PEŁNOMOCNICTWO Radca prawny Barbara Kruszewska Białystok, 05.03.2013r

1. Podlaski Urząd Skarbowy w Białymstoku PEŁNOMOCNICTWO Radca prawny Barbara Kruszewska Białystok, 05.03.2013r ul. Młynowa 21A 15-404 Białystok tel.: +48 85 878 87 80 fax :+48 85 878 87 02 www.pus.biaman.pl

2. PEŁNOMOCNICTWO Pełnomocnictwo jest jednostronną czynnością prawną o charakterze upoważniającym.

3. PEŁNOMOCNICTWO MATERIALNE, PROCESOWE • W przypadku pełnomocnictwa procesowego podstawę jego udzielenia stanowią przepisy Kodeksu postępowania cywilnego lub inny akt prawny o charakterze procesowym. • Zgodnie z art. 88 Kpc pełnomocnictwo dzieli się na pełnomocnictwo procesowe, czyli ogólne lub do prowadzenia poszczególnych rodzajów spraw, jak również pełnomocnictwo do dokonania określonych czynności procesowych.

4. PEŁNOMOCNICTWO MATERIALNE, PROCESOWE • W odróżnieniu od pełnomocnictwa procesowego, pełnomocnictwo materialne opiera się na przepisach Kodeksu cywilnego. • Przez pełnomocnictwo materialne rozumie się umocowanie do dokonywania czynności prawnych.

5. PEŁNOMOCNICTWO MATERIALNE • Przepisy Kodeksu cywilnego wyróżniają jego trzy podstawowe typy pełnomocnictwa: • pełnomocnictwo ogóle, do czynności zwykłego zarządu, • pełnomocnictwo rodzajowe obejmujące umocowanie do określonego rodzaju czynności, • pełnomocnictwo szczególne obejmujące umocowanie do konkretnej czynności prawnej.

6. PEŁNOMOCNICTWO Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego(pełnomocnictwo).

7. PEŁNOMOCNICTWO Należy rozróżniać wyrażenie „udzielenie pełnomocnictwa” od wyrażenia „ustanowienie pełnomocnictwa”.

8. PEŁNOMOCNICTWO Przez udzielenie pełnomocnictwa należy rozumieć złożenie jednostronnego oświadczenia woli, którego treścią jest upoważnienie określonej osoby do dokonania w imieniu i ze skutkiem prawnym dla mocodawcy czynności prawnej indywidualnie oznaczonej albo czynności określonej rodzajowo.

9. PEŁNOMOCNICTWO • Do ustanowienia pełnomocnictwa dochodzi dopiero wtedy, gdy oświadczenie woli mocodawcy dojdzie do wiadomości wymienionej w nim osoby i zostanie przez nią przyjęte. • Pełnomocnictwo jest jawne.

10. PEŁNOMOCNICTWO • Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. • Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. • Granice umocowania pełnomocnika określa w sposób autonomiczny i jednostronny sam mocodawca (treść pełnomocnictwa).

11. PEŁNOMOCNICTWO Odwołanie pełnomocnictwa następuje przez jednostronne oświadczenie woli złożone osobie, z którą pełnomocnik miał dokonać czynności prawnej w imieniu reprezentowanego, a także pełnomocnikowi. Odwołanie pełnomocnictwa przez mocodawcę wymaga zakomunikowania pełnomocnikowi tego faktu.

12. PEŁNOMOCNICTWO OGÓŁNE • Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Rozumie się przez to czynności związane z podejmowanie zwykłych, bieżących działań dotyczących przedmiotu pełnomocnictwa. Pełnomocnictwo ogólne może również upoważniać do prowadzenia działalności gospodarczej w imieniu mocodawcy. Zgodnie z art. 99 ust. 2 Kodeksu cywilnego pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

13. PEŁNOMOCNICTWO RODZAJOWE • Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności. • Mocodawca upoważnia pełnomocnika do określonego rodzaju czynności, tj. pobierania czynszu z nieruchomości.

14. PEŁNOMOCNICTWO DO DOKONANIA KONKRETNEJ CZYNNOŚCI PRAWNEJ Pełnomocnictwo, zawierające umocowanie do dokonania w imieniu mocodawcy konkretnej czynności prawnej (np. zbycie określonej nieruchomości). W sytuacji jednak, gdy do ważności czynności prawnej objętej pełnomocnictwem, potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

15. PEŁNOMOCNICTWO wzór _______________________ _________________ (imię i nazwisko/nazwa) (miejscowość, data) _______________________ (adres) ________________________ (identyfikator podatkowy: NIP / PESEL) Pełnomocnictwo Oświadczam, że do …………………………………………………………………………………………………….… (podać rodzaj czynności prawnej) ustanawiam pełnomocnika w osobie Pani/Pana ……………………………………………………………..………… zam. …………………………………………………………………………………………………………….…………. , legitymującego/legitymującej się dowodem osobistym nr ………………… wydanym przez ……………………………………………………………………………………………………………………………… Niniejsze pełnomocnictwo obejmuje umocowanie do: ………………………………………………………………………………………………………….………………….. Pełnomocnictwo nie ma charakteru stałego i może zostać w każdym czasie odwołane. ______________________ (podpis mocodawcy)

16. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 136 ustawy Ordynacja podatkowa • Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania.

17. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 137 ustawy Ordynacja podatkowa • Pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. • Pełnomocnikiem strony w postępowaniu przed organami celnymi, w sprawach dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z tytułu importu towarów, może być także osoba, o której mowa w art. 79 ustawy z dnia 19 marca 2004r. - Prawo celne, zwanej dalej "Prawem celnym".

18. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 137 ustawy Ordynacja podatkowa • Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu. • Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, a także doradca podatkowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa oraz odpisy innych dokumentów wykazujących ich umocowanie. Organ podatkowy może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony.

19. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 137 ustawy Ordynacja podatkowa • W poszczególnych wynikających w toku postępowania kwestiach mniejszej wagi organ podatkowy może nie żądać pełnomocnictwa, jeżeli pełnomocnikiem jest małżonek strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu jego upoważnienia do występowania w imieniu strony. • W zakresie nieuregulowanym w § 1-3a stosuje się przepisy prawa cywilnego.

20. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 137 ustawy Ordynacja podatkowa Ustanowienie pełnomocnika niesie ze sobą pewne korzyści. I tak np. w wyroku z dnia 10 lutego 1987 r., Sa/Wr 875/86 (jest on niezmiennie aktualny) NSA uznał, że pominięcie przez organ administracji pełnomocnika strony jest równoznaczne z pominięciem strony w postępowaniu administracyjnym i uzasadnia wznowienie postępowania.

21. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 142§ 2 i 3 ustawy Ordynacja podatkowa • Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. • Strona, ustanawiając pełnomocników, wyznacza jednego z nich jako właściwego do doręczeń. W przypadku niewyznaczenia pełnomocnika właściwego do doręczeń organ podatkowy doręcza pismo jednemu z pełnomocników.

22. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 146 ustawy Ordynacja podatkowa • W toku postępowania strona oraz jej przedstawiciel lub pełnomocnik mają obowiązek zawiadomić organ podatkowy o zmianie swojego adresu, w tym adresu elektronicznego, jeżeli wniesiono o zastosowanie takiego sposobu doręczania albo wyrażono na to zgodę. • W razie zaniedbania obowiązku powiadomienia o zamianie swojego adresu, pismo uznaje się za doręczone pod dotychczasowym adresem, a organ podatkowy pozostawia pismo w aktach sprawy.

23. PEŁNOMOCNICTWO PROCESOWEart. 155 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa Organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy.

24. PEŁNOMOCNIK DO DORĘCZEŃart. 147 ustawy Ordynacja podatkowa • W razie wyjazdu za granicę na okres co najmniej 2 miesięcy, strona obowiązana jest do ustanowienia pełnomocnika do spraw doręczeń. • Ustanowienie pełnomocnika do spraw doręczeń zgłaszane jest organowi podatkowemu właściwemu w sprawie.

25. PEŁNOMOCNIK DO DORĘCZEŃart. 147 ustawy Ordynacja podatkowa • W razie niedopełnienia obowiązków przewidzianych wart147§ 1-3 pismo uważa się za doręczone: 1) pod dotychczasowym adresem - w przypadku, o którym mowa w § 1; 2) pod adresem ostatniego czasowego pobytu - w przypadku, o którym mowa w § 2.

26. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI Art. 80a. § 1 Ustawy Ordynacja podatkowa Jeżeli odrębne ustawy nie stanowią inaczej, deklaracja, w tym deklaracja składana za pomocą środków komunikacji elektronicznej, może być podpisana także przez pełnomocnika podatnika, płatnika lub inkasenta. Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa składa się organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku, którego dana deklaracja dotyczy.

27. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI • Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa podatnik, płatnik lub inkasent składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawach ewidencji podatników i płatników. • Jeżeli przepisy prawa podatkowego wymagają podpisania deklaracji przez więcej niż jedną osobę, pełnomocnictwo do podpisania tej deklaracji jest skuteczne, jeżeli udzieliły go wszystkie osoby. • W kwestiach dotyczących pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące pełnomocnictwa w postępowaniu podatkowym.

28. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2011 r. w sprawie wzoru pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz wzoru zawiadomienia o odwołaniu tego pełnomocnictwa (Dz. U. z 2011r. Nr 286, poz.1681) określa: • wzór UPL-1(3) - Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej, • wzór OPL-1 (3) - Zawiadomienie o odwołaniu pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

29. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 grudnia 2011 r. w sprawie wzoru pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz wzoru zawiadomienia o odwołaniu tego pełnomocnictwa (Dz. U. z 2011r. Nr 286, poz.1681) określa: • wzór UPL-1(3) - Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej, • wzór OPL-1 (3) - Zawiadomienie o odwołaniu pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

30. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej korzysta ze zwolnienia z opłaty skarbowej na podstawie części IV kolumny 4 pkt 5 załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006r. Nr 225, poz. 1635 z późn. zm.)

31. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI Pełnomocnikiem do podpisywania deklaracji może być ustanowiona każda osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Nie musi to być zatem osoba mająca określone uprawnienia (doradca podatkowy, adwokat, radca prawny). Pełnomocnikiem musi być konkretna osoba fizyczna, a nie np. instytucja czy też organizacja.

32. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI Ustawodawca nie przewiduje szczególnej formy udzielenia pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji. Udzielając pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji w zakresie formy jego udzielenia należy odpowiednio stosować przepisów ustawy Ordynacja podatkowa dotyczących pełnomocnictwa w postępowaniu podatkowym. Z art. 137 ustawy Ordynacja podatkowa wynika, że pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu. Nie musi to być zatem pełnomocnictwo udzielone notarialnie.

33. PEŁNOMOCNICTWODO PODPISYWANIA DEKLARACJI Pełnomocnictwo do podpisania deklaracji jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa. Upoważnia ono wyłącznie do złożenia podpisu na deklaracji, z wyłączeniem innych działań na rzecz podatnika. Pełnomocnictwo to nie uprawnia np. do sporządzenia deklaracji, co musi wynikać z innego tytułu prawnego. Osoba ustanowiona jedynie do podpisywania deklaracji nie może "poprawiać" danych zawartych w deklaracji.

34. Zasady wyznaczania reprezentanta podmiotów kontrolowanych art. 281a O.p. Podatnicy, płatnicy, inkasenci oraz następcy prawni mogą, w formie pisemnej, wyznaczyć osobę fizyczną, która będzie upoważniona do ich reprezentowania w zakresie kontroli podatkowej, oraz zgłosić tę osobę naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym, wójtowi, burmistrzowi (prezydentowi miasta). W przypadku wyznaczenia więcej niż jednej osoby, przepis art. 145 § 3 stosuje się odpowiednio. Jeżeli upoważnienie nie stanowi inaczej, przyjmuje się, że osoba wyznaczona jest uprawniona do działania w zakresie odbioru zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej, wyrażenia zgody, o której mowa w art. 282b § 3, odbioru upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej, zakończenia kontroli podatkowej, złożenia wyjaśnień i zastrzeżeń do protokołu kontroli oraz wszystkich czynności kontrolnych.

35. Zasady wyznaczania reprezentanta podmiotów kontrolowanych art. 281a O.p. Reprezentant, co do zasady, nie jest upoważniony do występowania po zakończonej kontroli podatkowej, czy w trakcie postępowania podatkowego, które zostanie wszczęte na skutek przeprowadzonych czynności kontrolnych. Nie ma jednak przeszkód, aby możliwe było łączenie funkcji, tj. osoby wyznaczonej do reprezentacji w toku kontroli i pełnomocnika w ramach postępowania. Niezbędne jest jednak, poza wyznaczeniem tej osoby, udzielenie jej pełnomocnictwa.

36. Zasady wyznaczania reprezentanta podmiotów kontrolowanych art. 281a O.p. Upoważnienie, o którym mowa w analizowanym przepisie, wywiera skutki również w zakresie kontroli podatkowej prowadzonej na podstawie ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej.

37. PROKURA Prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę, podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, jednej lub kilku osobom fizycznym, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Pod rygorem nieważności powinna zostać udzielona na piśmie. Prokura jest specjalnym rodzaje pełnomocnictwa wykorzystywanym w ramach obrotu gospodarczego.

38. PROKURA Prokura pod rygorem nieważności powinna być udzielona na piśmie. PROKURA ŁĄCZNA jest to prokura udzielona kilku osobom łącznie. PROKURA ODDZIAŁOWA jest to prokura ograniczona do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziału przedsiębiorstwa.

39. PROKURA Prokura ma charakter pełnomocnictwa procesowego do prowadzenia poszczególnych spraw, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Umocowanie do prowadzenia spraw pozasądowych obejmuje szeroki zakres kompetencji i nie pokrywa się z granicami pełnomocnictwa ogólnego określonych przez czynności zwykłego zarządu.

40. PROKURA Wygaśnięcie prokury W razie: wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji, przekształcenia przedsiębiorcy lub śmierci prokurenta prokura wygasa. Natomiast nie wygasa w razie śmierci przedsiębiorcy lub utraty przez niego zdolności do czynności prawnych. Wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do rejestru przedsiębiorców.

41. PRPOKURA Uprawnienia prokurenta Wprawdzie prokura nie może zostać przeniesiona, ale prokurent może ustanowić pełnomocnika do wykonania poszczególnych czynności albo pewnego rodzaju czynności. Prokurent powinien złożyć własnoręczny podpis zgodnie ze wzorem podpisu, jaki znajduje się w aktach rejestrowych. Musi też zamieścić dopisek wskazujący na prokurę, jeżeli z treści dokumentu nie wynika, że działał jako prokurent. Aby prokurent mógł zbyć przedsiębiorstwo, oddać je do czasowego korzystania, zbyć lub obciążyć nieruchomość, powinien mieć pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.

42. Podlaski Urząd Skarbowy w Białymstoku Dziękuję za uwagę ul. Młynowa 21A 15-404 Białystok tel.: +48 85 878 87 80 fax. :+48 85 878 87 02 www.pus.biaman.pl