılı kanun ile yapılan, 6170 sayılı kanun ile bazı değişiklikler getirilen ve 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile de ilave desteklerin sağlandığı bölgelerdir. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 2

3. Genel Bilgi Teknoloji Geliştirme Bölgeleri; üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörlerinin işbirliği sağlanarak; teknolojik bilgiyi ticarileştirmek, teknoloji yoğun üretim ve girişimciliği desteklemek, teknoloji yoğun alanlarda yatırım olanakları yaratmak amaçlarıyla oluşturulmuş ve bu amaçla çeşitli desteklerin sunulduğu bölgelerdir. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 3

4. Genel Bilgi Sunumumuzda Teknoloji Geliştirme Bölgelerindeki avantajları açıklayarak, 1 Nisan 2014 tarihinde yürürlüğe giren yeni “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği” ni de dikkate alarak buralardaki uygulamaları vergi-sosyal güvenlik açısından değerlendireceğiz. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 4

5. BÖLGEYE GİRİŞ Bölgede faaliyette bulunacak girişimciler ilk önce Yönetici Şirkete başvurur ve münhasıran Bölgede yürütecekleri Ar-Ge projelerinin, Proje Değerlendirme Komisyonu tarafından incelenmesi sonucunda uygun bulunması halinde yer tahsisinin ardından kira sözleşmelerini imzalayarak Bölgede faaliyete başlarlar. Daha sonra başlayacakları her bir Ar-Ge projesi için de, proje süre uzatımlarında da, bu süreç aynı şekilde olacaktır. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 5

6. BÖLGEYE GİRİŞ Girişimcilerin Bölgede faaliyete başlarken yapması gerekenler şunlardır: Bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu Bölgedeki yazılım ve/veya Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına ilişkin gelir ve kurumlar vergisinden istisnanın uygulanabilmesi için mükelleflerin bağlı bulundukları vergi dairesine başvuruda bulunması gerekir. Bu başvuruya, yönetici şirketten alınan söz konusu vergi mükellefinin Bölgede yer aldığını ve mükellefin faaliyet alanlarını gösteren belge de eklenir, aksi takdirde bu istisna uygulanmaz. Bölgede çalışan ve Ar-Ge ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretlerinin vergi istisnasının uygulanabilmesi için, ilgili girişimci, Bölgede çalışan ve Ar-Ge ve destek personelini, Ar-Ge projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini gösteren listeyi aylık olarak yönetici şirkete onaylatır, inceleme ve denetimlerde ibraz edilmek üzere saklar. Sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlanabilmek için, yönetici şirketten alacakları belgeyle işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Sigorta Müdürlüğüne yazılı olarak müracaat etmeleri gerekir. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 6

7. BÖLGEDE FAALİYET Girişimcilerin Bölgedeki faaliyetlerinde yapması gerekenler şunlardır: Bölgede çalışan Ar-Ge personelinin, yürüttüğü yazılım ve/veya Ar-Ge projesi ile ilgili Bölge dışında geçirdiği süreye ilişkin yazılım ve/veya Ar-Ge çalışması yapılan kurum veya kuruluştan aldığı belgeyi yönetici şirkete verir. Bakanlıkça istenilen formata uygun olarak hazırlanmış, üçer aylık dönemler halinde faaliyetlerine ilişkin, kendi mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı bilgileri Bakanlığa üç aylık dönemi takip eden altmış gün içerisinde göndermek üzere Bölge yönetici şirketine vermesi gerekir. Kanuna göre teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu Bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetlerinin, Katma Değer Vergisinden müstesna tutulması için, yönetici şirketin onayı alınarak ilgili vergi dairesine başvuruda bulunması gerekir. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 7

8. BÖLGEDEKİ YAPTIRIMLAR Ar-Ge çalışması kapsamında Bölge dışında geçirilecek sürelerin onay işlemi yönetici şirket tarafından yapılır. Bölgede yer alan ve tüm Ar-Ge projeleri sonuçlanmış olan girişimcilerin üç ay içerisinde yeni bir Ar-Ge projesi sunamamış olması halinde, mevcut kira sözleşmesi süresi dikkate alınmaksızın Bölgeden ihraç edilmesini temin edecek gerekli işlemlerin yapılmasına yönetici şirket yetkilidir. Aynı zamanda yönetici şirket tüm projeleri sonuçlanmış girişimcilerin en son projesinin sonuçlanma tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgili vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmektedir. (Ar-Ge Destek Yönetmeliğine göre de yönetici şirket, şartların taşınmadığının tespiti halinde durumu işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Sigorta Müdürlüğüne 10 gün içinde bildirmekle yükümlüdür.) Bakanlıkça istenilen formata uygun olarak hazırlanmış, üçer aylık dönemler halinde girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin, kendi serbest muhasebeci mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı bilgilerin üçer aylık dönemi takip eden atmış gün içerisinde Bakanlığa gönderilmek üzere yönetici şirkete teslim edilmelidir. Buna uygun hareket edilmemesi halinde aylık muafiyet belgeleri onaylanmamaktadır. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 8

9. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER Bölgede faaliyette bulunan firmalara aşağıdaki destekler sağlanmaktadır: Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası Ücretlerde Vergi İstisnası Sosyal Güvenlik Primi İşveren Hissesi Desteği KDV İstisnası PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 9

10. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER 1) Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası Bölgedefaaliyetgösterengelirvekurumlar vergisimükelleflerinin, münhasıranbu bölgedekiyazılımve AR-GE faaliyetlerindenelde ettiklerikazançları 31.12.2023 tarihinekadar gelirvekurumlarvergisindenmüstesnadır. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 10

11. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası Bölgedefaaliyetgösterenmükelleflerinbukapsam dışındaancak, normal ticariişlemlerikapsamında eldeedecekleridiğergelirleriileolağandışıgelirleri ise istisnakapsamındadeğildir. Kanun’ dayeralanistisna, birkazançistisnasıdır. Dolayısıyla, istisnakapsamındaolanprojelerileilgili olarakeldeedilenhasılattanprojemaliyetinin düşülmesisonucubulunacakkazancıntamamı vergidenistisnaolacaktır. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 11

12. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER Gelir ve Kurumlar Vergisi İstisnası Yönetmelikte “Bölge içerisinde faaliyette bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, yazılım ve/veya Ar-Ge faaliyetleri dolayısıyla 4691 sayılı Kanunda yer alan vergisel teşviklerden bütün halinde yararlanabilirler. Bu durumda aynı yazılım ve/veya Ar-Ge projesi için 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda yer alan vergisel teşviklerden ayrıca yararlanamazlar. Bölgede faaliyette bulunan girişimcilerden 5520 sayılı Kanun, 193 sayılı Kanun ve 5746 sayılı Kanunda yer alan vergisel teşviklerden yararlanmak isteyenler, bu durumu Maliye Bakanlığına ve Bölge yönetici şirketine eş zamanlı olarak ayrıca bildirirler.” düzenlemesi yer almaktadır. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 12

13. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER Diğer Kurumlardan Sağlanan Ar-Ge Destekleri Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren firmaların 4691 sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesinde öngörülen istisnadan yararlanan Ar-Ge projelerine diğer kurumlar tarafından hibe şeklinde sağlanan destekler de söz konusu istisna kapsamında değerlendirilecek olup, bu mahiyetteki desteklerin firmaların diğer faaliyetlerinden doğan kazanca dahil edilerek vergilendirilmesi söz konusu değildir. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 13

14. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER 2) BÖLGEDE ÇALIŞAN AR-GE VE DESTEK PERSONELİNİN ÜCRETLERİNDE VERGİ İSTİSNASI Bölgede çalışan AR-GE ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2023 tarihine kadar her türlü vergiden müstesnadır. Muafiyet kapsamındaki destek personeli sayısı AR-GE personeli sayısının yüzde onunu aşamaz. Yönetici şirket, ücreti gelir vergisi istisnasından yararlanan kişilerin Bölgede fiilen çalışıp çalışmadığını denetler. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 14

15. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER BÖLGEDE ÇALIŞAN AR-GE VE DESTEK PERSONELİNİN ÜCRETLERİNDE VERGİ İSTİSNASI Bu niteliklere haiz olsalar dahi, bir personelin AR-GE çalışmaları dışında kalan görevleri dolayısıyla ödenen ücretlerinin istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. Destek Personeli yasada “AR-GE faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personeli” olarak tanımlanmıştır. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 15

16. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER BÖLGEDE ÇALIŞAN AR-GE VE DESTEK PERSONELİNİN ÜCRETLERİNDE VERGİ İSTİSNASI Bölgede yer alan girişimcilerin yürüttükleri yazılım ve/veya Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-Ge personelinin, Bölgede yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin onayıyla, Bölge dışında geçirdiği sürelere ait bu çalışmaları kapsamında elde ettikleri ücretlerinin; üniversite bünyesinde kadrolu olan öğretim elemanları için % 50’si, diğer Ar-Ge personeli için % 25’i gelir vergisinden müstesnadır.   PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 16

17. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER BÖLGEDE ÇALIŞAN AR-GE VE DESTEK PERSONELİNİN ÜCRETLERİNDE VERGİ İSTİSNASI Yönetmelikte ücret vergi istisnası ile ilgili olarak aşağıdaki iki düzenleme de yer almaktadır. “istisna kapsamındaki çalışma sürelerinin hesabında haftada kırkbeş saatin üzerindeki süreler bu hesaplamada dikkate alınmaz”. “Ücretin brüte iblağ edilmesi gerektiği durumlarda brüt ücret Kanunla sağlanan vergi teşvikleri dikkate alınmaksızın hesaplanır.” PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 17

18. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER 3) 5746 SAYILI ARAŞTIRMA VE GELIŞTIRME FAALIYETLERININ DESTEKLENMESI HAKKINDA KANUN İLE SAĞLANAN SİGORTA PRİM İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ 5746 sayılı Ar-geDestekKanunukapsamındayararlanılabilecek desteklerşunlardır: (1) Ar-Ge indirimi           (2) Gelirvergisistopajıteşviki           (3) Sigorta primidesteği           (4) Damgavergisiistisnası           (5) Teknogirişimsermayesidesteği           (6) Rekabetöncesiişbirliğiprojelerindekiharcamalarlailgilivergiseldüzenlemeler PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 18

19. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER 5746 SAYILI ARAŞTIRMA VE GELIŞTIRME FAALIYETLERININ DESTEKLENMESI HAKKINDA KANUN İLE SAĞLANAN SİGORTA PRİM DESTEĞİ SözkonusuyasaileTeknolojiGeliştirmeBölgeleriiçinsağlanan önemlibirdestekunsurudayasadayeralan  “ücretigelir vergisindenistisnaolanpersonelin; buçalışmalarıkarşılığındaelde ettikleriücretleriüzerindenhesaplanansigortaprimiişveren hissesininyarısı, her birçalışaniçinbeşyılsüreyleMaliyeBakanlığı bütçesinekonulacaködenektenkarşılanır.” düzenlemesiile sağlanansigorta prim desteğidir. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 19

20. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER İşverenhissesisigorta prim desteği, kapsamagiren her bir personeliçinKanundasayılanşartlarıtaşımalarıkaydıyla, KanunagöreSosyalGüvenlikKurumuna ilk defabildirilmeye başlanılantarihtenitibarenbeşyılıaşmamaküzereuygulanır. Destektenyararlanılmayabaşlanıldıktansonraherhangibir sebepleçalışmayaaraverilmesiveyadestekten yararlanılmayabaşlanıldıktansonraiştenayrılıpaynıişe tekrarbaşlanılmasıyadaKanunkapsamınagirenbaşkabir işyerindeçalışmayabaşlanılmasıbusüreyiuzatmaz. Ayrıca yıllık izin vb. çalışmakarşılığıelde edilmeyen ücretler üzerindenhesaplanansigortaprimi de desteklenmez. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 20

21. BÖLGEDE SAĞLANANDESTEKLER 4) KDV İstisnası Katma Değer Vergisi Kanunu’ na eklenen geçici madde 20 ye göre; girişimcilerin münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden müstesnadır. Buradayeralanistisnakapsamındakiteslimvehizmetler içinyüklenilen KDV ninindirimi de mümkünolmadığından sözkonusu KDV maliyetyadagiderolarak değerlendirilmektedir. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 21

22. Yüksekteknolojikullananyadayeniteknolojilere yönelikfirmalara TGB lerde sağlanan destekleri açıklamaya çalıştık. Bu kapsamdaki firmaların; teknolojiveyayazılımüretme/geliştirme, teknolojikbirbuluşuticaribirürün,yöntemveyahizmethalinedönüştürme, faaliyetlerini burada değindiğimiz desteklerden de yararlanarak sağlayacakları katkılarla daha da geliştirmelerini dileriz. PKF İstanbul / ADAY Yeminli Mali Müşavirlik& ADAY Bağımsız Denetim www.pkfistanbul.com Sayfa 22