Fikirden Büyümeye Rekabet Eden Firmayı Desteklemek : TTGV’nin Rolü

1. Fikirden Büyümeye Rekabet Eden Firmayı Desteklemek : TTGV’nin Rolü A. Mete ÇAKMAKCI Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı ESİNKAP Projesi Eskişehir 13 Ağustos 2008

2. İnovasyon Sistemi Kaynak : Kuhlman ve Arnold (2001)

3. Desteklerde İnovasyon Yenilikçi ve pazarın mevcut dinamiklerine uyumlu, küresel gündemi takip eden bir destekler bütününü idame etmek, temel vizyonumuzdur. “... Modern inovasyon firmalar, tedarikçileri ve müşterileri arasındaki sürekli etkileşimden kaynaklanmaktadır... Firmalar inovasyon faaliyetlerini ağlar içerisinde yerine getirmekte ve bu faaliyetler sektörel, bölgesel ve ulusal seviyedeki ortama bağlı gelişmektedir... ... Modern inovasyon süreçlerinin etkileşimli doğası sistemik araçların kullanılmasını gerekli kılmaktadır... Öğrenme ve deneme platformlarının oluşturulması, stratejik istihbaratın sağlanması, talep gelişiminin sağlanması, strateji ve vizyon geliştirilmesi... Kamunun müdahelesini gerekli kılmaktadır... İlk nesil inovasyon politikaları Ar-Ge ye odaklı yenilik arzını geliştirmek üzerine oluşturulmuştu... Mevcut ikinci nesil politikalar ise sistem ve kümelerin geliştirilmesine odaklanmaktadır. Yeni üçüncü nesil inovasyon politikaları ise farklı sektörlerin ve disiplinlerin arasındaki koordinasyon ve etkileşimi sağlamaya odaklanmaktadır.” “Yenilikçi Gelişme ve Bilgiye Dayalı Rekabeti Destekleyen bir Ortamın Oluşturulması” BM Avrupa için Ekonomik Komisyon UNECE, 2007 Bilgi paylaşımı toplantılarını önemli bir platform olarak görüyoruz.

4. TTGV Kısaca • Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) 1991 yılında özel sektörümüzün uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü arttıracak teknolojiye dayalı inovasyon faaliyetlerini desteklemek misyonu ile kurulmuştur. • Vakfımızın kurucuları 26 özel şirket, 6 kamu kuruluşu, 10 STK ve 14 şahıstan oluşmaktadır. • Vakfımız 15 kişilik bir Yönetim Kurulu’na sahiptir. 5 üye kamu kuruluşları tarafından görevlendirilerek, 10 üye ise özel sektör temsilcilerinden seçilerek gelmektedir. • Vakfımızın tam zamanlı personeli 47’dir. 1500’ü aşkın uzmanın geçici hizmetinden yararlanmaktadır. • Vakfımız biri uluslararası bağımsız denetleme kuruluşunca olmak üzere yılda dört ayrı kez denetime tabi tutulmaktadır.

5. Bugüne Kadar • Teknoloji Geliştirme Destekleri kapsamında 1991’den beri 475’i aşkın firmanın 600’den fazla projesine 220 M ABD Doları destek bağıtlamış ve Ocak 2007 itibari ile 146 M ABD Doları kaynak kullandırmıştır. TTGV destekleri 440 M ABD Dolarlık bir Ar-Ge hacminin oluşumuna katkıda bulunmuştur. • Bilkent Üniversitesi ve İTÜ Teknopark projelerine toplam 12 M ABD Doları kaynak için aracılık etmiştir. • TURKVEN ve İşGirişim Girişim Sermayesi fonlarına toplam 7 M ABD Doları kaynak sağlamıştır. • Montreal Protokolü ile ilgil uluslararası yükümlülüklerimizi karşılamak üzere GEF fonundan toplam 24,1 M ABD Doları kaynak firmalarımızın kullanımına sağlanmıştır. Zararlı maddeler %95 oranında giderilmiştir.

