AĞ TEMELLERİ 4. HAFTA

1. AĞ TEMELLERİ 4.HAFTA Öğr.Gör. Ercan ÇİMŞİR

2. KONULAR • Ağ Kabloları • Konnektörler

3. Kablo Tipleri • Bilgisayar ağlarında kullanılan kablo tipleri şunlardır: 1. Koaksiyel Kablo (Coaxial Cable) • RG-8 • RG-58 • RG-6, RG-59 2. Çift Bükümlü Kablo (Twisted Pair Cable) • Korumalı Çift Bükümlü (Shielded Twisted Pair-STP) • Korumasız Çift Bükümlü (Unshielded Twisted Pair-UTP) 3. Fiber Optik Kablo (Fiber Optic Cable)

4. 1) Koaksiyel Kablo (eş eksenli kablo) • Koaksiyel kablo bir tür bakır kablo çeşididir; uygulamada bir çok alanda yüksek frekanslı elektriksel işaretin aktarılmasında kullanılır. • Veri iletim kablolamasında tipik olarak 10 Mbps için birkaç yüz metre mesafelere kadar gidilmektedir.

5. Koaksiyel Kablo • Koaksiyel kablo, aşağıdaki şekilde görüldüğü gibi, ortada çok damarlı tel yumağından oluşmuş bir iletken, üzeri yalıtkanla kaplanmış ve onunda üzerinde kafes yapısında bir koruyucu iletken tabaka vardır. • En dışta ise, kablo içindeki parçaları dış fiziksel etkilerden korumak amacıyla bir kılıf bulunur.

6. Koaksiyel kablo yapısı Bilgisayar ağlarında, • döşenmesinin zor, • diğer tür bakır kablolara göre pahalı olması, • çok yüksek hızlara çıkılamaması, koaksiyel kablolara olan yönelimi daha ucuzu olan bükümlü çift kablolara yöneltmiştir.

7. Koaksiyel kablo yapısı • Koaksiyel kablo tipleri kendi RG kodlarına sahiptir. • Bu değer kablonun belirli bir uzunlukta elektrik akımına karşı gösterdiği dirençtir. • Koaksiyel kablolar dıştan bakıldığında birbirlerine çok benzerler, ancak kabloya daha yakından bakınca üzerinde RG kodunu ve özdirencini görebilirsiniz. • Özdirenç değeri "50 " veya "75 " şeklinde omega(Ω) karakteriyle yazılır.

8. RG-8 • RG-8 veya genellikle söylendiği gibi Thicknet (kalın net) kablo ethernetin ilk kullandığı kablo tipidir. • Günümüzde bu kabloyu kullanan bir ağ bulmak gerçekten zordur. Kalın ve mukavemetli bir kabloydu.

9. RG-8 • Sonradan kullanılan kablolarda bir renk sınırlaması yokken bu kablolar genellikle sarı/portakal veya kahverengi renkte ve 2.5 metrede bir siyah bir bantla işaretlenmiş olarak üretilmişlerdi. • 50 ohm olan bu kablo adına yakışır şekilde kalın ve mukavemetli bir kabloydu.

10. RG-58 • Günümüzde karşılaşabileceğiniz tek koaksiyel ağ kablosu RG-58'dir. • Diğer isimleri Thinnet (ince net) ve Cheapernet (ucuz net)'dir. • Aynı RG-8 gibi 50 ohm olan bu kablo RG-8'e göre ucuz, uygulaması kolay bir kablodur. • UTP yaygınlaşıncaya kadar yerel ağlarda geniş uygulama alanı bulmuştur.

11. RG-58

12. İnce ve Kalın Koaksiyel (rg58- rg8) • İnce (Thin Coax), taşıma mesafesi 185m, • Kalın (Thick Coax), 500 metredir.

13. RG-6 ve RG-59 • RG-6 75 ohm değerindedir ve bilgisayar ağlarında hiçbir zaman kullanılmamıştır. • Ancak günlük hayatta çok sık karşımıza çıkar. Televizyonlara takılan anten kablosu RG-6'dır. • Görünüş olarak RG-58 ile aynıdır. • RG-59 75 ohm değerindedir ve kablo-tv’ler de kullanılmaktadır.

14. Koaksiyel Kablo

15. Koaksiyel Kablo, BNC Konnektör, BNC T Konnektör

16. Koaksiyel Kablo Konnektörü BNC (British Naval Connector) konnektör

17. BNC (British Naval Connector) konnektör • Koaksiyel kablolar BNC konnektörleri ile sonlandırılır ve bilgisayar arkasındaki aktarım aygıta takılacak T-şeklindeki bağlayıcılara takılırlar.

18. BNC Konnektör, BNC T-Konnektör

20. 10Base2 ve 10Base5 10Base2 • 10Mbs hızında, maksimum 185 metre, • Segment yani bilgisayarları dolaşan kablo en fazla 185m olabilir. • Aynı segmente 30'dan fazla makinabağlanamaz. • Her bir makina arasında en az 0.5m mesafe bırakılmalıdır. 10Base5 • 10 Ağın hızını belirtir, yani 10 Mega Bit/Saniye. • 5 Kablonun maksimum uzunluğunu belirtir(500 metre). • Her bir makine arasında en az 2.5m mesafe bırakılmalıdır.

