Advocatendag Kortrijk - 11 mei 2012 Moeten we na 10 jaar OVB vreemd gaan? Roel Nieuwdorp Vennoot

1. Ambos NBGO Advocatendag Kortrijk - 11 mei 2012 Moeten we na 10 jaar OVB vreemd gaan? Roel Nieuwdorp Vennoot Ambos NBGO Roel.nieuwdorp@amboslaw.be 1

2. Ambos NBGO • Situering probleem • Plaats en Rol Vreemd Kapitaal = Plaats en Rol Advocaat • Niet vennootschapsrechtelijke aspecten van kapitaal • Wel deontologische aspecten: • Is binnenbrengen van niet-advocaat een aantasting van essentiële verplichtingen? • Bezorgdheid betreft: • Onafhankelijkheid in verdediging cliënt • Belangenconflict voorkomen • Beroepsgeheim handhaven 2

3. Ambos NBGO STANDPUNT Toegang moet mogelijk zijn MAAR: Voorwaarden moeten vastgelegd worden Toezicht, d.i. controle Multidisciplinaire praktijk globaal regelen 3

4. Ambos NBGO • Internationaal perspectief = realisme • Niet enkel kantoren vooral activiteit wordt internationaal • Vreemd kapitaal betreft iedereen niet enkel grote kantoren • Import vanuit buitenland • Niet per se goed • Maar ook niet op zich afwijzen • Eigen behoeften en objectieven onderkennen

5. Ambos NBGO • Economisch aspect • Kantoor moet gezonde financieringsstructuur hebben • Wat moet gefinancierd worden? • InvesteringskostLopende kosten • Huisvesting - personeel • Kantoormateriaal - medewerkers • IT netwerk - vordering op cliënten • Bibliotheek • Totale behoefte = werkkapitaal 5

6. Ambos NBGO • Hoe werkkapitaal financieren? • Vennootschapskapitaal = eigen vermogen • Leningen = vreemd vermogen • Ingehouden winsten (zelffinanciering) = vreemd vermogen • 6

7. Ambos NBGO • Bijzondere situatie: exit (oudere) partners • Goodwill betaling bij vertrek • Enkel indien uitdrukkelijk voorzien in partnership overeenkomst • PROBLEEM: (meestal) niet door vennootschap opgebouwd • dus: last voor volgende generatie • Standpunt: gebruik van vreemd kapitaal voor deze fianciering = gevaarlijk! • 7

8. Ambos NBGO • HUIDIGE TOESTAND • Praktijkuitoefening in vennootschap • Sinds lang algemeen aanvaard • Art. 303: NOAB Belgische vennootschap vormen of recht op toetreden in buitenlandse vennootschap • = standpunt: toetreden sluit ook in recht tot optreden • 8

9. Ambos NBGO OMWEG VIA BUITENLAND ? Advocaten A B C D Enkel advocaten → situatie vandaag Vreemd kapitaal → verbieden? 9 UK ABS Bijhuis (of dochter) BVBA Vlaanderen

10. Ambos NBGO • Onder EU regels: NEE • Europees Hof (Wouters): beperkende regels kunnen verantwoord zijn • Hof van Cass (2003): • Strenger • Geheel of gedeelte van kapitaal in handen van niet-advocaten (art. 2 betwiste NOAB reglement): opgelegde beperking onevenredig met beoogd objectief • Proportionaliteitsregel blijft gelden • 10

11. Ambos NBGO Jan Advocaat Situatie - idem als voor meerhoofdige vennootschap - mag vennoot worden in Vlaamse vennootschap of samenwerkings- verband zonder beperking Art. 305 - samenwerkingsverbanden buiten Vlaams Rechtsgebied opgericht en waarvan aandelen mede door niet-advocaten worden aangehouden → OK voor zover samenwerkingsverband en haar leden steeds art. 306 naleven Art. 306 - samenwerkingsverbanden binnen het Vlaams Rechtsgebied de beroepsregels waaraan Vlaamse Advocaten zijn onderworpen naleven 11 UK ABS Bijhuis of dochter BVBA

12. Ambos NBGO • Eigen balieregels • Als het via het buitenland kan, kan het dan ook onder eigen regelgeving? • Opnieuw realiteitstest: • Geen vraag vanuit buitenland • Wel vraag vanuit binnenland: familiaal kapitaal • Onderscheid tussen: • Passieve of actieve partner die deelneemt in kapitaal • 12

13. Ambos NBGO • Familiaal Kapitaal • Passieve partner: • Echtgenote of levenspartner eigenlijk geen probleem (beheer blijft bij advocaat) • Ouders verschaffen kapitaal i.p.v. lening • Vermogensplanning voor de kinderen (uiteraard subsidiaire activiteit) • 13

14. Ambos NBGO • Familiaal Kapitaal • Actieve partner: • Echtgenote of levenspartner die eigen beroepsactiviteit heeft en inbrengt (arts, tandarts, apotheker, etc.) = multidisciplinair • Test: bijkomend risico van aantasting van basisprincipes? • Moet aantoonbaar gevaar zijn? • Beïnvloeding kan er zijn met of zonder kapitaaldeelname! • Belangenconflict: pas regel toe die nu al geldt voor samenwerkingsverband: alle cliënten van beide vennoten worden geacht conflict te hebben • 14

15. Ambos NBGO Toegelaten Vreemd Kapitaal Voorwaarden en beperkingen Winstuitkering → vrees is ongepaste druk op omzet of aard van de prestaties die zelfstandigheid en onafhankelijkheid aantasten → formules om winstverdeling derwijze te organiseren dat druk op omzet (door de eigen vennoten) wordt afgezwakt / geneutraliseerd bestaat nu al 15

16. Ambos NBGO • II. Maximum grens • minderheidsparticipatie is voorzichtig • Controle over uitvoering praktijk moet in handen blijven van advocaten • 16

17. Ambos NBGO • III. Bestuur • Vreemd kapitaal zou toelaten professionele managers aan te trekken en te vergoeden • Voeren van de advocatenpraktijk → moet onder controle blijven van advocaten • Ondersteunen van deze praktijk door efficiënte kantoororganisatie kan door professionele managers (niet advocaten) • Indien meerderheid in handen van advocaten is moeten deze advocaten sterk genoeg zijn om beleid te bepalen 17

18. Ambos NBGO • IV. Multidisciplinaire praktijk • Eigen problematiek los van kapitaalstructuur (of financiering) • Niet delen in respectievelijke resultaten van onderscheiden beroepsgroepen is basisprincipe • Garanties desbetreffende moeten verstrekt worden • Uitwerking daarvan is mogelijk: • Ook binnen vennootschap • Zelfs met vreemd kapitaal ( vb. “tracking stock”) • 18

19. Ambos NBGO CONCLUSIE: Grote kantoren niet écht geneigd vreemd kapitaal te gebruiken Midden grote kantoren: - interesse om uitbreiding te financieren - maar praktijk moet in belangrijke mate gestandariseerde prestaties betreffen (consument focus) 3. Familiaal – verantwoord Multidisciplinair – eigen (en verdere) problematiek Vreemd? Ja met eigen vennoten financieren en winstverdeling afspreken is al moeilijk genoeg 19