1 / 37

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT AQRAR UNİVERSİTETİ

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT AQRAR UNİVERSİTETİ. Aqronomluq ixtisası üzrə Fitopatologiya kursu. II Bölmə: Bitki xəstəlikləri Mövzu 4 . Quşüzümü fəsiləsi (kartof, pomidor, badımcan, bibər ) bitkilərinin əsas xəstəlikləri, onlarla mübarizə. Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru,

soleil
Télécharger la présentation

AZƏRBAYCAN DÖVLƏT AQRAR UNİVERSİTETİ

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. AZƏRBAYCANDÖVLƏT AQRAR UNİVERSİTETİ • Aqronomluqixtisasıüzrə • Fitopatologiyakursu

  2. IIBölmə: Bitki xəstəlikləri • Mövzu 4. Quşüzümü fəsiləsi (kartof, • pomidor, badımcan, bibər ) • bitkilərinin əsas xəstəlikləri, • onlarla mübarizə • Kənd təsərrüfatı elmləri doktoru, • professor əvəzi İbrahim Cəfərov

  3. P L A N: 4.1 Fəsilə bitkilərinin fitoftoroz, alternarioz xəstəlikləri və onlarla mübarizənin əsas şərtləri 4.2 Fəsilə bitkilərinin antraknoz, unlu şeh, septorioz xəstəlikləri və onlarla mübarizə 4.3 Kartof bitkisinin dəmgil xəstəlikləri və onlarla mübarizənin əsas prinsipləri 4.4 Fəsilə bitkilərinin bakterial xəstəlikləri və onlarla mübarizə 4.5 Fəsilə bitkilərinin virus mənşəli xəstəlikləri və onlarla mübarizə

  4. Ədəbiyyat 1.Cəfərov İ.H. Kənd təsərrüfatı fitopatologiyası. Bakı: «Elm», 2001, 277 s. 2.Cəfərov İ.H. Tarla bitkilərinin xəstəlikləri. Bakı: «Elm», 2009, 326 s. 3.Rəhimov Ü.A. Kənd təsərrüfatı bitkilərinin xəstəlikləri. Bakı: «Maarif», 1988, 160 s. 4.Пересыпкин В.Ф. Сельскохозяйственная фитопатология. М.: «Агропромиздат», 1989, 415 с. 5.Gerhard Bedlan Gemüse- krankheiten. Printed in Austria, 1999, 234 p. 6.MacNab A.A., Sherf A.F., Springer J.K. İdentifying diseases of vegetables. The Pennsylvania State University, 1994, 61 p. 7.Himmet Kayğısız Bitkisel üretimde hastalıklar. Hasad yayın-cılık: 2005, 3 baskı, 217 s.

  5. Azərbaycanda yayılmış bəzi kartof • sortları

  6. 4.1 Fəsilə bitkilərinin fitoftoroz, alternarioz xəstəlikləri və onlarla mübarizənin əsas şərtləri • Kartof və pomidor bitkilərinin fitoftorozu – Phytophthora infestans D.B. Badımcan və bibərin fitoftorozu (fitoftoroz çürüməsi) – Phytophthora capsiciLeonian. Təsnifatda yeri: Chromista aləmi, Oomycota şöbəsi, Oomycetes sinfi, Peronosporales sırası, Pythiaceae fəsiləsi, Phytophthora cinsi. Biolojiqrupu: Biotrof

  7. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəliktörədiciyarpaq, gövdəvəkartofyumrularınıyoluxur. Əvvəlcəxəstəliyinsimptomlarısulutəhərləkələrformasındaaltyarpaqlarınkənarlarındaəmələgəlir. Rütubətlihavazamanıləkətezlikləböyüyürvəşəffafyaşıl haşiyəli qonur rəng alır. Ləkəninalttərəfindəgöbələyinspormərhələsindənibarətağörtükmeydanaçıxır. Gövdələrdəxəstəliyinsimptomlarıtünd-qonurləkəşəklindəbaşverir, buisəgövdələrinsınmasıilənəticələnir. Göbələyinsporlarıyağışsuyunungücüilətorpağadaxilolurvəyenicəformalaşanyumrularısirayətlənir. Buadətənməhsuluntoplanmasıdövrüdahaintensivşəkilalır. Yumrulardafitoftorozyüngülcəbasıq, qurğuşun-bozvəyaqonurrəngliləkələrkimizühuredir. Ləkəyumrunundərinliyinəkeçirvələtliyumşaqhissəsinipasvari-qəhvəyirəngəçevirir. Fitoftorozla pomidor bitkisinin yarpaq, gövdəvəmeyvələriyoluxur. Xəstəliyin ilkinəlamətləriadətənpomidorkolununaşağıyarpaqlarındakiçiksəpələnmişqonurrəngliləkələrşəklindəmeydanaçıxır. Əlverişlihavaşəraitində (yüksəkrütubət, mülayimdavamlıhava) ləkətezlikləböyüyürvəbütünyarpağıəhatəedir. Rütubətlihavazamanıməhvolmuştoxumanınkənarlarında (adətənyarpağınalttərəfində) yüngültorluörtükinkişafedir. Həminörtükgöbələyinmitselindən ibarətdir. Pomidordafitoftorozyayınortalarındavəyasonundamüşahidəedilir.