6. Destekler Bütünü Destek Sisteminin Etkinliği için Birbirini Tamamlayan Destekler Bütünü

7. TTGV Destekleri • Teknoloji Geliştirme Destekleri • Ticarileştirme Desteği • Sürdürülebilir Büyümeye Yönelik Destekleri • Çevre Dostu / Temiz Üretim Teknolojileri Projeleri Desteği • Enerji Verimliliği Projeleri Desteği • Yenilenebilir Enerji Projeleri Desteği • Teknolojik Girişimcilik Destekleri • Büyüme Finansmanı

8. İnovasyon Nedir? • “İnovasyon değer yaratan taze düşüncedir” Richard Lyons, “Chief Learning Officer” Goldman Sachs. • “Google ve Internet’i büyük firmalar keşfetmedi, keza telekom sektöründeki pekçok büyük değişiklik de dışarıdan geldi.” Vinod Khosla • Küreselleşme ve Internet’in yayılımı ile yeniliğin hızla demokratikeleşmesi süreci : Açık inovasyon modelleri. OECD • İnovasyonun kaynakları : çalışanlar, iş ortakları, müşteriler – IBM, “The Global CEO Study 2007” Edwin Drake : Modern Petrol Sanayinin “Babası”

9. İnovasyonun Dinamikleri Geçmiş alışkanlıklarımız ve teknolojilerimiz ileriye dönük inovasyon algılamamızı etkiler. 2004 yılında Samsung, cep telefonu pazar lideri Nokia’nın yakalayamadığı “clam shell” trendini yakaladı ve bir dizi modeli piyasaya sürdü. 2004 yılı Q1’de 20 M telefon sattı (2003 yılı 7 M!), %10,5 Pazar payını, %15’e çıkardı (Nokia’nınki %38’den %3 azaldı) 2004 Q1 Nokia cirosu 978 M $ (2003 1,2 B $). Samsung Q1 cirosu 4,2 B $ (2003 rakkamı 2,8 B $) Cep telefonu pazarında kullanıcı alışkanlığı 18 – 24 ayda bir telefon değiştirmek. Pazar dinamikleri heran değişebilir ! 2007’de Samsung pazar payı %13,4, Nokia’nın ki %36,9.

10. İnovasyonuİfade Edebilmek

11. İnovasyon Yönetimi • “Deha %1 ilham, %99 terdir” Thomas Edison • “İnovasyon sürecini ölçmeye kalkmak performansı tamamen öldürecektir” Eric Schmidt, GOOGLE • “İnovasyonun çoğu anti-6 Sigma‘dır, yüksek bir dağılım tercih edilmelidir” Tim Brown, IDEO • “Tutku ve vizyon sürecin sadece %20’’sidir, operasyonel mükemmeliyet inovasyonun ana sağlayıcısıdır.” Jeffrey Immelt, GE • “Yaratıcılık inovasyonun belki de %2 sidir. Kayda değmeyecek bu kısım firmanın dışından da alınabilir.” Larry Keeley, DOBLIN • “Pekçok insanın düşündüğü gibi inovasyon kestirilemez bir olgu değildir. Bir tarif kitabı henüz yok ancak oraya çok yakınız”. Prof. Clayton Christensen, Harvard Business School.

12. İnovasyon Türleri Çıktılarına Göre • Ürün İnovasyonu – Süreç İnovasyonu • Radikal İnovasyon – Adımsal İnovasyon • Yetkinlik Güçlendirici İnovasyon – Yetkinlik Değiştirici İnovasyon • Bileşenlerde İnovasyon – Mimaride İnovasyon Süreçlere Göre • İş Modelin İnovasyonu • Organizasyonel İnovasyon • Pazarlama İnovasyonu

13. Çapraz İnovasyon “Elektronikçileri motorcular ile biraraya getirebilirsek geleceğin temiz teknoloji araçlarının geliştirilmesine ön ayak olabiliriz”... “bu tür aşamalar geleneksel mantık terk edilip çapraz etkileşme “yönetilen çatışma” ile özendirilirse olabilir.” – Vinod Khosla

14. ‘Silikon Vadisi’ İş Modeli • Silikon Vadisi’nden elektronik mühendisleri ve internet girişimcilerinin otomotif girişimi, • “fabless” iş modeli, • FM (IP) temeli batarya sistemi, elektrik motoru, kontrol donanımı ve transmisyonda yoğunlaşmış, • Bugüne kadarki yatırım toplamı 105 M ABD Doları (7,5 M + 13 M + 40 M + 45 M) • Araç platformu İngiliz Lotus firmasının Eclipse tasarımı, şasi Norveç, karbon fiber gövde parçaları Fransız üretimi.

