Epidemiologia upośledzenia umysłowego. Opracowała: Monika Haligowska

1. Epidemiologia upośledzenia umysłowego. Opracowała: Monika Haligowska

2. Epidemiologia upośledzenia umysłowego. • Wskaźniki i ich rodzaje uwzględnione w badaniach epidemiologicznych. Dane epidemiologiczne • a planowanie służb na rzecz opieki i rewalidacji upośledzonych umysłowo. • Upośledzenie umysłowe z epidemiologicznego punktu • widzenia jest najliczniejszą przyczyną • niepełnosprawności dzieci i młodzieży. • Dotyczy ono 60-70% ogółu niepełnosprawnych osób • w Polsce. • Osoby upośledzone umysłowo stanowią od 1 do 3 • procent ogólnej populacji.

3. Rozpowszechnienie upośledzenia umysłowego

4. Epidemiologia upośledzenia umysłowego jest dziedziną • wiedzy, która zajmuje się badaniem rozpowszechnienia • w populacji różnego rodzaju zaburzeń i czynników, • które decydują o tym rozpowszechnieniu. • Posługuje się 2 wskaźnikami : • Zapadalność – określa liczbę nowych przypadków danego zaburzenia występujących w populacjach • w ciągu roku. • Rozpowszechnienie – określa liczbę wszystkich • przypadków danego zjawiska występujących • w określonej jednostce czasu bądź w danym momencie.

5. Wszystkie wskaźniki wyraża się w stosunku do liczby • populacji np. na 1 tysiąc mieszkańców. • Najczęściej stosowany wskaźnik w odniesieniu • do upośledzenia umysłowego, to wskaźnik • rozpowszechnienia. • Wskaźniki epidemiologiczne upośledzenia umysłowego • zależą od bardzo wielu czynników, m.in. od przyjętej definicji • upośledzenia. • Innym źródłem zmienności w badaniach epidemiologicznych • jest różnica stosowanych metod.

6. Wskaźnik rozpowszechnienia zależy od czynników • natury biologicznej i społecznej. • Czynniki biologiczne : • stan zaspokojenia potrzeb biologicznych człowieka; • im lepszy stan zaspokojenia potrzeb biologicznych, • tym mniej zaburzeń. • Czynniki społeczne: • problem tolerancji społecznej w stosunku • do upośledzenia umysłowego jako zjawiska i osób • dotkniętych tym z zjawiskiem.

7. Na przykładzie osób z upośledzeniem w stopniu lekkim. • Zapadalność nie zależy od płci. • W szkołach masowych: • chłopcy -51,7%, • dziewczynki-48,3%, • na poziomie urodzeń jest lekka przewaga chłopców, • ale potem to się wyrównuje. • W szkołach specjalnych: • chłopców – 62,9%, • dziewczynek 37,1 %. • ogromne zróżnicowanie. • Na poziomie zapadalności nie ma różnic, ale w rozpowszechnieniu są.

8. PARADOKS DOTYCZĄCY UPOŚLEDZENIA UMYSŁOWEGO Polega on na tym, że w większości społeczeństw wskaźnik rozpowszechnienia upośledzenia umysłowego dzieci w wieku obowiązku szkolnego wynosi 2-3%, jeśli natomiast badać ten wskaźnik w całej populacji, uzyskuje się wynik około 1%. Ta rozbieżność wskaźników związana jest z faktem, że większość lekko upośledzonych umysłowo, którzy w szkole mają trudności z opanowaniem programu normalnego i mogą wymagać szkolenia specjalnego, po osiągnięciu dojrzałości mogą funkcjonować na poziomie pogranicza upośledzenia w stopniu lekkim i normy i „wtapiać się” w populację generalną. (Kostrzewski, Wald, 1981; Gustavsson, 1997; Kościelska, 2000; Wyczesany 2002)

9. LITERATURA: A. Gustavsson (red.) (1997). Upośledzenie w społecznym zwierciadle. Warszawa Wyd. Żak. J. Kostrzewski, I. Wald (1981). Podstawowe wiadomości o upośledzeniu umysłowym w: K. Kirejczyk (red.). Upośledzenie umysłowe. Pedagogika. Warszawa PWN. M. Kościelska (2000). Oblicza upośledzenia. Warszawa PWN. J. Wyczesany ( 2002). Pedagogika upośledzonych umysłowo. Wybrane zagadnienia. Kraków Impuls.