Univerzitet u Istočnom Sarajevu Medicinski fakultet, Foča

1. Seminarski rad iz dermatovenerologije Tema: Maligni tumori kože Mentor : Studenti : Prof. Dr Bogdan Zrnić Kristina Savić Predrag Subotić Univerzitet u Istočnom SarajevuMedicinski fakultet, Foča

2. UVOD: Tumori kože su kompleksna grupa neoplazmi (kožu čine različitatkiva) Vode porijeklo od epiderma, derma ili epitela adneksa kože

3. Najčešći maligni tumori kože su : • Epithelioma basocellulare (EB) • Epithelioma spinocellulare (ES) • Melanoma malignum (MM)

4. Epithelioma basocellulare (Ca basocellulare, basalioma ) Najčešći maligni tumor kože Na fotoeksponiranim mjestima Na mjestima sa folikulima dlake Kod osoba svijetle kože i starijeg životnog doba UV zračenje

5. EPITHELioMA BASOCELLULARE

6. Više kliničkih tipova EB Nodularni tip Ulcus rodens Epithelioma basocellulare planum cicatricans Sklerozirajući (morfeiformni) EB Epithelioma basocellulare superficiale Epithelioma basocellulare vegetans Pigmentovani EB

7. Mali, ružičast tumefakt (nodus ili nodulus), prečnika i do 3-5 cm U centru se najčešće kasnije javlja ulceracija prekrivena hemoragičnom krustom Nodularni tip

8. Od početka ima ulceraciju Jasnih ivica, eritematoznog ruba Zahvata i dublje strukture Pri opsežnoj destrukciji nastaje ULCUS TEREBRANS Ulcus rodens

9. Ulcus terebrans

10. Samo na licu (temporalno i na obrazima ) Plak nepravilnog oblika, uzdignute ivice i ožiljnog centra Površno su male hemoragične kruste EB planum cicatricans

11. Pojavljuje se samo na licu Sklerozirajući plak, voštano-žućkaste boje, veličine 1-3 cm Na površini su telangiektazije Sklerozirajući (morfeiformni) eb

12. Lokalizuje se na trupu, kao jasno ograničen plak, nepravilnog oblika, eritematozno-mrke boje Veličine od 1 do nekoliko cm, a na površini plaka se nalazi sitna krusto-skvama Eb superficiale

13. Relativno je rijedak, predstavljen je mekanim ružičastim vegetacijama Prečnika je 1-3 cm, prekriven je krustom Eb vegetans

14. Postoji više tipova EB koji sadrže u sebi veću količinu melanina Često podsjeća na maligni melanom EB sporo raste, rano metastazira Lokalno invazivni destruktivni rast Zahvata i kosti lobanje, lice i čelo Pigmentovani eb

15. DIJAGNOZA Postavlja se PH pregledom Primjer PH nalaza je solidni tip EB Osnovna masa tumora se nalazi u dermu Čine ga nepravilno ovalna ostrvca tkiva Između se nalazi vezivno-tkivna stroma

16. Solidni tip eb - ph

17. Zavisi od lokalizacije i veličine promjene Hirurška ekscizija Radioterapija Kiretiranje i elektrodisekacija terapija

18. Neoplazija epiderma (keratinocita) koja u invazivnoj formi ima sve osobine malignog tumora Nastaje kao rezultat djelovanja efekata raznih noksi koje karcinogeno djeluju na DNK Najznačajniji faktor je UV zračenje EPITHELIOMA SPINOCELLULARE (Carcinoma spinocellulare, planocellulare, spinalioma)

19. Epithelioma spinocellulare

20. ES je češći kod osoba svijetle kože i kose, a takođe češći kod muškaraca nego kod žena Nastaje na bazi solarne keratoze, Morbus Bowen ili leukoplakije, ali i de novo Predilekciona mjesta su fotoeksponirani regioni – lice, donja usna, dorzumi šaka, podlaktice Manifestuje se kao nodulus koji brzo raste Može klinički da liči na keratoakantom, na solarnu keratozu ili leukoplakiju

21. EPITHELIOMA SPINOCELLULARE

22. Terapija izbora za ES je hirurška ekscizija, sa ekstripacijom regionalnih limfnih žlijezda, ukoliko su zahvaćene metastazama Radioterapija Hemioterapija TERAPIJA

23. Tumor melanocitnog sistema Visok maligni potencijal i mogućnost metastaziranja Razvija se de novo ili malignom alteracijom prethodno postojećih melanocitnih promjena Maligna alteracija se dešava u gigantskim kongenitalnim nevusima, displastičnim nevusima i junkcionim nevusima Melanoma malignum

24. KONGENITALNI GIGANTSKI NEVUS

25. UV zračenje je značajan faktor u nastanku MM Visoka je incidenca kod osoba svijetlih očiju, riđe kose i svijetle kože sa efelidama “Povećan” je rizik kod osoba sa velikim brojem nevusa na koži Prognoza MM zavisi od debljine tumora nađene u vrijeme postavljanja dijagnoze

26. Klinički, osnovni tipovi MM : • Lentigo maligna melanoma • Melanom sa površinskim širenjem • Nodularni melanom • Akralni lentiginozni melanom

27. Nastaje na osnovi prethodno postojeće lentigo maligna – Hutchinson To je premaligno stanje, ograničeno na epiderm, te predstavlja melanom in situ Na fotoeksponiranim regionima Počinje kao manja, mrko prebojena makula koja liči na početnu seboroičnu veruku Lentigo maligna melanoma

28. Lentigo maligna melanoma

29. Lezija postepeno raste, stvarajući jasno ograničenu, mrko pigmentovanu makulu nepravilnog oblika, prečnika 4-5 i više cm, neravnih ivica Znak nastanka melanoma na prethodnoj lentigo maligna je pojava tamno pigmentovanog nodulusa Nodulus može da bude prekriven krustom, da vlaži ili krvari

30. Najčešći je oblik MM Javlja se na leđima kod muškaraca i na potkoljenicama kod žena Klinički se manifestuje kao makula ili plak nepravilnog oblika, prečnika 1-2 cm, a boja varira od crne i mrke do plavičaste Melanom sa površinskim širenjem

31. Melanom sa površinskim širenjem

32. Promjena može i radijalno da se širi tokom više mjeseci ili godina

33. Kod 15-20 % oboljelih od MM Širi se vertikalno, a češći je kod muškaraca i osoba crne rase Klinički se manifestuje kao pigmentovani nodulus, koji u uznapredovaloj fazi egzulceriše i krvari Lokalizovan je najčešće u predjelu glave, vrata i trupa Nodularni melanom

34. Nodularni melanom

35. Najčešći je kod osoba crne rase , ali i kod 5-10 % osoba bijele rase Promjene se javljaju na dlanovima, tabanima, prstima stopala i šaka, kao i ispod noktiju Prvo se manifestuje u vidu pigmentovane longitudinalne subungvalne brazde sa pigmentacijom kutikule nokatne ploče (Hutchinsonov znak) Akralni lentiginozni melanom

36. Akralni lentiginozni melanom (hutchinsonov znak)

37. Terapija zavisi od kliničkog/histološkog tipa tumora i postojanja regionalnih i/ili visceralnih metastaza Lentigo maligna – Hutchinson se liječi hirurški, a kao alternativa primjenjuje se rendgensko zračenje Maligni melanom se uglavnom liječi hirurški terapija

38. H V A L A N A P A Ž NJ I