15. Gömülü Yazılım : 2015 Kaynak : Puissochet, 2007 Otomotiv Sektörü ve Yazılım

16. fiyat KOBİ’ler Firma sayısı Teknoloji Lideri Firmalar 16 Hızlı Takipçi Firmalar niş/korumalı pazar/ürün/hizmet 8 4 rakip yok veya sınırlı (yeni ürün/pazar) + standardlar yeni veya gelişmekte rekabete açık pazar/ürün/hizmet ürün özelliklerinde çeşitlenme ve zenginleşme + standardların kabulü Yavaş Takipçi Firmalar 2 pazar segmentlerinde çeşitlenme, ürünün metalaşması + jenerik ürünler 1 t dinamik pazar/ açık rekabet öncel pazar/ erken giriş durağan pazar/ korumacı rekabet Hızlı Takipçi Firmalar Hızlı Takipçi Firmalar : Tanımlı, iyi incelenmiş ve kurgulanmış bir teknoloji pazarına uygun lisanslama/stratejik ortaklık iş modeli ile tüm mali risklerine rağmen hızlı giriş yapan firmalar operasyonel marj üretim maliyeti Yavaş Takipçi Firmalar, rekabet edebilmek için ağırlıklı olarak süreç inovasyonuna yoğunlaşmak durumundadır.

17. İş Modeli İnovasyonu “Dünya teknolojik olarak bakıldığında oldukça yenilikçi ancak iş planı olarak yenilik yapmak yeteneğinden tamamen yoksun firmalar ile dolu”. Prof. Clayton Christensen – Harvard Business School “Başarılı olan genç firmaların %60’ı bu süreçte iş modellerini geliştirmeyi ve değiştirmeyi başarmışlardır” “ABD ile AB arasındaki inovasyon performans farkının temel bileşeni organizasyonel inovasyondur” AB Komisyonu Kaynak : IBM Global CEO Study, 2006 Merkezi İzlanda’da olan OSSÜR 1971’de kurulmuştur Tıbbi müdahele gerektirmeyen protezler konusunda World Economic Forum tarafından Teknoloji Öncüsü nitelendirilmektedir Sektörün en yüksek Ar-Ge harcama oranına sahiptir Küresel olarak 14 yerleşkede çoğu araştırmacı ve geliştirmeci 1,600 personel çalıştırmaktadır Büyüme stratejik satınalmalar ve organik dengeli olarak gerçekleşmiştir

18. İş Modeli Evrimi – Deja Vu? Enerji Kullanımının Demokratikleşmesi İnovasyon Elektrik Kullanımının Hızlı Yayılımı Ölçek Ekonomisi ile Ucuz ve Güvenilir Enerji Yeni Hayat Tarzları Montaj Üretim Hatlarının Yaygınlaşması Yeni Eşya, Makina Tasarımları İnovasyon Enerji Üretimi, Dağıtımı ve Kullanımına Yönelik Yeni Uygulama ve Teknolojiler Büyük Uzak Üretim Tesislerinden Toplu Üretim ve Dağıtım (“sağlayıcı” iş modeli) Enerjiyi Uzak Mesafelere Aktarbilme İnovasyon AC Güç Aktarım Gridinin Keşfi 19. yyıl Tüketiciler Kendi Enerjilerini Kendileri Üretir

