Grup Terapisinde İyileştirici Etkenler

1. Grup Terapisinde İyileştirici Etkenler Prof Dr Süheyla Ünal

2. Terapistin iyileştirici etkisi • Duygusal uyarı • Meydan okuma • Yüzleştirme • Kendini ifade etmede model olma • Bakım • Destekleme • Sıcak ilgi, kabul

3. Terapistin iyileştirici etkisi • Anlam oluşturma • Açıklama, netleştirme • Yorumlama • Bağlantılandırma • Yönetsel işlev • Kuralları ve sınırları belirlemek • Zamanı düzenlemek • Grup dinamiklerini izlemek

4. Yalom’a göre • Grubu terapötik yapan etkenler neledir? • Hastayı terapide tutan etkenler nelerdir?

5. Umudun harekete geçirilmesi Evrensellik Bilgilendirme Özveri Köken aile grubunun düzeltici yeniden yapılandırılması Toplumsallaştırma Taklit Grup bütünlüğü Katarsiz, duygu boşaltımı Varoluşsal faktörler Grup Terapisinde İyileştirici Etkenler

6. Diğer etkenler • Destek • Geri bildirim, yüzleştirme • Düzeltici duygusal yaşantı • Sosyal beceri kazandırma

7. Umudun harekete geçirilmesi Evrensellik Bilgilendirme Özveri Köken aile grubunun düzeltici yeniden yapılandırılması Toplumsallaştırma Taklit İlk yedi-Kişiler arası öğrenme

8. Umudun harekete geçirilmesi • Grubun başlangıcındaki en önemli süreçtir • Gruba hazırlık döneminde grup terapistinin kazanımları konusunda bilgilendirmek umudu arttırır • Grubun iyileştirici gücüne olan inanç ve öngörülerden temel alır • Bu süreci kolaylaştıracak olanlar iyimser ve güvenilir grup üyeleridir • Terapi başlamadan iyileştirici etkisi başlar

9. Umudun harekete geçirilmesi • Grup üyeleri kendilerine nasıl yardım edilebileceğini farkederler • Nasıl bir hastalığınız olduğu, bu hastalığın ne kadar yaygın olduğu ve nasıl tedavi olacağınız konusunda yeterince bilginiz olmayabilir • Bu yöntemle hastalığınızın belirtileri doğrudan iyileştirilmez • Büyüme, değişim ve amaç gerçekleştirimi kolaylaştırılır

10. Umudun harekete geçirilmesi • Bu yöntem oldukça yararlıdır • Gruba daha önce katılan üyelerin fikirleri, başardıkları • Sorunu anlarsanız, nasıl kontrol edeceğinizi de öğrenebilirsiniz

11. Evrensellik • “Bu sorunda yalnız değilsin”, “böyle sorunları bir tek sen yaşamıyorsun” • Hiçbir deneyim, diğer insanların yaşadıklarının dışında değildir • En temel sır “yetersizlik duygusu” “İnsanlar benim entelektüel blöf yaptığımı anlayacaklar korkusu”

12. Evrensellik • İkinci sır; “Yalnızım”, görüntü farklı gösterse de kimseyi sevmiyorum • Üçüncü sır: cinsel sırlar

13. Evrensellik • “Aynı gemideyiz” • Her birey biricik, sorunları ona özgü olsa da grup terapisinin başlangıç dönemlerinde grup üyeleri yaşadıkları sorunlarda yalnız olmadıklarını farkederler

14. Evrensellik • Ortak payda • İnsanların sorunları oldukça karmaşık olsa da, başlatan nedenler farklı olsa da benzer sorunlar başkaları tarafından da yaşanıyor • Grup katılımının sağlanması ile bu etki arttırılabilir

15. Özveri • Alan da veren de kardadır. • Kazanç beklentisinde girmemeden verme isteğinin kendisi iyileştirici bir etkendir • Grup üyeleri verilenleri alarak ve karşıdakine vererek becerilerini, bilgilerini ve keni hakkındaki farkındalığını arttırır

16. Özveri • “Cennet-cehennemde yemek yeme” anekdotu • Uzun saplı kaşıklarla yemek yemeye çalışırken aç kalma, karşıdakine yedirerek doyma

17. Bilgilendirme • Grubun başındaki ve grup sürecindeki bilgilendirmeler üyelerin farkındalıklarını arttırır • Bilgilendirme terapist, yardımcı terapist ve grup üyeleri tarafından gerçekleştirilir

18. Köken ailede yaşananların düzeltici yeniden yapılandırılması • Kadın ya da erkek terapist ya da yardımcı terapistler, anne/baba rolünü alarak üyelerin “çocuk” ya da kardeş” rolüne girmesini sağlarlar • Grup sürecindeki etkileşimler, geçmişteki sorunları, duyguları yeniden canlandırırlar • Grup üyeleri bu etkiler konusunda bilinç kazanırlar