21. 2) Çift Bükümlü Kablo (Twisted Pair Cable) • Günümüzde en yaygın kullanılan ağ kablosu tipi birbirine dolanmış çiftler halinde, telefon kablosuna benzer yapıdaki kablodur.

22. Çift Bükümlü Kablo Literatürde; • Dolanmış çift • Çift dolanmış sarmal • Çift burgulu olarak da adlandırılmaktadır.

23. Çift Bükümlü Kablo • STP - Korumalı Çift Bükümlü (ShieldedTwisted Pair) • UTP - Korumasız Çift Bükümlü (Unshielded Twisted Pair)

24. Korumalı Çift Bükümlü (STP) • Bu tip kabloda dolanmış tel çiftleri koaksiyel kabloda olduğu gibi metal bir zırh ile kaplıdır.

25. Korumalı Çift Bükümlü (STP) • TP kablolar ilk kullanılmaya başlandığı dönemlerde (belki de koaksiyelden geçiş aşamasında) STP kablo çok güvenli kabul edilmiştir. • En dıştaki metal zırh'ın elektromanyetik alanlardan geçerken kablo içindeki sinyalin bozulmasına mani olması beklenir. • Ancak STP ilk dönemlerde pahalı olmasıyla yaygınlaşamamıştır. • STP kablo Token Ring ağlarında kullanılmıştır ve ethernet ağları için fazla maliyetinden dolayı çok tercih edilmemiştir,

26. Korumasız Çift Bükümlü (UTP) • Günümüzde en yaygın biçimde kullanılan ağ kablosudur.

27. Korumasız Çift Bükümlü (UTP) • UTP birbirine dolanmış çiftler halinde ve en dışta da plastik bir koruma olmak üzere üretilir. • Kablonun içinde kablonun dayanıklılığını arttırmak ve dıştaki plastik kılıfı kolayca sıyırmak için naylon bir ip bulunur.  • Sinyal bozulmalarının önüne geçmek için kablolar birbirine dolanmıştır.

28. Korumasız Çift Bükümlü (UTP) • UTP kablo sadece bilgisayar ağlarında kullanılmaz. • Oldukça yaygın olan bir başka kullanım alanı daha vardır: Telefon hatları… • UTP kablo telefon hatlarında da kullanılır fakat bilgisayar ağlarındaki kullanımı bu alanın önüne geçmiştir ve UTP kablo bilgisayar ağlarıyla özdeşleşmiştir.

29. UTP kablo aktarabileceği veri miktarına göre kategorilere sahiptir.

30. Kablonun kategorisi üretim kalitesiyle ilgilidir. • Sinyali ne kadar az kayıpla iletebildiği, manyetik alan etkisine karşı sinyali ne kadar koruyabildiği ölçülür ve kategorisi belirlenir. • Günümüzde yeni kurulan bir ağda mutlaka CAT5 veya üstü bir kablo tercih edilmelidir.

31. Korumasız Çift Bükümlü (UTP) • IEEE standartlarına göre; • 10Base-T (10 Mbps), • 100Base-T (100 Mbps) ve • 1000Base-T (1000 Mbps) ağlarında bir kablo en fazla 100 m olabilir.

32. Çift Bükümlü Kablo Konnektörü • Çift bükümlü kabloları sonlandırmak için RJ(Registered Jack) serisi konnektörler kullanılır. • RJ serisinde onlarca konnektör çeşidi vardır. • Bunların içinde en yaygın olanları telefon sistemlerinde kullanılan Kategori 2 (Cat2) kabloları sonlandıran RJ-12 ve RJ-45 konnektörleridir.

33. 3) Fiber Optik Kablo • Fiber optik kablo (FO) veri ve ses iletimi için en ideal kablo türüdür. • Ancak maliyeti yüksek, döşenmesi zordur. • Genel olarak yüksek band genişliği gerektiren veya uzak mesafelere gidilmesi gereken uygulamalarda kullanılır.

34. Fiber Optik Kablo • Elektriksel gürültü ışık demetini etkilemeyeceği için aktarım sorunsuzca gerçekleştirilir. • FO kabloya aradan bağlantı yapılıp uç çıkarmak zor olduğu için noktadan noktaya güvenli bir şekilde iletim yapılır.

35. Fiber Optik Kablo

36. Fiber Optik Kablo • Fiber Optik kablo üzerinden veri aktarımı ince fiber cam üzerinden ışık dalgası şeklinde gerçekleştirilir. • Basit bir Fiber Optik kablo şekli yukarıda gösterilmektedir. • Şekilde de görüleceği gibi üç temel parçadan oluşur. • Uygulamada fiziksel mukavemetin sağlanması açısından, FO kablonun kullanım yerine bağlı (bina içi veya bina dışı gibi) olarak başka parçalarda içerebilir.

37. Fiber Optik kablonun avantajları • Dış etkenlere karşı oldukça korumalıdır, bu yüzden güvenilir bir iletişim ortamıdır. • Bant genişliği yüksektir. Dezavantajları • Maliyeti yüksektir. • Bağlantıların uzman kişilerce yapılması gerekmektedir. • Konfigürasyonu ve kurulumu oldukça karmaşıktır.

38. Fiber Optik kablo Konnektörleri

39. Kablolar Özet

40. UTP Kablo Bağlantıları (Düz/Çapraz) konusunu araştırınız. • Bir sonraki derse UTP kablo ve Rj45 konnektörleriyle geliniz.