19. Küresel Lider KOBİ’ler • Dorma : Almanya’nın en fazla patent sahibi 50 firmasından biri, Kapı kilidi ve menteşeleri üreticisi, Karmaşık ve gelişmiş güvenlik sistemlerini kilit ürünleri ile entegre etmek sayesinde prestijli projelerde tek kaynak • Lexion : hasat makinaları üreticisi, ürünleri rakiplerin ürünlerinden en az %30 daha fiyatlı GPS destekli hassas konumlandırma sistemleri • Claas : hasat makinalarını çiftlik yönetim sistemleri ve bioyakıtlar konusunda danışmanlık hizmetleri ile pazarlamak (%15 yıllık büyüme) • Dürr : araba fabrikaları için boyama üniteleri Fabrika tasarım ve eğitim hizmetlerini katma değer olarak sunmak (%13 yıllık büyüme) • Açık ve büyük hedefler : alanında küresel pazarda baskın pozisyon • Kesin tanımlanmış niş bir küresel pazar • Müşterilerle yakın, uzun vadeli özgünleştirilmiş ilişki, katma değerli özellikler • Süreç ve üründe sürekli inovasyon • Rakiplere göre net tanımlı üstün özellikler • İçerden kaynaklanan, yavaş ancak tutarlı büyüme • İnsan kaynağı geliştirmeye özel önem • Verimlilik, kapasite kullanımda etkinlik • Güçlü ve mutlak liderlik vizyonu

20. Entellektüel Sermaye Yenilikçi yetkinlik ve çıktılar daha fazla oranda maddi olmayan varlıklar ile ölçülüyor ve ifade ediliyor. “Eski ekonomi” firmalar için bile geçerli olmak üzere. • Teknoloji ve süreçler • Organizasyon ve kültür • Yenilikçilik ve Uyumlanabilirlik • Entellektüel Sermaye

21. Doğrusal Olmayan İnovasyon Kaynak : Philips Organizasyonel İnovasyon İhtiyaçları

22. İnovasyon Ağları Kaynak : IBM Global CEO Study, 2006

23. Hızlanan Ticarileşme Süreçleri Kaynak : Philips dolu bir inovasyon/proje stoğunun idame edilmesi rekabet için gereklidir.

24. Açık İnovasyon Modeli Chesbrough, “Open Innovation: Renewing Growth from Industrial R&D”

25. İnovasyon Ufku Öngörü Araştırma İşbirlilkleri ve Standartlar İş Geliştirme ve İstihbarat Dışsal Girişimler Mevcut Çekirdek Faaliyet Yeni Platform ve Girişimler Yeni Teknoloji ve Standartlar Yeni Ürünler 0 yıl Ufuk (yıl) 5 – 10 yıl 0-2 yıl 2 - 5 yıl Yapılandırma

26. Girişimcilik ve İnovasyon • Firmaların büyüklük ve olgunluk ile yenilikçi etkinliğinin azaldığı genel bir kabuldür. • Dış ve iç girişimcilik süreçlerini yenilikçi çıktıyı besler bir kaynak olarak kullanmak önemli bir işletme stratejisi haline gelmiştir. Seadragon, 2003 yılında Princeton Üniv. öğrencisi Blaise Agüera y Arcas tarafından kuruldu. 2004 yılında Seattle a taşındı. 2 M ABD Doları VC yatırımı aldı. 10 çalışanı ile 2006’da Microsoft tarafından satın alındı. Çok büyük görseller için bir odaklanma sistemi geliştirdi. Teknolojinin Microsoft un PDA ve cep telefonları için geliştirdiği WEB tarayıcısında entegre edilmesi tahmin ediliyor.

27. Dışsal Kaynaklar ile Büyümek

28. Yetkinlik Yönetimi Kaynak : Han Sun Lee, LG Chemical

29. Ar-Ge Projeleri Ticari Getiri Risk teknolojinin olgunluk evresi Kaynak : Pitkänen 2000, ADL 1991

30. - + Ürün Değişimi İleri Ar-Ge Projeleri Yeni Nesil Ürün Yeni Ana Ürün Ürün İyileştirme Ürün Ailesine Ekleme Ürün hedefi olmaksızın en son teknolojiler Radikal Projeler Yeni Ana Süreç + En son teknoloji ürün Yeni Nesil Süreç Platform Projeleri Süreç Değişimi Yeni teknolojilerle yeni nesil geliştirme Tek Bölüm Sürecinde Geliştirme İyileştirme Projeleri Adımlandırılmış iyileştirme ve geliştirmeler Kademeli İyileştirme - Ar-Ge Projeleri Segmentleri