19. Köken ailede yaşananların düzeltici yeniden yapılandırılması • Gruptaki olumlu ortam, olumsuz aile ortamından gelen üyeler için düzeltici bir yaşantı oluşturarak, daha işlevsel yeni yollar öğrenmelerine aracı olurlar

20. Toplumsallaştırma • Grup gerçek dünyaya benzer bir sosyal atmosfer sağlayarak; • Sosyal becerilerin kazanılmasını • Doğrudan öğrenmeyle; sözcük dağarcığının gelişmesi • Dolaylı olarak; Kişiler arası ilişkiler hakkındaki sorunları daha rahat ifade edebilir olmayı öğrenmek • Kişiler arası ilişkilerin geliştirilmesini • Büyüme ve olgunlaşmayı kolaylaştırır

21. Toplumsallaştırma • Bir konuda grup üyesinin yaptığı ya da söylediği şey, gruba yönlendirilir • Sokratik sorgulamayla diğer grup üyelerinin bu konuda ne düşündüğü sorularak sağlıklı bir bakış açısına ulaşılır • Grup yanlış bir çözüme gidecek gibi olursa dikkatle yönlendirilir

22. Toplumsallaştırma • Görüş birliğine varmak: Grup üyesi tartışmak üzere gruba bir konu getirdiğinde diğer grup üyeleri bu konunun getirilmesini destekleyebilir ya da uygun görmeyebilir

23. Taklit • Grup bireyleri bazı şeylerin nasıl yapılacağı konusunda terapist, yardımcı terapist ve diğer üyelerden model alır • “gibi” davranma, davranış provası • kalıplaşmış davranış dışında bir şeyi denemeyi sağlar

24. Kişiler arası ilişkilerin iyileştirilmesi • Grup bir “sosyal evren” olarak işlev görür, dışardaki ortamın minyatürüdür • Üyeler sorunlarının nelerle ilişkili olduğunu görür • Geribildirimler ve kendini gözleme yoluyla kişiler arası ilişkilerde güçlü ve sorunlu yönlerini, sınırlarını, çarpıtmalarını, uyumlu olmayan tepkilerini görmeye başlar

25. Kişiler arası ilişkilerin iyileştirilmesi • Kişilerarası ilişkilerde davranışlarını başkaları üzerindeki etkisini görür • Onların görüşlerini öğrenir • Öğrendiği yeni davranışları dener • Öğrendiklerini dış ortama aktarır

26. İçgörü kazanmak • Kendisi hakkında –davranışları, motivasyonu, bilinçdışı süreçleri- farkındalık kazanır • Davranışını değiştirme konusunda gücünün olduğunu farkeder

27. Grup bütünlüğü sağlamak • Grup üyelerinin grupta kalmasını sağlayan etkiler • Üyelerin kendini grupta güvenli ve rahat ifade edebilmesi • Gruba ait olma duygusu • Koşulsuz kabul görme • Anlaşılma • Kendini daha fazla ifade etme, • Kabul görmeyen yönlerini ve bunların neyle ilişkili olduğunu farketme

28. Grup bütünlüğü sağlamak • Diğerlerini etkilemeya çalışma • Başkalarından öğrenmeye açık olma • Başkalarını kabul etme • Kendini açma • Daha fazla katılım • Grup normlarını koruma • Üyelerin ayrılmasından giderek daha az etkilenme

29. Katarsis (duygu boşaltımı) • Farkındalık artışı ile yoğunlaşan duygular • Geçmişteki acı verici anıların hatırlanması • Bastırılmış yaşantıların anımsanması • İçgörü kazanma • Davranışın bilişsel bileşeninin güçlendirilmesi

30. Varoluşsal etkenler • Yaşamın zaman zaman adaletsiz olduğunu görme • Yaşamın bazı sorunlarından ve acılı yönlerinden kaçmanın mümkün olmadığını kabul etme • Başka insanlara ne kadar yakınlaşırsak yakınlaşalım, yine de yalnız olduğumuz gerçeğiyle yüzleşme

31. Varoluşsal etkenler • Ölümlü olduğumuzu görüp, daha dürüst, daha doğal yaşamayı, gereksiz ayrıntıları önemsememeyi öğrenme • Başkalarının üzerimizdeki etkisi ne olursa olsun, yaşadıklarımızdan, yaptıklarımızdan kendimizin sorumlu olduğumuzu kabul etme • Yaşam için risk ve sorumluluk alma

32. Grup karşıtı süreçler-Nitsun • Analytic therapy groups contain destructive forces which the group therapist must manage. • The anti-group challenges the optimistic perception of the therapy group as a healing medium. • When therapy groups fail to develop as therapeutic entities, such groups may act pathologically. • The flip side of Yalom’s core curative factor, “interpersonal learning” is “interpersonal threat”.

33. References Yalom, I. D. (1995). The theory and practice of group psychotherapy (4th ed.). New York: Basic Books.