  8. Phytophthora infestans göbələyinin oosporlarının formalaşması

  9. Phytophthora infestans göbələyinin zoosporangiləri

  10. Kartof yarpağında zoosporangidaşıyan

  11. a – zoosporangilərin formalaşması; b- zoosporların formalaşması

  12. Phytophthora capsici: a - zoosporangidaşıyanda zoosporangilər; b - ooqoni və anteridi;c - mitsel şişləri

  13. KARTOFDA XƏSTƏLİYİN YAYILMA AREALI

  14. POMİDORDA FİTOFTOROZUN YAYILMA AREALI

  15. GÖBƏLƏYİNEKOLOGİYASI

  16. Avropa İttifaqı ölkələrində kənd təsərrüfatına yararlı torpaqlarda ekoloji əkinçiliyin payı (yanvar, 2002-ci il), %

  17. Dünya regionlarının yararlı torpaqlarında ekoloji əkinçiliyin payı, 2001-ci il Deutscher Bauernverband (Hrsg.). Situationsbericht 2003. Trends und Fakten zur Landwirtschaft. Bonn, 2002, 272 s.

  18. Tələb olunan minimum ƏTRAF BİTKİÇİLİK MÜHİT İnteqrir bitki mühafizəsinin qolları

  19. MÜBARİZƏ TƏDBİRLƏRİ

  20. Dünya üzrə bitki mühafizə vasitələrinin istehsalı

  21. Kartof, pomidor və bibərin alternariozu – Alternaria solani Sorauer Təsnifatda yeri: Fungi və ya Mycota aləmi, Anamorfic fungi şöbəsi, Hyphomycetes sinfi, Hyphomycetales sırası, Dematiaceae fəsiləsi, Alternaria cinsi Sinonimləri: Macrosporiumsolani Ellis & G.Martin. AlternariaalliiNolla. Biolojiqrupu: Hemibiotrof

  22. Patogeninmorfologiyavəbiologiyası. Xəstəlikləbitkininyarpaq, gövdəvəyumrularıyoluxurlar.İlkinyoluxmaadətənyaşlıyarpaqlardamüşahidəedilir. Ləkə lərtünd- qəhvəyi, həlqəvi, yaxşıgörünən konsentrikzonallıdır. Belə ləkələrəsasən yarpaqayəsininmərkəzindəyerləşirlər. Kartofunvegetasiyasıdövrüləkələrölçücəböyüyür, yarpaqlarsaralır, vaxtındanəvvəlquruyurvəyatökülürlər. Gövdələrdələkəuzununadartılmışvəziyyətdədirvəsağlamtoxumailəkəskinsərhədlərəmalikdeyildir. Kartofuntoplanışıdövrügöbələyinsporlarıyoluxmuşyarpaqlardanvəşaxlardanyumrularadüşəbilirvəonuyoluxur, ancaqinfeksiyanınbaşverməsiməhsulunsaxlanmasındanbir-neçəaysonraözünügöstərir. Yumrularınsəthindəqeyri-düzgünformalıqonur, basıqləkələrzühuredir, onlarınaltındayumşaqhissəqurutünd-qonurvəyaqəhvəyikütləyəçevrilir. Ləkələrinsəthiçoxvaxtqırışlıdır. Göbələkmitsel, konidivəxlamidosporlarlatorpaqda, məhvolmuşyarpaqlardavəyoluxmuşşaxlardaqışlayır. Pomidorunyarpaqları, saplaq, gövdəvəmeyvələriyoluxur. Xəstəlikaltyarpaqlardanbaşlayır, onlarınsəthindəiri, 5-15 mm-əqədərdiametrli, yaxşızonallıqlaseçiləniritündqəhvəyiləkələrvəgöbələyinspormərhələsindənibarətqəhvəyiməxməriörtükəmələgətirir. Rütubətlihavaşəraitindələkələrbirləşir, yarpaqlarisəölüşkəyirlər. Saplaqvəgövdələrdəməxməriörtüklüuzunsovtündləkələr, meyvələrdəisəörtüklüqara basıq ləkələrinkişafedir.

  23. a- konididaşıyanlar topası; b- konidilər; • c- konidilərin cücərməsi

  24. ALTERNARİOZUN YAYILMASI

  25. Ekologiyası. Göbələyininkişafıüçünoptimaltemperatur 24-300C-dir. İnkubasiyamüddətigöbələküçünəlverişlişəraitdə 3-4 gündür. Xəstəliyininkişafınayağışlarvəgecəşehləriiləmüşayətolunanqızmarquruhavaköməklikedir. Təsərrüfatəhəmiyyəti. Vaxtındanəvvəlqurumavəyarpaqlarıntökülməsinəticəsindəayrı-ayrıillərdəpomidorməhsulu 20-50% aşağıdüşür. Bitkidəgedənmaddələrmübadiləsininpozulması, fiziolojidəyiş-kənliklər, patobiokimyəviçevrilmələrhəmdəistehsalolunanməhsulunkeyfiyyətinəmənfitəsirgöstərir. Mübarizətədbirləri. Bitkiqalıqlarınınməhvedilməsi, məhsulyığımındansonrasahənindərinşumlanması, növbəliəkinəəməletməklə, pomidorunəvvəlkiəkinyerinə 3 ildənsonraqaytarılması, parniklərdətorpağındezinfeksiyası (1 hissəformalin, 40 hissəsu), davamlısortlarınbecərilməsivacibtədbirlərdəndir. Xəstəliyinilkinsimptomlarıgörün-dükdəfungisidlərləçiləmələraparmaqlazımdır. Lakinfitoftorozlamü-barizədətətbiqedilənfungisidlər (akrobatMS, ridomilqoldMS, kurzat, iteral, klipvəs.) alternariozundainkişafınınqarşısınıalır.

More Related