31. Bir Ticarileşme Öyküsü 1979 : “psycho-acoustic masking codec” Schroeder, Krasner AT&T Labs 1989 : Bonello – ilk çalışan sıkıştırma teknolojisi ürünü : Audicom 1987 – 1994 : “Digital Audio Broadcast” EUREKA Projesi / German Aerospace Center 1989 – 1990 : Brandenburg AT&T Labs, Univ of Erlangen-Nuremberg(1990), Fraunhofer Enstitüsü Audio/Multimedia Bölümü kurucusu ve başkanı (1993) 1990 – 1992 : mp3 çalışma grubu : Hollandalı, Alman, Italyan, Fransız, Amerikan araştırmacılar 1992 : MPEG-1 standardı 1994 : Fraunhofer Enstitüsü I3enc ürününü çıkardı (ilk mp3 kodlayıcı ve çözücü ürün) 1995 : MPEG-2 standardı 1997 : İlk Sayısal Audio Çalar ticari ürün (Sae-Han Information Systems, Kore) ABD’de Euger Labs firmasına lisanslandı 1999 : NAPSTER 2001 : Apple in ilk iPod ürünü 2003 : ITunes 2005 : Fraunhofer IIS mp3 teknoloji lisans gelirleri 100 M Avro’ya ulaştı 2007 : Apple’in Pazar değeri 117,5 Milyar ABD Doları, iPod ürün cirosu 4 Milyar ABD Doları

32. www.nivi.com/blog/wp-content/videoipodbom.pdf Katma Değeri Doğru Yerde Aramak

33. Katma Değeri Yakalamak KAYNAK : Linden, Kraemer ve Dedrick (2007)

34. Küresel İş Modelleri

35. Küresel Ürün Hatları

36. Tasarım ile Rekabet • Samsung : “Makul ve Hissin Dengesi” – tasarımın sürükleyici olduğu yönetim politikası • Tüm tasarım fonksiyonlarının bağlı olduğu CDO – “Chief Design Officer”. • Inovatif Tasarım Laboratuvarı (1995) : Pasadena Art Center College of Design ile işbirliğinde endüstriyel tasarımcı yetiştirme. • Tasarım Araştırma Enstitüsü : tüm hayat tarzı, kullanıcı davranışları, renk, malzeme ve yeni iş geliştirme faaliyetlerine odaklı. • Küresel tasarım network ü ile bağlı : San Francisco, Los Angeles, Londra, Tokyo ve Şangay. (Dünyanın ilk “clamshell” saklı antenli telefonu) • 18 IDEA Ödülü • Çarpraz İnovasyon Etkileşmesi : moda tasarım evleri, kozmetik uzmanları ve tasarım danışmanlarına uzman değişim programları. • Tasarım bütçesi yıllık artış oranı : %20 - %30 • Tasarıma odaklı geliştirme süreci. CEO başkanlığında tüm yöneticilerin katıldığı yeni tasarımlar değerlendirme toplantısı.

37. Ticarileştirme Süreci Satışlar Ticarileştirme Yatırımı Ar-Ge Yatırımı Ticarileştirme “Boşluğu” t Nakit Akışı Üretime Aktarma Pazara Yerleşme Araştırma Özgünleştirme ve Ürüne Dönüştürme Geliştirme Keck ve Maurer – Corning 1970. Fiber optics’in keşfi. Zanaatçılar camı ince ipekler olarak çekmeyi yüzyıllardır biliyorlardı. “Hindistan’ın en zengin kadını” 1978’de Banglore’da bir garajda papaya liflerinden uluslararası firmalara enzim üretmek için kurulan Biocon 2000 yılında ilk risk sermayesi yatırımını aldı, Nisan 2004’deki halka arzında değeri 1 milyar ABD $ olarak tespit edildi. Biocon’da bugün 1,200 uzman çalışıyor, firmanın 130 uluslararası patenti var.

38. Hızlı Büyüme Kaynak : Prof. Dr. William F. Miller ODTÜ Teknokent Sunumu, 23 Ocak 2008 Faaliyetler İçerisindeki Pay II III I Çekirdek Start-up %100 Ticari Risk Bilimsel Belirsizlik Hibe/borç Kamu girişim / borç Teknolojik Risk Özel girişim t Ön Kuluçka Erken Ürün Pazara Giriş Mühendislik Prototipi

39. Teknoloji Transferi KAYNAK : Amerikan Tarım Bakanlığı

40. Girişim Sermayesi • Girişim Sermayesi, büyümeden nemalanma beklentisi ile hızlı büyümeye aday firmalara sermaye katılımı yolu ile ortak olup, firmaya büyüme sürecinde her türlü iç ve dış desteği vererek destekleyen bir destek/yatırım türüdür. • Girişim Sermayesi, başta ABD olmak üzere pek çok dinamik ekonomide yenilikçi KOBİ’lerin finansmanında en etkin araçlardan biridir. • Girişim Sermayesi açısından Ar-Ge büyümeyi ve pazar hakimiyetini destekleyen önemli bir faaliyettir. Ar-Ge olması gerektiği gibi bir amaç değil araçtır. • Girişim Sermayesi bağımsız profesyonel takımlar tarafından yürütülmelidir. Kamu rekabete müdahil olmadan kurulum ve operasyonlarda kaldıraç rolü oynamalıdır.

41. Girişim Sermayesi SPONSORLAR 50 M € 50 M € 40 M € STRATEJİK YATIRIMCI iVCi İstanbul Girişim Sermayesi Girişimi Hedef Büyüklük : 200 M € + 50 M € 10 M € Türk “Blue Chips” Fonların Fonu Yatırımları Doğrudan Eş Yatırım Tecrübeli Takım Fonları Genç Takım Fonları Mevcut Fonlar Türk KOBİ’ler Fon Kasım 2007’de “ilk kapanışını” tamamladı, “son kapanış” ise Kasım 2008 için planlanıyor.

42. Büyüme Ayakta Durma Olgunluk Varolma Farklılaşma Hızlı Büyüme Kritik Önem Stratejik Yönetim Nakit Kurucuların Yetkinlikleri Kişisel ve Ticari Önceliklerin Uyumu Yönetilebir Önem İnsan Kaynağı Çeşitliliği ve Kalitesi Hemen hemen İlgisiz Sistem ve Süreçler Kurucuların Delege Etme Yeteneği Büyüme Dinamikleri

43. Girişimcilik Politikası Kaynak : Erkko Autio, 2006

44. Sosyal Kümeler Cambridge ICT Kümesi Kaynak : Dr Shailendra Vyakarnam Judge Business School, Cambridge

45. Erken Aşama Firmalar Adayları tespit ön-kuluçka, rehberlik, danışmanlık (gerekirse) zamanla genel bir yapı olarak spin-off süreci Ön yatırım, beraber yatırım Doğrulama İnandırıcılık Referans Yatırımcılar Profesyonel Uzmanlar Hizmetler, danışmanlık Genç Teknoloji Firmaları Yatırımları seçecek, geliştirecek, yönetecek ve çıkacak dahili kapasite Kurumsal Yatırımcılar

46. Sürdürülebilir Büyüme • Teknoloji ve İnovasyon un ortak problemlerimizin çözümünde etkin kullanılması, • Türkiye’nin önündeki 60 – 70 Milyar Euro olarak hesaplanan çevre ve temiz teknolojiler ile ilgili problemi bir fırsata çevirmek, • Güçlü bir sektör yaratmak, • Üzere sürdürülebilir büyümeye yönelik pilot desteklerimiz, talep tarafına yönelik, • Çevre Dostu / Temiz Üretim Teknolojileri Projeleri Desteği • Enerji Verimliliği Projeleri Desteği • Yenilenebilir Enerji Projeleri Desteği • TTGV katkısı proje maliyetinin %50’si veya 1 M ABD Doların aşmayacak, • Proje süresi 18 ay, • 1 yılı geri ödemesiz, toplam 4 yılda eşit taksitlerle geri ödemeli • TTGV’nin masraflarına karşılık TTGV katkısı üzerinden alınacak %6 hizmet bedeli karşılığında

47. info@ttgv.org.tr www.ttgv.org.tr